Cyphia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cyphia
Ilustracja
Cyphia digitata
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

dzwonkowate

Rodzaj

Cyphia

Nazwa systematyczna
Cyphia P.J.Bergius
Descr. Pl. Cap.: 172 (1767)[3]
Typ nomenklatoryczny

C. bulbosa (Linnaeus) P. J. Bergius[4]

Synonimy
  • Cyphiella (C.Presl) Spach
  • Cyphium J.F.Gmel.
  • Cyphopsis Kuntze[3]
Cyphia volubilis

Cyphiarodzaj roślin z rodziny dzwonkowatych. Obejmuje 68 gatunków[3]. Wszystkie występują w Afryce od Erytrei, Etiopii i Demokratycznej Republiki Konga na południe[3], poza tym na Wyspach Zielonego Przylądka[5][6]. Bulwy tych roślin są jadalne[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Byliny z kulistymi lub wydłużonymi bulwami korzeniowymi, o pędach prosto wzniesionych lub (częściej) wspinających się i wijących[7][6].
Liście
Skrętoległe[6].
Kwiaty
Zebrane w szczytowe grona. Kielich pięciodziałkowy, asymetryczny z niesparowaną, ustawioną brzusznie działką. Korona grzbiecista, z trzema płatkami tworzącymi wargę górną i dwiema tworzącymi dolną. Płatki są wolne lub zrastają się, czasem niemal w rurkę o niemal równych łatkach. Pręciki w liczbie 5, osadzone są nad zalążnią. Ich nitki i pylniki są wolne, czasem nitki zrastają się. Zalążnia dolna, rzadko niemal w górnej pozycji, dwukomorowa. Szyjka słupka z wgłębionym i wypełnionym cieczą znamieniem[7][6].
Owoce
Torebki dwukomorowe, otwierające się dwiema klapami, czasem rozdzielonymi podłużnie, co w efekcie wygląda jak cztery klapy. Nasiona oskrzydlone dookoła, trójkanciaste lub z łupiną siateczkowaną[7], liczne[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny dzwonkowatych Campanulaceae klasyfikowany w jej obrębie do monotypowej podrodziny Cyphioideae[8][7].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2022-01-01] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-01-01] (ang.).
  3. a b c d e Cyphia P.J.Bergius. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-01].
  4. Cyphia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-01-01].
  5. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 268, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. a b c d e Mark Hyde, Bart Wursten, Petra Ballings, Meg Coates Palgrave: Cyphia P.J. Bergius. [w:] Flora of Zimbabwe [on-line]. [dostęp 2021-12-31].
  7. a b c d K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Eudicots. Berlin, Heidelberg, New York: Springer-Verlag, 2007, s. 53-54. ISBN 978-3-540-31050-1.
  8. Genus Cyphia P. J. Bergius. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-01-01].