Dogowory

Dogowory – 4 traktaty rusko-bizantyjskie, zawarte między książętami kijowskimi i cesarzami bizantyńskimi, o których wiadomo dzięki przekazom kronik ruskich.

Zawierane kolejno w 911 między Olegiem Mądrym a Leonem VI Filozofem, w 944 między Igorem Starym a Konstantynem VII Porfirogenetą, w 971 między Światosławem I a Janem I Tzimiskesem i w 1043 (lub 1045) między Jarosławem Mądrym a Konstantynem IX Monomachem.

Dotyczyły w głównej mierze stosunków handlowych między Bizancjum a Rusią Kijowską, odnoszą się również do norm prawa prywatnego i prawa karnego. Część przepisów można zakwalifikować jako należące do prawa międzynarodowego prywatnego – jak chociażby postanowienia o sposobie traktowania kupców ruskich w Konstantynopolu.

Co jest warte podkreślenia Dogowor z roku 911 zniósł jako pierwszy w Europie zasady prawa nadbrzeżnego (ius naufragii), które pozwalało mieszkańcom wybrzeża na zawłaszczenie rzeczy (w tym i ludzi, jako niewolników) które morze wyrzuciło na brzeg. W miejsce tych zasad wprowadzono ochronę życia i mienia rozbitków.

Przekazy o dogoworach są jednymi z najstarszych wiadomości o prawie ruskim, które dotrwały do naszych czasów.

Bibliografia

• Michał Sczaniecki, Powszechna historia państwa i prawa, Warszawa 2003, ISBN 83-7334-030-0.