Dorkowa Skała

Dorkowa Skała – wychodnia skalna w południowej części Beskidu Śląskiego.

Opis skały

Dorkowa Skała znajduje się na grzbiecie biegnącym od przełęczy Kubalonka do Karolówki. Znajduje się tuż pod szczytem wyższego (północno-zachodniego) wierzchołka Szarculi^[1].

Wychodnia ma postać mocno zerodowanej, dość szerokiej, nieforemnej ambony skalnej kilkumetrowej wysokości, o wygładzonych ścianach, z głęboką niszą u podnóża. Zbudowana jest z grubych ławic gruboziarnistych, zlepieńcowatych piaskowców kwarcowo-skaleniowych pochodzących z kredy i należących do warstw istebniańskich^[2], o charakterystycznej rdzawej barwie na zwietrzałych powierzchniach (tzw. piaskowce istebniańskie)^[3].

Nazwa, znana od dawna wśród mieszkańców Istebnej, pochodzi prawdopodobnie – tak, jak i nazwa lasu na południowych stokach Szarculi – od imienia żeńskiego Dorota (Dora, Dorka). Wiąże się ze starą legendą o córce miejscowego baczy, która miała tu zginąć, walcząc z pasterzami słowackimi o tereny wypasowe^[3].

Zarządzeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach (Dziennik Urzędowy WRN nr 7 z dn. 28 listopada 1958 r., poz. 33) Dorkowa Skała została uznana za zabytek przyrody^[4]. Leży w granicach Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego^[1].

Wspinaczka skalna

Na Dorkowej Skale poprowadzono 12 dróg wspinaczkowych o trudności od III do VI.1 w skali polskiej, w większości na wędkę. Mają wysokość 6–8 m. Kilka dróg jest przewieszonych. Grzegorz Rettinger pisał o nich: Można próbować atakować je z kraszem, jednak odstrasza wysokość i wieczne zaglonienie połogich fragmentów^[5].

Rozgrzewkowa; IV
Gumiś; V
Deszczowy kominek; IV
Mac Gyver Forever; VI
Wakacyjne co nieco; VI
Viva Las Vegas; VI.1
Jak żyje jak; VI
Zacięcie z kominem; VI.1
Randka w ciemno; VI.1
Prawy komin; III
Opowieść z krypty; VI^[5].

Szlaki turystyczne

Od czasu przeniesienia Głównego Szlaku Beskidzkiego z drogi biegnącej z przełęczy Szarcula na Stecówkę na grzbiet Szarculi, szlak czerwony przebiega tuż obok skał wychodni.

odcinek: Kubalonka – Szarcula – Dorkowa Skała – Schronisko turystyczne na Stecówce – Schronisko PTTK Przysłop pod Baranią Górą. Odległość 8,4 km, suma podejść 300 m, czas przejścia 2:30 godz^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, ISBN 978-83-7605-084-3 .
↑ RafałR. Unrug RafałR. (red.), Karpaty fliszowe między Olzą a Dunajcem. Przewodnik geologiczny, Warszawa 1979: Wydawnictwa geologiczne, 23 i nast., ISBN 83-220-0043-X .
↑ ^a ^b MirosławM. Barański MirosławM., Beskid Śląski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, ISBN 978-83-89188-71-7 .
↑ J. I. D.: ''Nowe zabytki przyrody nieożywionej w Beskidzie Śląskim, „Wierchy” (29), Kraków 1959, s. 265–266 .
↑ ^a ^b GrzegorzG. Rettinger GrzegorzG., Beskidy Zachodnie i Pogórze. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2019, ISBN 978-83-947825-2-8 .

[comp-1] Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, ISBN 978-83-7605-084-3 .

[un-2] RafałR. Unrug RafałR. (red.), Karpaty fliszowe między Olzą a Dunajcem. Przewodnik geologiczny, Warszawa 1979: Wydawnictwa geologiczne, 23 i nast., ISBN 83-220-0043-X .

[bar-3] MirosławM. Barański MirosławM., Beskid Śląski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, ISBN 978-83-89188-71-7 .

[zarz-4] J. I. D.: ''Nowe zabytki przyrody nieożywionej w Beskidzie Śląskim, „Wierchy” (29), Kraków 1959, s. 265–266 .

[bes-5] GrzegorzG. Rettinger GrzegorzG., Beskidy Zachodnie i Pogórze. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2019, ISBN 978-83-947825-2-8 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]