Cierpisz (powiat ropczycko-sędziszowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cierpisz
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

ropczycko-sędziszowski

Gmina

Sędziszów Małopolski

Liczba ludności (2020)

181[2]

Strefa numeracyjna

17

Kod pocztowy

39-123[3]

Tablice rejestracyjne

RRS

SIMC

0660593[4]

Położenie na mapie gminy Sędziszów Małopolski
Mapa konturowa gminy Sędziszów Małopolski, u góry znajduje się punkt z opisem „Cierpisz”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Cierpisz”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cierpisz”
Położenie na mapie powiatu ropczycko-sędziszowskiego
Mapa konturowa powiatu ropczycko-sędziszowskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cierpisz”
Ziemia50°09′00″N 21°43′02″E/50,150000 21,717222[1]

Cierpiszwieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie ropczycko-sędziszowskim, w gminie Sędziszów Małopolski[5][4].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa rzeszowskiego.

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Cierpisz jest najdalej na północ wysuniętą miejscowością w gminie. Od północy sąsiaduje z Przedborzem i Hutą Przedborską, leżącymi w gminie Kolbuszowa, od zachodu graniczy z Rudą, a od wschodu i południa z Czarną.

Na przepływającej przez wieś rzece Tuszymce zbudowano zaporę, dzięki czemu powstał zalew, pełen różnych gatunków ryb, gdzie również mają swoje żeremia bobry.

Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Cierpisz[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0660618 Na Górce przysiółek
0660630 Za Cegielnią przysiółek

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cierpisz został lokowany na przełomie XVI i XVII wieku, na gruntach, należących uprzednio do Czarnej. W dokumentach z 1608 r. jest wzmianka o wsi Tuszymka. Owa Tuszymka to dzisiejszy Cierpisz, zwany kiedyś również Cierpcem. W XVIII wieku, razem z Czarną, Rudą, Kamionką, Iwierzycami, Witkowicami i innymi wsiami w okolicy, należał Cierpisz do uposażenia kasztelanii sandomierskiej.

W roku 1933 było we wsi 60 domów, wszystkie drewniane – 53 z nich nie miało podłóg, w 51 była tylko jedna izba, 48 było pokrytych strzechą.

W czasie II wojny światowej wieś została częściowo wysiedlona przez Niemców na potrzeby tworzonego poligonu przeznaczonego dla SS. W listopadzie 1940 roku wysiedlono część mieszkańców wsi oraz sąsiedniej Rudy, Boreczka i przysiółka Borku Wielkiego - Poręby, a także część Wolicy Ługowej, Wolicy Piaskowej oraz wsi Czarna Sędziszowska[6]. Część mieszkańców zbiegła i ukrywała się w okolicy, a część ukryła się w piwnicach domów po kryjomu próbując uprawiać ziemię. W 1942 esesmani pod kierownictwem Scharfuhrera Bondera rozpoczęli obławę na ukrywających się mieszkańców, którym udało się przekupić SSmanów i złagodzić represje. Zastrzelony został jednak jeden z mieszkańców Jan Dzik, a Michała Saja wysłano do leżącego w okolicy Obozu Pracy Przymusowej w Pustkowie[7].

Po wojnie, na parceli ofiarowanej przez Antoniego Dzika i Marię Sitko, wybudowano szkołę. Nową, murowaną, budowano od 1961 roku. Obecnie szkoła stanowi Oddział Zamiejscowy Szkoły Podstawowej w Czarnej Sędziszowskiej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 17632
  2. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7 [dostęp 2022-01-22]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 165 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Stanisław Zabierowski, "Pustków hitlerowskie obozy wyniszczenia w służbie SS" KAW, Rzeszów 1981, str.17.
  7. Stanisław Zabierowski, "Pustków hitlerowskie obozy wyniszczenia w służbie SS" KAW, Rzeszów 1981, str.18-21.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]