Dowid Hofsztejn
| Data i miejsce urodzenia |
1889 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 sierpnia 1952 |
| Język |
jidysz, hebrajski |
| Dziedzina sztuki |
poezja |
Dowid Hofsztejn[1] (ur. 1889 w Korosteszowie, zm. 12 sierpnia 1952 w Moskwie) – żydowski poeta tworzący głównie w jidysz, jedna z ofiar stalinowskiego procesu poetów żydowskich.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w 1889 roku w Korosteszowie. Odebrał tradycyjne religijne wykształcenie uzupełnione prywatnymi lekcjami w językach rosyjskim i hebrajskim[2]. Już w dzieciństwie zaczął pisać wiersze, z początku głównie po hebrajsku, rosyjsku i ukraińsku[2]. Studiował w Kijowie[2], gdzie – obok Lejba Kwitko i Pereca Markisza[1][3] – z czasem zajął jedno z najważniejszych miejsce w kręgach literackich, szczególnie w Kultur-Lige. Po rewolucji październikowej, którą popierał[2][3], skupił się na tworzeniu wyłącznie w jidysz[3], a jego wiersze zaczęły ukazywać się na łamach prasy jidyszowej[2]. Jego tomik Trojer (1922) poruszający temat pogromów zilustrował Marc Chagall[2]. Po proteście wobec prześladowań hebrajskojęzycznych autorów opuścił w 1924 roku ZSRR[3]. Po pobycie w Niemczech, a następnie w Palestynie, gdzie, by się utrzymać, zaczął pisać dla hebrajskiej prasy[2].
W 1926 roku powrócił do Związku Radzieckiego. Od 1936 roku reprezentował autorów tworzących w jidysz w Związku Radzieckich Pisarzy Ukrainy, zaś parę lat później wstąpił do partii komunistycznej[2]. Podczas drugiej wojny światowej należał do Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego[1][2]. W 1948 roku, jako pierwszy z jego czołowych działaczy, został aresztowany za rzekomą „działalność antyradziecką”[2] i wywieziony do Moskwy[3]. Wraz z innymi członkami został oskarżony w procesie poetów żydowskich o żydowski nacjonalizm[1] i udział w sfabrykowanym przez władze, rzekomym spisku Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego[3]. Został stracony 12 sierpnia 1952 roku[2][3][4] wraz z m.in. Perecem Markiszem, Lejbem Kwitko, Dawidem Bergelsonem czy Icykiem Feferem[3][4]. Po śmierci Stalina, Hofsztajna zrehabilitowano jako jedną z ofiar represji stalinowskich[3].
W 1987 roku w Tel Awiwie ustanowiono nagrodę literacką jego imienia[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Hofsztejn Dowid [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2023-06-03].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Gennady Estraikh, Hofshteyn, Dovid [online], YIVO Encyclopedia [dostęp 2023-06-03] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Sol Liptzin, Gennady Estraikh, Hofstein, David, [w:] Encyclopaedia Judaica [online], Encyclopedia.com [dostęp 2023-06-03].
- ↑ a b Alina Cała, Chone Shmeruk, Literatura jidysz [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2023-06-03].