Przejdź do zawartości

Czesław Jankowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Jankowski
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Czesław Tomasz Ignacy Jankowski

Data i miejsce urodzenia

9 grudnia 1857
Oszmiana

Data i miejsce śmierci

6 października 1929
Wilno

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii
Polska etnograficzna w 1914 roku autorstwa Czesława Jankowskiego

Czesław Jankowski, ps. Czesław, Litwin (ur. 9 grudnia 1857 w Oszmianie[1], zm. 6 października 1929 w Wilnie) – polski poeta, krytyk, publicysta, historyk, krajoznawca, działacz społeczny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Karola (1827–1887) i Wandy z Benisławskich h. Pobóg. Edukację podstawową pobierał w domu u szwajcarskiego guwernera oraz matki. W latach 1870–1877 uczył się w Mitawie (obecnie Jełgawa na Łotwie) w gimnazjum klasycznym z niemieckim językiem wykładowym. Studia wyższe w zakresie filologii rosyjskiej podjął na wydziale filologiczno-historycznym Cesarskiego Uniwersytecie Warszawskim (1877–1879), a kontynuował je na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1879–1882).

Mieszkał i pracował głównie w Wilnie, rzadziej w Warszawie. Pisał pod pseudonimami: Czesław, Litwin. W 1906 roku uzyskał mandat Dumy. Od 1907 r. był redaktorem wileńskiego Głosu Polskiego[1]. Współpracował z wileńskimi konserwatystami. Jest autorem m.in. przekładu sekwencji Stabat Mater dolorosa, wykorzystanego w sławnym opracowaniu muzycznym Karola Szymanowskiego - przekład ten błędnie bywa przypisywany Józefowi Jankowskiemu. Był prezesem utworzonego w 1925 r. wileńskiego oddziału Związku Zawodowego Literatów Polskich oraz Syndykatu Dziennikarzy Wileńskich.

W kwietniu 1919 r. objął posadę w administracji państwowej, jako kierownik Wydziału Prasowego Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich w Wilnie, który zajmował się monitorowaniem ukazujących się wydawnictw prasowych. Przewodniczył także tzw. Komitetowi Pasa Neutralnego – organowi polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, przygotowującego dla Ligi Narodów dokumentację dotyczącą Wileńszczyzny, do której pretensje rościli sobie Litwini[2].

Dwukrotnie żonaty. Z zawartego w 1886 r. małżeństwa z Marią Jasieńską miał dwie córki: Ewę (1889–1902) i Irenę, późniejszą drugą żonę Marcelego Szaroty. Niedługo przed śmiercią ożenił się z Jadwigą z Andrzejewskich.

Został pochowany na wileńskim cmentarzu Na Rossie, na tzw. Górce Literackiej (sektor 5a-6). 6 października 1933 r. został odsłonięty pomnik nagrobny autorstwa rzeźbiarza Bolesława Bałzukiewicza[3].

Nagrobek Czesława Jankowskiego na cmentarzu Na Rossie w Wilnie

Spuścizna rękopiśmienna Czesława Jankowskiego znajduje się w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego[4].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Wybrane publikacje

[edytuj | edytuj kod]
Z dnia na dzień

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Almanach Literacki 1926, Wilno: nakładem Wil. Oddz. Polsk. Białego Krzyża, s. 25.
  2. a b Polski Petersburg [online], www.polskipetersburg.pl [dostęp 2023-02-13].
  3. Pomnik ś. p. Czesława Jankowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 278 z 10 października 1933. 
  4. Danuta Kamolowa, Przewodnik po zbiorach rękopisów, 2006.
  5. M.P. z 1926 r. nr 99, poz. 294 „w uznaniu długoletniej wybitnej twórczości na polu literatury”.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]