Delta (miesięcznik)
Częstotliwość |
miesięcznik |
---|---|
Państwo | |
Wydawca | |
Tematyka |
popularnonaukowa |
Pierwszy numer |
1974 |
Redaktor naczelny |
Szymon Charzyński |
Średni nakład |
3500 egz. |
Format |
A4 |
Liczba stron |
26 |
ISSN | |
Strona internetowa |
Delta – polski miesięcznik popularnonaukowy poświęcony głównie matematyce, fizyce z astronomią i informatyce, wydawany przez Uniwersytet Warszawski przy współpracy czterech polskich towarzystw naukowych:
- Polskiego Towarzystwa Matematycznego (PTM),
- Polskiego Towarzystwa Fizycznego (PTF),
- Polskiego Towarzystwa Astronomicznego (PTA),
- Polskiego Towarzystwa Informatycznego (PTI).
O „Delcie”
[edytuj | edytuj kod]Zaczęła się ukazywać w 1974[1] (ale już 8 grudnia 1973 ukazał się nakład próbny pierwszego numeru w liczbie 50 egzemplarzy[2]) z krótką przerwą po wprowadzeniu stanu wojennego. Od chwili powstania czasopisma do 30 września 2018 jego redaktorem naczelnym był Marek Kordos.
Artykuły najczęściej pisane są przez pracowników naukowych polskich uniwersytetów i politechnik związanych z tematyką czasopisma oraz studentów. Skład dokonywany jest systemem TeX. W lutym 2020 cena jednego egzemplarza zaczęła wynosić 5,50 zł.
Od lat 70. redakcja prowadzi ligę zadaniową Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki oraz Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i Redakcji „Delty”, 10 razy do roku publikując po 2 zadania z matematyki (Klub 44M) i z fizyki (Klub 44F).
Konkurs Uczniowskich Prac z Matematyki
[edytuj | edytuj kod]W 1978 roku redakcja „Delty” zapoczątkowała Konkurs Uczniowskich Prac z Matematyki (KUPzM), współorganizowany przez Polskie Towarzystwo Matematyczne (PTM)[3]. Nazwano go potem imieniem Pawła Domańskiego[4]. Prace konkursowe dotyczą różnych działów matematyki jak:
- logika matematyczna,
- teoria mnogości,
- algebra,
- geometria,
- teoria grafów,
- analiza matematyczna,
- probabilistyka.
Laureatom przyznaje się nagrody pieniężne oraz medale – złote, srebrne i brązowe, przy czym zdarzało się, że w jednej edycji przyznano dwa złote medale lub żadnego złotego[3]. Wśród jurorów znalazł się m.in. Zdzisław Pogoda[5].
rok | laureaci | tytuły prac | [a] | |
---|---|---|---|---|
1 | 1978 | Paweł Domański | Liczby Fibonacciego | Z |
Urszula Łach | Równania różniczkowe i niektóre ich zastosowania w fizyce | S | ||
Bogusława Grzywacz | Przekształcenie afiniczne płaszczyzny na płaszczyznę w ujęciu analitycznym | B | ||
2 | 1979 | Dorota Kuchta i Piotr Ponikowski | Równania diofantyczne pierwszego stopnia | Z |
Marek Kubowicz | Równania funkcyjne | S | ||
Anna Brzezińska | Nierówności i ich zastosowania | B | ||
3 | 1980 | Zbigniew Jelonek | Pewna analogia | Z |
Robert Cozaś | Pewne równania rekurencyjne i ich zastosowanie w teorii ułamków łańcuchowych | S | ||
Waldemar Hołubowski | Inwersja | B | ||
4 | 1981 | Jarosław Wróblewski | Wokół kongruencji w pierścieniu liczb algebraicznych całkowitych | Z |
Jacek Rzeźnikowski | Elementy geometrii metrycznej | S | ||
Elżbieta Ziarko | Metryka miejska i jej konsekwencje w planimetrii | B | ||
5 | 1982 | Mariusz Skałba | O pewnym problemie z elementarnej teorii liczb | Z |
Janusz Kalinowski | Powierzchnie stopnia drugiego i rysowanie kwadryk za pomocą komputera | S | ||
Mirosław Matlęga | Rozcięcia powierzchni jednostronnych | B | ||
6 | 1983 | Jacek Kaleta | Twierdzenie o pewnej szczególnej metodzie całkowania | Z |
Wojciech Wałecki | O błonach mydlanych | S | ||
Henryk Łukomski | Negacje liczb n-cyfrowych oraz otrzymywanie wyników negacji w układzie dziesiątkowym bez zamiany na układ dwójkowy | B | ||
7 | 1984 | Michał Wojciechowski | O pewnym rozkładzie figur środkowo symetrycznych | Z |
Bogdan Pelc | Zastosowanie kongruencji w znajdowaniu cech podzielności w dowolnym układzie liczbowym | S | ||
Joanna Karwowska | Potęgowanie macierzy czwórników | B | ||
8 | 1985 | Piotr Hajłasz | O pewnej metodzie dowodzenia nierówności | Z |
Bogdan Pelc | O pewnym niezmienniku topologicznym wielościanów w przestrzeni n-wymiarowej | S | ||
9 | 1986 | Piotr Jędrzejewicz | O pewnych własnościach przestrzeni euklidesowych | Z |
10 | 1987 | Andrzej Żuk | Opis izometrii wybranych przestrzeni metrycznych | Z |
Lucyna Dziedzic | Teoria głodnej kozy | B | ||
11 | 1988 | Andrzej Daniluk | O pewnych przekształceniach płaszczyzny | Z |
Adam Czornik | Twierdzenia Steinera i Mascheroniego | S | ||
12 | 1989 | Krzysztof Oleszkiewicz | Skacząc po stożkowych | Z |
Rafał Kapelko | Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji zmiennej naturalnej | S | ||
Katarzyna Trójca | Granica złożenia funkcji | B | ||
13 | 1991 | Marcin Kasperski | 27 zbiorów wypukłych bez środka symetrii | Z |
Grzegorz Zwara | Wspólne punkty stałe wielomianów komutujących | S | ||
Małgorzata Sęk | Łamane spiralne | B | ||
14 | 1992 | Marek Pycia | Pewne nierówności funkcyjne | Z |
Krystian Witkowski | O pewnych ciągach rekurencyjnych | B | ||
15 | 1993 | Ilona Królak | Symbol Newtona – inaczej | S |
Roman Wencel | Czytając Sierpińskiego | B | ||
16 | 1994 | Piotr Wojciech Śniady | Geometryczne dowody twierdzeń dotyczących ułamków Fareya | S |
Piotr Matusiewicz | Ilustracja geometryczna najczęściej spotykanych średnich algebraicznych | B | ||
17 | 1995 | Tomasz Osman | Wielowymiarowe uogólnienie twierdzenia Bezouta | Z |
Krzysztof Krupiński i Karol Tokarczyk | Nakładanie się wielu figur wewnątrz wielokątów | S | ||
Rafał Łochowski | Zależności między zbieżnością i rozbieżnością pewnych szeregów | B | ||
18 | 1996 | Michał Stukow | Krótka historia dowodu pewnego twierdzenia | Z |
Adam Osękowski | Zastosowanie liczb zespolonych w zadaniach geometrycznych | S | ||
Tomasz Kowalski i Artur Wirowski | Cechy podzielności liczb | B | ||
19 | 1997 | Grzegorz Kapustka i Michał Kapustka | O pewnych własnościach parzystokątów wpisanych i opisanych na okręgach | Z |
Maciej Mostowski | O wielomianach przyjmujących w liczbach całkowitych wartości będące kwadratami liczb całkowitych | B | ||
20 | 1998 | Michał Ślęzak i Michał Tkacz | Sfera dwunastu punktów | S |
Jakub Gismatullin | O pewnych własnościach sumy cyfr | B | ||
21 | 1999 | Jakub Onufry Wojtaszczyk | O liczbie podziałów wielokąta wypukłego na równoległoboki | Z |
Łukasz Kamiński i Paweł Rochman | Sumy ze współczynnikami Newtona | S | ||
22 | 2000 | Piotr Sulich | Obrót o kąt na płaszczyźnie: zastosowania i własności | S |
Mirosław Żwiryn | Wstęp do teorii macierzy nD | S | ||
23 | 2001 | Juliusz Jabłecki | O pewnym równaniu funkcyjnym | Z |
Piotr Sulich | Analogia ciągu Fibonacciego i dowolnych rekurencji liniowych | S | ||
Łukasz Brzyski | Prosta Eulera i jej własności | B | ||
Jan Kowal | Nie tylko cyrklem i linijką | W | ||
24 | 2002 | Wiesław Zajiczek | Matematyczne modele osobliwości czasoprzestrzeni klasycznych | Z |
Łukasz Lach | Rozwiązywanie wybranych problemów planimetrii i algebry przy zastosowaniu liczb zespolonych | B | ||
Krzysztof Rutczyński | Anatomia zbioru Mandelbrota i jej związek z ciągiem Fibonacciego | B | ||
Jakub Staromłyński | Rekurencja i funkcje tworzące | W | ||
25 | 2003 | Marcel Kołodziejczyk | Waga szalkowa i uogólniony problem fałszywej monety | Z |
Aleksandra Kwiatkowska | O istnieniu funkcji ciągłej, przyjmującej każdą wartość z góry zadaną ilość razy | Z | ||
Juliusz Jabłecki | O rozrzedzeniach zbioru liczb naturalnych i szeregach P-harmonicznych | S | ||
Krzysztof Mroczek | Problem komiwojażera | B | ||
Piotr Szafruga | Wielowymiarowe muzeum i jego strażnicy | B | ||
Juliusz Jabłecki i Lech Stawikowski | O porządkowaniu zależności wektorów losowych związanym z pewną klasą funkcji | W | ||
Arkadiusz Męcel | O twierdzeniu Morleya do funkcji na wymiar | W | ||
Robert Obryk | O ukrytej podzielności wielomianów jednej zmiennej | W | ||
26 | 2004 | Marcin Pitera | Niezmienniki w geometrii | Z |
Agnieszka Kałużna | Uogólnienie twierdzenia Stewarta na czworościan | S | ||
Lech Stawikowski | Ciągi jednomonotoniczne, funkcje modularne i nierówności | B | ||
Arkadiusz Męcel | Zbiory fraktalne | W | ||
27 | 2005 | Michał Marcinkowski | Prz(e)chodzi Euler do Nagela... | Z |
Paweł Janica | Podziały przestrzeni euklidesowych | S | ||
Tomasz Warszawski | O cyklach i klikach | S | ||
Arkadiusz Męcel | Symetrie różniczkowe | B | ||
Marcin Pitera | Kilka problemów na szachownicy | B | ||
Jan Szejko | Dwusieczna, wysokość i środkowa przecinające się w jednym punkcie | B | ||
Jarosław Pyzik | O sumach, ich właściwościach i wykorzystaniu | W | ||
28 | 2006 | Jan Szejko | Ciąg, który lubi nierówności | Z |
Krzysztof Dorobisz | Reszty potęgowe | S | ||
Tomasz Tkocz | O problemie związanym z twierdzeniem Rolle'a | S | ||
Aleksander Kubica | Od zadania olimpijskiego do twierdzenia | B | ||
Magdalena Bojarska | O liczbie kątów ostrych wielokąta | W | ||
Jarosław Pyzik | Co je koza na śniadanie | W | ||
29 | 2007 | Tomasz Kobos | Zbiory kresowe dla wielomianów o współczynnikach całkowitych | Z |
Magdalena Bojarska | O cyklach Hamiltona w grafach powstałych z drzew | S | ||
Mateusz Pluta | Wykorzystanie inwersji względem okręgu w dowodzie twierdzenia o n+2 okręgach stycznych | S | ||
Mikołaj Bińkowski | O wpisywaniu trójkątów w trójkąty i pewnym szczególnym punkcie | B | ||
Przemysław Mazur | (Nie)rozwiązany problem w teorii nierówności | B | ||
Jarosław Pyzik | Waga elektroniczna i problem monety fałszywej | W | ||
Danuta Niedziałowska | Matematyczna zabawka, czyli o macierzy Wythoffa | W | ||
Krzysztof Kamil Pisera | Podzielność liczb naturalnych | W | ||
30 | 2008 | Joachim Jelisiejew | Nierówności między średnimi | Z |
Martha Ubik | Punkty charakterystyczne na prostej Eulera | S | ||
Adam Wyrzykowski | Podzielność liczb w poziomych rzędach trójkąta Pascala | S | ||
Mikołaj Bińkowski | Nullstellensatz w kombinatoryce przestrzennej | B | ||
Jacek Rzeniewicz | Numeryczne rozwiązywanie problemów matematycznych | B | ||
31 | 2009 | Martha Ubik | Oszacowanie sumy długości przekątnych | S |
Michał Zając | O pewnej grze grafowej | B | ||
Tomasz Dwojak | Twierdzenie Leibniza oraz twierdzenie o siecznych dla wielokąta | W | ||
Maciej Rzeszut | Charakteryzacja złożeń ustalonej liczby rzutów liniowych | W | ||
32 | 2010 | Michał Miśkiewicz | Urok zbioru µ | Z |
Tomasz Pełka | Jak zabrać się za potężną potęgę i znaleźć Grupę Trzymającą Rozwiązanie | S | ||
Mateusz Wróbel | Nieprawdopodobieństwo – czyli o tym, jak matematyk rzuca igłą | S | ||
Bartosz Górecki | Średnie ułamkowe, nierówności pomiędzy średnimi | B | ||
Kamil Piszczek | Parabole i ich własności | W | ||
33 | 2011 | Wojciech Nadara | O prawdopodobieństwie, wyznacznikach i pokryciach cyklowych | Z |
Anna Dymek | Sangaku – japońskie inspiracje | S | ||
Aleksander Czarnecki | Problem pewnych ciągów | S | ||
Adam Baranowski | Liczby zespolone w geometrii | B | ||
34 | 2012 | Wojciech Nadara | Grafy k-dobre | Z |
Bartłomiej Zawalski | Powrót średnich | Z | ||
Dominik Burek | O tajemniczym punkcie 442 |X | S | ||
Aleksander Horawa | Skończone przestrzenie metryczne | S | ||
Anna Szczepańska | Zadanie o spotkaniu | B | ||
35 | 2013 | Kamil Rychlewicz | Bramki unarne w logice wielowartościowej | Z |
Samuel Kozłowski | Punkt Miquela i powiązane zagadnienia w zadaniach geometrycznych | S | ||
Bartłomiej Grochal | Tajemnice funkcji σ oraz τ. Dzielniki liczb naturalnych | B | ||
Rafał Żelazko | Charakterystyka rozbicia zbioru co najwyżej przeliczalnego | B | ||
36 | 2014 | Paweł Piwek | Krzywe przegubowe | Z |
Artur Zubilewicz | Krzywe stożkowe | Z | ||
Michał Baran | Przeprawa przez podzielności sum kwadratów | S | ||
Kamil Klimkowski | O pewnym równaniu funkcyjnym | S | ||
37 | 2015 | Tomasz Przybyłowski | O budowaniu na trójkącie | Z |
Michał Zawalski | Uogólnione twierdzenie Grünbauma | Z | ||
Filip Rękawek | O równobocznym trójkącie kappa i jego własnościach | S | ||
Krzysztof Zamarski | Ciągi komplementarne | S | ||
Jadwiga Czyżewska | Kolorowanie płaszczyzny, prostych, okręgów | B | ||
Wojciech Niewiara, Michał Stach, Piotr Sikorski, Tobiasz Szemberg | Kolorowanie płaszczyzny | B | ||
38 | 2016 | Łukasz Kamiński | Przewodniki i pary maksymalne | S |
Adam Klukowski | Wielomiany z podłogami | S | ||
Grzegorz Dłużewski | O pewnej charakteryzacji równoległościanu | B | ||
39 | 2017 | Wojciech Kretowicz | Podzielność silni a suma cyfr | S |
Radosław Peszkowski, Andrzej Szablewski i Tobiasz Szemberg | Twierdzenie Sylvestera-Gallai dla okręgów | S | ||
Małgorzata Róg | Paradoks pierwszeństwa, czyli gry zaprzeczające intuicjom o prawdopodobieństwie | W | ||
40 | 2018 | Stanisław Hauke | Czworokąty bliźniacze | Z |
Filip Rękawek | O trójkątach kappa i ich własnościach | S | ||
Mariusz Trela | Kolorowanie prostych w |F2p | S | ||
Paweł Sawicki | Hexapawn wydłużony | B | ||
41 | 2019 | Kosma Kasprzak | Uwagi na temat pewnych granic występujących w teorii funkcji prawie okresowych | Z |
Radosław Żak | Ciągi trzech kwadratów i krzywe eliptyczne | Z | ||
Mikołaj Pater | Okrąg mixtilinear i jego własności | S | ||
Aleksander Bosek | Wybrane własności ciągów Perrina k-tego rzędu | B | ||
Mateusz Scharmach | Dwuwymiarowe ciągi Dolda | B | ||
Adam Barański | O podzielności rozwiązań równania Pella | W | ||
42 | 2020 | Bartosz Chomiński | O pewnym kryterium zbieżności szeregów trygonometrycznych | Z |
Radosław Żak | Sprzężenie izogonalne i kilka własności punktu X25 | Z | ||
Stanisław Majchrzak | Od trójkątów do krzywych stożkowych, czyli o prostej innej niż wszystkie | S | ||
Daniel Goc | W-zbieżność funkcji | B | ||
Piotr Juszczyk | O ciągu z zadania 12. LXX Olimpiady Matematycznej | B | ||
Gabriel Kiciński | O nierówności jednorodnej z permutacjami i jej Shapiro-podobnym analogu | B | ||
Filip Konieczny | Przekształcenia rzutowe i inwolucje | B | ||
43 | 2021 | Bartłomiej Bychawski | Szczególne podgrupy skończonego indeksu w grupie warkoczy B_3 | Z |
Radosław Żak | Podciągi | Z | ||
Łukasz Orski | Własności homotopijne przestrzeni odwzorowań surjektywnych | S | ||
Dawid Bugajewski | Wybrane zagadnienia teorii szeregów formalnych | B | ||
Stanisław Majchrzak | Okręgi i biegunowe wokół stożkowych | B | ||
44 | 2022 | Bartłomiej Bychawski | Trzecia liczba pitagorejska ciał liczbowych stopnia 2 | Z |
Szymon Perlicki | A Novel Method of Constructing Block Ciphers Provably Resistant to Differential and Linear Cryptanalysis | Z | ||
Jakub Pawlak | O pewnym przekształceniu geometrycznym | S | ||
Piotr Kuc | Twierdzenie Helly’ego i zbiory na płaszczyźnie | B | ||
Jakub Zieliński | Pewne uogólnienia teorii Fouriera | B | ||
45 | 2023 | Jakub Pawlak | Globalna metoda Eulera przybliżania rozwiązań autonomicznych równań różniczkowych pierwszego rzędu i jej analog w przestrzeniach liniowych | Z |
Jakub Zieliński | Struktura uogólnionych sit i ciągów flawiuszowskich | Z | ||
Dominik Figurski | Odbijanie ortocentrum | S | ||
Mateusz Wawrzyniak | O pewnym szczególnym punkcie czworokąta | S | ||
Franciszek Hansdorfer | Odwzorowania addytywne i geometria | B | ||
46 | 2024[7] | Antoni Łuczak | O Krzywych Apoloniusza w Trójkącie | Z |
Miłosz Płatek | N_aG_eL i okręgi z nimi związane | Z | ||
Kazimierz Chomicz | Dowód i zastosowania własności hiperboli prostokątnych | B | ||
Anna Koziara | O pewnym zastosowaniu punktów izogonalnie sprzężonych w czworościanie | B | ||
Adam Mariusz Lubiński | O weryfikacji tautologii logicznych przy użyciu przekształceń algebraicznych | B |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Z – złoto, S – srebro, B – brąz, W – wyróżnienie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Delta”, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-08] .
- ↑ „PTM - 40-lecie miesięcznika DELTA”. [dostęp 2023-01-16].
- ↑ a b O konkursie, deltami.edu.pl [dostęp 2024-11-05].
- ↑ Konkursu Prac Uczniowskich z Matematyki im. Pawła Domańskiego, deltami-old.mimuw.edu.pl, 29 września 2022 [dostęp 2024-11-05].
- ↑ Jury, deltami.edu.pl [dostęp 2024-11-05].
- ↑ KUPzM - Lista laureatów - Delta [online], deltami.edu.pl [dostęp 2024-11-05] .
- ↑ KUPzM - Aktualności - Delta [online], deltami.edu.pl [dostęp 2024-11-07] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona internetowa czasopisma [dostęp 2024-05-18].
- Archiwalne numery Delty od 1974
- DeltamiEduPl – kanał czasopisma na YouTube [dostęp 2024-05-18].
- Polskie czasopisma popularnonaukowe
- Polskie czasopisma komputerowe
- Czasopisma Polskiego Towarzystwa Matematycznego
- Czasopisma matematyczne polskich uczelni
- Literatura popularyzująca matematykę
- Polskie czasopisma fizyczne
- Polskie czasopisma astronomiczne
- Polskie czasopisma informatyczne
- Czasopisma wydawane od 1974
- Miesięczniki w Polsce