Rezerwat przyrody Kuźnie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kuźnie
Ilustracja
Wychodnia skalna w rezerwacie Kuźnie
rezerwat przyrody nieożywionej
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

gmina Lipowa

Mezoregion

Beskid Śląski

Data utworzenia

11 grudnia 1995

Akt prawny

M.P. z 1996 r. nr 5, poz. 46

Powierzchnia

7,22 ha

Ochrona

ścisła

Położenie na mapie gminy Lipowa
Mapa konturowa gminy Lipowa, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kuźnie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kuźnie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kuźnie”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kuźnie”
Ziemia49°38′37″N 19°03′21″E/49,643611 19,055833

Kuźnie – rezerwat przyrody nieożywionej, utworzony zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11 grudnia 1995 r. (M.P. z 1996 r. nr 5, poz. 46) w celu ochrony ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych zgrupowania wychodni skalnych, jaskiń oraz dorodnego drzewostanu świerkowego na stokach góry Muronka w Beskidzie Śląskim. Leży w granicach Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego[1]. Rezerwat zajmuje powierzchnię 7,22 ha i podlega ochronie ścisłej[2].

Rezerwat znajduje się na terenie wsi Ostre w gminie Lipowa, w powiecie żywieckim[3]. Obejmuje obszar leśny należący do Nadleśnictwa Węgierska Górka, położony na południowo-wschodnim stoku góry Muronka (1021 m), opadającym ku dolinie potoku Twardorzeczka, w przedziale wysokości od 800 do 1010 m[4]. Podłoże geologiczne tworzą tu średnio- i gruboławicowe, frakcjonalnie uziarnione piaskowce górnych warstw godulskich, z cienkimi wkładkami szarozielonych mułowców i łupków. Na podłożu tym rozwinęły się autogeniczne gleby brunatne kwaśne lub bielicowe[5].

Znaczną część obszaru rezerwatu zajmują rozległe, rozczłonkowane osuwiska różnego wieku, prawdopodobnie najbardziej interesująca tego typu formacja geomorfologiczna w całym Beskidzie Śląskim. W górnej części rezerwatu występują liczne formy skałkowe z murami i ambonami skalnymi, sięgającymi do 11 metrów wysokości. Część środkową zajmują głazowiska, rowy rozpadlinowe poprzedzielane wałami i leje zapadliskowe. Na terenie tym stwierdzono 37 jaskiń i schronisk skalnych, głównie typu szczelinowego, o genezie osuwiskowej. Największe z jaskiń: Jaskinia Chłodna (długość 117 m, deniwelacja 16,5 m) i Jaskinia pod Balkonem (długość 45 m, deniwelacja 10 m) zostały objęte ochroną jako pomniki przyrody nieożywionej jeszcze przed powołaniem rezerwatu, w 1993 r.[5]

Teren rezerwatu porasta dolnoreglowy bór jodłowo-świerkowy Abieti-Piceetum montanum. Warstwę drzew tworzy tu świerk z domieszką buka, jodły i jaworu. Najstarsze świerki liczą 130–140 lat i osiągają 60 cm średnicy w pierśnicy. W runie dominują trzcinnik leśny, borówka czarna, śmiałek pogięty i paproć nerecznica szerokolistna. W szczelinach i pęknięciach wychodni skalnych rosną paprotka zwyczajna i zanokcica skalna[6].

Nieco ponad obszarem rezerwatu, po północnej stronie szczytu Muronki, biegnie zielony szlak turystyczny, wiodący z Ostrego w Kotlinie Żywieckiej na Magurkę Radziechowską (1108 m)[5]. Zagrożeniem dla przyrody chronionej w rezerwacie jest jednak głównie niekontrolowana działalność speleologów-amatorów penetrujących tutejsze jaskinie oraz wspinaczy, wykorzystujących wychodnie skalne do celów treningowych[7]. Przez jakiś czas rejon ten lansowano jako jeden z najlepszych terenów wspinaczkowych w Beskidzie Śląskim i wytyczono kilka dróg wspinaczkowych o trudności od VI.1 do VI.3 w skali polskiej i kilkadziesiąt boulderów. W 1995 zabroniono wspinaczki skalnej w obrębie rezerwatu, rejon ten uległ zapomnieniu, nie zachowały się też nazwy dróg wspinaczkowych. Obecnie jest to teren bardzo dziki, bez śladów ludzkiej obecności, nie prowadzi do niego żadna ścieżka i jest trudny do przejścia z powodu stromego stoku, pokrytego głazami i dużą liczbą powalonych drzew[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego [online], Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego [dostęp 2018-10-14].
  2. ↑ Rezerwat przyrody Kuźnie, [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska [dostęp 2018-10-14].
  3. ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-05-30].
  4. ↑ Rezerwat Kuźnie [online], Nadleśnictwo Węgierska Górka [dostęp 2019-07-30].
  5. ↑ a b c Mirosław Barański, Beskid Śląski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, ISBN 978-83-89188-71-7.
  6. ↑ Leszek Bernacki, Andrzej Blarowski, Zbigniew Wilczek, Osobliwości szaty roślinnej województwa bielskiego, Poznań: wyd. COLGRAF-PRESS, 1998, ISBN 83-86258-22-5, OCLC 749894651.
  7. ↑ Andrzej Blarowski Andrzej, Jerzy Gajczak, Adam Łajczak, Przyroda województwa bielskiego. Stan poznania, zagrożenia i ochrona, Poznań: COLGRAF-PRESS, 1997, ISBN 83-86258-15-2.
  8. ↑ Grzegorz Rettinger, Beskidy Zachodnie i Pogórze. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2019, ISBN 978-83-947825-2-8.
Formacje skalne Beskidów Zachodnich
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rezerwat_przyrody_Kuźnie&oldid=71963924”