Chitarrone
.jpg)
| |
| Klasyfikacja naukowa | |
| 321.321-5 | |
| Klasyfikacja popularna | |
| strunowy, szarpany | |
| Podobne instrumenty | |
Chitarrone (kitaron[1]) – rodzaj lutni. Strunowy szarpany instrument muzyczny, popularny od XVI do XVIII wieku[2][3].
Jest typem arcylutni; ma szyjkę długości ok. 120 cm, i korpus lutni. Posiada struny melodyczne (1 pojedyncza i 5 podwójnych) oraz struny basowe w liczbie 5–8. Instrument ten miał szerokie możliwości gry akordowej (wielogłosowej). Wykorzystywany do akompaniamentu przy utworach wokalnych i kameralnych jako instrument realizujący basso continuo[4].
Był prawdopodobnie pierwszą skonstruowaną arcylutnią. Powstał we Włoszech. Ma wysokość dorosłego człowieka[5]. Komora kołkowa nie jest w nim odgięta, jak w klasycznej lutni, lecz prosta, przechodząca w znacznie wydłużoną szyjkę zakończoną drugą komorą kołkową dla strun burdonowych (5–8 sztuk[4])[3]. Michael Praetorius wyróżnił trzy główne rodzaje chitarrone: padewski (długości ok. 215 cm, z ośmioma parami strun melodycznych), rzymski (długości ok. 185 cm, z sześcioma parami strun melodycznych) oraz boloński (z metalowymi strunami)[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kamiński 1971 ↓, s. 95.
- ↑ chitarrone, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-18].
- ↑ a b chitarrone, [w:] Encyclopædia Britannica, 20 lipca 1998 [dostęp 2023-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08] (ang.).
- ↑ a b Baculewski et al. 2006 ↓, s. 150.
- ↑ a b Sachs 2005 ↓, s. 356.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.
- Włodzimierz Kamiński: Instrumenty muzyczne na ziemiach polskich. Zarys problematyki rozwojowej. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1971. OCLC 830914178.
- Kurt Sachs: Historia instrumentów muzycznych. Stanisław Olędzki (tłum.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2005. ISBN 83-7233-036-0.