Deborah Feldman
Deborah Feldman (2017) | |
Data i miejsce urodzenia |
17 sierpnia 1986 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
pisarka |
Strona internetowa |
Deborah Feldman (ur. 17 sierpnia 1986 w Nowym Yorku[1]) – amerykańska pisarka pochodzenia żydowskiego, mieszkająca w Berlinie[2]. Autorka autobiografii, Unorthodox: Jak porzuciłam świat ortodoksyjnych Żydów, która opowiada jej historię o ucieczce ze społeczności ortodoksyjnych żydów w Brooklynie. Powieść została również użyta jako inspiracja do utworzenia miniserialu Netflixa, Unorthodox[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne życie
[edytuj | edytuj kod]Dorastała jako członkini chasydzkiej grupy w Willamsburgu, na Brooklynie. Wychowana została przez swoich dziadków, ocalałych z Holocaustu, odkąd jej matka została wykluczona ze społeczności, a upośledzony umysłowo ojciec nie podołał jej wychowaniu. Tak jak wszystkie dziewczęta wśród społeczności, Deborah uczona była pobożności, mówienia w języku jidysz, nie pozwalano jej na uczęszczanie do publicznej biblioteki. Odmówiono jej edukacji powszechnej, mimo tego chowała książki pod łóżkiem w strachu przed krytyką ze strony rodziny. W wieku 17 lat wyszła za mąż poprzez zaaranżowanie małżeństwa, a dwa lata później została matką[4][5].
Odejście ze społeczności chasydzkiej
[edytuj | edytuj kod]Punktem zwrotnym w chęci odejścia ze społeczności chasydzkiej były narodziny jej syna. „Dostrzegłam swoją narzuconą przyszłość – przeraziłam się na myśl, że jestem odpowiedzialna oraz winna w umieszczeniu wszystkiego, co uważałam za swoją opresję w niewinną istotę”. Feldman okłamała męża mówiąc, iż chce uczęszczać na zajęcia biznesowe dzięki czemu wspomogłaby domowy budżet. W 2006 oboje wyprowadzili się z Williamsburga a Deborah rozpoczęła studia z literatury na Sarah Lawrence College[6].
Zaczęła wypowiadać się publicznie. Ubierając się w dżinsy oraz buty na wysokich obcasach łamała rygorystyczny chasydzki dress code. W 2010 r. zabrała syna, opuściła męża oraz odcięła się od wszelkich kontaktów w ortodoksyjnej społeczności[7]. Przez dwa miesiące żyła u znajomych oraz konsultowała się ze swoim prawnikiem w obawie przed odebraniem jej praw rodzicielskich nad synem. Od 2006 roku Feldman nie widziała się ani nie kontaktowała z żadnym członkiem swojej rodziny[6].
Pomimo dużych różnic w ortodoksyjnej społeczności, Deborah powiedziała „Jestem dumna z bycia żydówką, ponieważ uważam, iż stamtąd pochodzi mój niezłomny duch”[8].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Rozpoczęła pisanie bloga, a w 2012 r. ukazała się jej autobiografia Unorthodox: Jak porzuciłam świat ortodoksyjnych Żydów, która stała się bestsellerem. W 2014 r. przeniosła się do Berlina, gdzie w dzielnicy Neukölln kontynuowała swoją pracę jako pisarka[9]. Dwa lata później opublikowała kolejną książkę, Exodus: A Memoir. Wszystkie książki zostały przetłumaczone na język niemiecki, a dobre opinie pozwoliły jej na udział w wielu niemieckich programach telewizyjnych[7][10].
W 2018 roku pojawiła się w szwedzko-niemieckim dokumencie Female Pleasure[11].
W 2020 roku Netflix wyprodukował miniserial Unorthodox, opierający się na jej historii[12]. Opublikował również dokument, Making Unorthodox, opowiadający o procesie tworzenia oraz filmowania, a także o różnicach między serialem a książką[13].
Krytyka
[edytuj | edytuj kod]Członkowie ortodoksyjnej społeczności skrytykowali Feldman, również na powstałym blogu „Deborah Feldman Exposed”, który poświęcony był „obnażaniu kłamstw oraz fabrykacji” w jej historii[14]. Jesse Kornbluth przyjrzał się temu krytycyzmowi w serii artykułów w Huffington Post: „Książka zawiera tezy bardzo sporne dla Chasydów. Nie jestem w stanie stwierdzić co jest prawdą. Jednakże wiem jedno: Mężczyzna który nie potrafi żyć na równi z kobietą nie jest wart wspólnego życia. Nie dziwi mnie, że dziewczyny w całym Brooklynie wykupują tę książkę, ukrywając ją pod materacami i czytając ją po zmroku – i rozmyślając – prawdopodobnie po raz pierwszy w życiu – o swojej własnej ucieczce”[15][16].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Elizabeth Strout: Deborah Feldman Age, Husband, Height, Weight, Bio & Family. WikiCelebs, 2020-03-27. [dostęp 2020-10-08]. (ang.).
- ↑ From Williamsburg to Berlin [online], The Jerusalem Post [dostęp 2020-10-08] .
- ↑ Zmuszona do małżeństwa, ogolona na łyso w dniu ślubu... Dziś premiera „Unorthodox” [online], gazetapl [dostęp 2020-10-08] (pol.).
- ↑ A.B.C. News , Hasidic Hell: Married at 17, Girl Runs From Her Orthodox Roots [online], ABC News [dostęp 2020-04-22] (ang.).
- ↑ Unorthodox [online], goodreads.com [dostęp 2020-04-22] .
- ↑ a b A.B.C. News , Hasidic Hell: Married at 17, Girl Runs From Her Orthodox Roots [online], ABC News [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ↑ a b Julie Wiener , Unapologetically ‘Unorthodox’ [online], jewishweek.timesofisrael.com [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ↑ Sam Roberts , Embracing a Race and Rejecting a Sect, „The New York Times”, 10 lutego 2012, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ↑ FROM WILLIAMSBURG TO BERLIN [online], The Jerusalem Post | JPost.com [dostęp 2020-04-28] .
- ↑ Deborah Feldman , Once upon a life: Deborah Feldman, „The Guardian”, 28 sierpnia 2010, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ↑ #Female Pleasure [online], wmm.com [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ↑ In 'Unorthodox,' A Religious Woman Leaves Her Marriage And Her Past Behind [online], NPR.org [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ↑ Elena Nicolaou , Netflix’s „Unorthodox” Is Based on a True Story – But It Deviates In One Major Way [online], Oprah Magazine, 26 marca 2020 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ↑ Hasidic life exposed: Why one woman rejected her religious roots [online] [dostęp 2020-04-28] .
- ↑ Jesse Kornbluth , ContributorWriter, Editor, Unorthodox: The Hasidic Campaign Against Deborah Feldman -- and Me [online], HuffPost, 6 marca 2012 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ↑ Jesse Kornbluth , ContributorWriter, Editor, Unorthodox? Try This: A Young Hasidic Wife Breaks With Her Tradition, Writes Tell-All Book [online], HuffPost, 24 lutego 2012 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
- ISNI: 0000000113895825
- VIAF: 166533975
- LCCN: n2011004122
- GND: 1050233182
- NDL: 031329497
- LIBRIS: 1ksr7g8rzjjff5rs
- BnF: 17939189b
- SUDOC: 254629067
- NKC: zmp20191037071
- NTA: 41946817X
- BIBSYS: 1585570378370
- Open Library: OL7167636A
- PLWABN: 9810541440505606
- NUKAT: n2017053131
- J9U: 987007518905805171
- PTBNP: 1797590
- CANTIC: a20219295
- LIH: LNB:DBQY;=BM