Czachec
52°29′33″N 24°25′09″E/52,492500 24,419167| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet |
Szani |
| Wysokość |
161 m n.p.m. |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 1632 |
| Kod pocztowy |
225171 |
| Tablice rejestracyjne |
1 |
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
| 52°29′33″N 24°25′09″E/52,492500 24,419167
| |
Czachec (błr. i ros. Чахец; hist. również Czachce[2]) – wieś na Białorusi, w rejonie prużańskim obwodu brzeskiego, około 8 km na południe od Prużany[3] Dawny dwór Dziekońskich znajduje się obecnie na terenie sąsiedniej wsi Kasztanauka.
Wieś królewska ekonomii kobryńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki o Czachcu pochodzą z 1563 roku, kiedy należał do księstwa kobryńskiego, które weszło wkrótce w skład województwa podlaskiego, a później brzeskolitewskiego Rzeczypospolitej. Był tu folwark leśnictwa starostwa. W 1593 roku istniał tu już dwór[5]. Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Czachec znalazł się na terenie powiatu prużańskiego, należącego do guberni słonimskiej (1796), litewskiej (1797–1801), a później grodzieńskiej (1801–1915) Imperium Rosyjskiego[2][5].
Na początku XIX wieku majątek należał do rodziny Mierzejewskich. W 1816 roku nabył go od Kaliksta Mierzejewskiego (ok. 1786–1854) Iwan Krupiński. Ze spisu inwentarzowego dokonanego w 1845 roku wynika, że wtedy właścicielami dóbr byli małoletni Efim i Ekatierina Bułgarinowie. Ich ojciec, sędzia Michał Bułgarin wybudował tu (obecnie w obrębie sąsiedniej wsi Kasztanauka[3][6][5]) obszerny dwór przed 1845 rokiem, obok stały m.in.: murowany domek będący biblioteką, oficyna, dom ekonoma, lodownia, stodoła, parowy browar, oranżeria, 2 młyny wiatrakowe i 2 kieratowe, karczma i zajazd[5]. Wkrótce Czachec przeszedł na własność rodziny Kiernozickich. Albin Dziekoński (1938–1918), ożeniwszy się z Marią Kiernozicką (1840–1887), otrzymał Czachec w posagu. Po nim właścicielem tych dóbr był jego syn Marian (zmarły w 1921 roku), a ostatnim dziedzicem był syn Mariana, Janusz Dziekoński (1899–1939), który po aresztowaniu przez władze radzieckie zaginął bez śladu, prawdopodobnie na Syberii[7][5].
Na przełomie XIX i XX wieku wieś liczyła 646 mieszkańców[2].
Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Czachec znalazł się na terenie Polski, w gminie Linowo, a od 1932 roku – w gminie Prużana powiatu prużańskiego województwa poleskiego, od 1945 roku – w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi[6].
Dawny dwór w Czachcu[edytuj | edytuj kod]
Dawny dwór w Czachcu znajduje się obecnie w obrębie sąsiedniej wsi Kasztanauka.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu brzeskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ a b c Czachec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 347.
- ↑ a b Czachec (Kasztanówka) na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-05-30].
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 107.
- ↑ a b c d e Каштановка, усадьба Дзеконских „Чахец”. W: Анатолий Тарасович Федорук: Старинные усадьбы Берестейщины. Mińsk: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2004, s. 420–423. ISBN 985-11-0305-5. (ros.).
- ↑ a b Каштановка na stronie Atlas Białorusi. [dostęp 2015-05-30].
- ↑ Czachec, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 31–32, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość).