Ciemnoblaszek zielonoblaszkowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ciemnoblaszek zielonoblaszkowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pieczarkowate

Rodzaj

ciemnoblaszek

Gatunek

ciemnoblaszek zielonoblaszkowy

Nazwa systematyczna
Melanophyllum eyrei (Massee) Singer
Lilloa 22: 436 (1951) [1949]

Ciemnoblaszek zielonoblaszkowy (Melanophyllum eyrei (Massee) Singer) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melanophyllum, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1893 r. George Edward Massee, nadając mu nazwę Schulzeria eyrei. Obecną nazwę nadał mu Rolf Singer w 1949 r.[1] Ma 7 synonimów. Niektóre z nich:

  • Cystoderma eyrei (Massee) Singer 1943
  • Lepiota eyrei (Massee) J.E. Lange 1935[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 1,7–2,9 cm, początkowo wypukły, potem płaski z tępym garbkiem,. Brzeg ostry ze strzępiastymi resztkami osłony. Skórka dająca się oddzielić, powierzchnia matowa, czerwonawo-kremowa, z ochrowym środkiem[4].

Trzon

Wysokość od 3,6 do 4,4 cm, średnica od 0,2 do 0,4 cm, cylindryczny, zakrzywiony, z bulwiastą podstawą z białawo-kremowymi strzępkami grzybni. Pierścienia brak, powierzchnia obficie oprószona kremowymi łuseczkami, u podstawy ochrowy brązowa[4].

Blaszki

Wolne, początkowo kremowe, potem podczas dojrzewania zarodników barwiące się na niebiesko turkusowo. Ostrza całe, tej samej barwy[4].

Miąższ

O przyjemnym zapachu[4].

Cechy mikroskopowe

Podstawki maczugowate lub wrzecionowate, 4-sterygmowe ze sprzążką bazalną, o rozmiarach 15,1–22 × 5,2–7,9 μm. Zarodniki elipsoidalne lub cylindryczne, gładkie, zielonkawe, o rozmiarach 3,7–5,6 × 2,4–3,5 μm, Q = 1,3–1,9. Cystyd brak[4].

Gatunki podobne

Ciemnoblaszek krwistozarodnikowy (Melanophyllum haematospermum) jest nieco większy i ma czerwonawo-różowe blaszki zamiast zielonych[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Gatunek notowany w niektórych krajach Europy i w Rosji[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano tylko dwa jego stanowiska[3], w późniejszych latach podano następne[6]. Najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7]. Gatunek znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[8].

Naziemny grzyb saprotroficzny. W Polsce notowany w liściastych lasach pod grabami[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-07-26] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-07-26] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 437, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f M. BON, Les Lepiotes. Flore micologique d’Europe. Vol. 3. Association d’Ecologie et de Micologie, U.E.R. Pharmacie - Lille, 1993, s. 43 [dostęp 2023-07-26] (hiszp.).
  5. Występowanie Melanophyllum eyrei na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-07-26] (ang.).
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-26].
  7. Aktualne stanowiska Melanophyllum eyrei w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-26] (pol.).
  8. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.