Drobnokolec żółknący
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
drobnokolec żółknący |
Nazwa systematyczna | |
Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr. Hymenomyc. eur. (Upsaliae): 629 (1874) |
Drobnokolec zółknący (Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1]. Nadrzewny grzyb kortycjoidalny[2].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mucronella, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozowali go w 1805 r. Johannes Baptista von Albertini i Lewis David von Schweinitz, nadając mu nazwę Hydnum calvum. Obecną nazwę nadał mu Elias Fries w 1874 r.[1]
- Hydnum calvum Alb. & Schwein. 1805
- Isaria calva (Alb. & Schwein.) Fr. 1832
- Isaria hydnoides Link 1825
- Mucronella abnormis Henn. 1898
- Mucronella aggregata (Fr.) Fr. 1888
- Mucronella aggregata (Fr.) Fr. 1888 f. aggregata
- Mucronella aggregata f. citrina Bourdot 1932
- Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr. 1874 f. calva
- Mucronella calva f. ramificata Pilát 1958
- Mucronella calva var. aggregata (Fr.) Pilát 1958
- Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr. 1874 var. calva
- Mucronia aggregata Fr. 1863
- Mucronia calva (Alb. & Schwein.) Fr. 1849[3].
Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda w 1999 r.[4]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Złożony z licznych, białych, gęsto obok siebie wyrastających kolców o rozmiarach 0,3-0,5 × 0,1–0,2 mm[5]. U starszych okazów podstawa kolców żółknie. Kolce mają miękki i delikatny miąższ i są łatwe do oddzielenia od podłoża[6].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy monomityczny. Strzępki hialinowe, faliste ze sprzążkami, o średnicy 3–6 μm. Brak cystyd. Podstawki mniej lub bardziej maczugowate, o zmiennej wielkości, zwykle 15–20 × 5–6 μm, z 4-sterygmami i sprzążkami bazalnymi. Zarodniki elipsoidalne, o rozmiarach 4–6 (–7) × 2,5–3,5 (–4) μm, gładkie, hialinowe, amyloidalne[5].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Opisano występowanie tego gatunku głównie w Ameryce Północnej i Europie. Na obydwu tych kontynentach jest szeroko rozprzestrzeniony. W Europie występuje od Hiszpanii po około 64° szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Występuje również w Rosji, Ugandzie i na Filipinach[7]. W Polsce gatunek bardzo rzadki. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 4 stanowiska[4]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[8]. Gatunek ten znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[9]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Czechach, Niemczech, Danii, Anglii, Norwegii, Szwecji i Finlandii[4].
Grzyb nadrzewny, saprotrof. W Polsce rośnie w lasach iglastych i w parkach na martwym drewnie świerka pospolitego. Owocniki pojawiają się od wiosny do jesieni[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-12-25] (ang.).
- ↑ Dariusz Karasiński , Grzyby afylloforoidalne Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. Charakterystyka mykobioty, „Acta Botanica Cassubica Monographiae”, 1, Gdańsk 2016 .
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-12-25] .
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b Mucronella calva [online], Mycobank [dostęp 2017-12-24] .
- ↑ Rasiges Pfriempilzchen Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr. [online] [dostęp 2017-12-25] .
- ↑ Występowanie Mucronella calva na świecie (mapa) [online], Discover Life Maps [dostęp 2017-12-23] .
- ↑ Aktualne stanowiska ''Mucronella calva'' w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2017-12-25] .
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5 .