Przejdź do zawartości

Drobnokolec żółknący

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Drobnokolec żółknący
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

drobnokolec

Gatunek

drobnokolec żółknący

Nazwa systematyczna
Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr.
Hymenomyc. eur. (Upsaliae): 629 (1874)

Drobnokolec zółknący (Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1]. Nadrzewny grzyb kortycjoidalny[2].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mucronella, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozowali go w 1805 r. Johannes Baptista von Albertini i Lewis David von Schweinitz, nadając mu nazwę Hydnum calvum. Obecną nazwę nadał mu Elias Fries w 1874 r.[1]

Synonimy:

  • Hydnum calvum Alb. & Schwein. 1805
  • Isaria calva (Alb. & Schwein.) Fr. 1832
  • Isaria hydnoides Link 1825
  • Mucronella abnormis Henn. 1898
  • Mucronella aggregata (Fr.) Fr. 1888
  • Mucronella aggregata (Fr.) Fr. 1888 f. aggregata
  • Mucronella aggregata f. citrina Bourdot 1932
  • Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr. 1874 f. calva
  • Mucronella calva f. ramificata Pilát 1958
  • Mucronella calva var. aggregata (Fr.) Pilát 1958
  • Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr. 1874 var. calva
  • Mucronia aggregata Fr. 1863
  • Mucronia calva (Alb. & Schwein.) Fr. 1849[3].

Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda w 1999 r.[4]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Owocnik

Złożony z licznych, białych, gęsto obok siebie wyrastających kolców o rozmiarach 0,3-0,5 × 0,1–0,2 mm[5]. U starszych okazów podstawa kolców żółknie. Kolce mają miękki i delikatny miąższ i są łatwe do oddzielenia od podłoża[6].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny. Strzępki hialinowe, faliste ze sprzążkami, o średnicy 3–6 μm. Brak cystyd. Podstawki mniej lub bardziej maczugowate, o zmiennej wielkości, zwykle 15–20 × 5–6 μm, z 4-sterygmami i sprzążkami bazalnymi. Zarodniki elipsoidalne, o rozmiarach 4–6 (–7) × 2,5–3,5 (–4) μm, gładkie, hialinowe, amyloidalne[5].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Opisano występowanie tego gatunku głównie w Ameryce Północnej i Europie. Na obydwu tych kontynentach jest szeroko rozprzestrzeniony. W Europie występuje od Hiszpanii po około 64° szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Występuje również w Rosji, Ugandzie i na Filipinach[7]. W Polsce gatunek bardzo rzadki. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 4 stanowiska[4]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[8]. Gatunek ten znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[9]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Czechach, Niemczech, Danii, Anglii, Norwegii, Szwecji i Finlandii[4].

Grzyb nadrzewny, saprotrof. W Polsce rośnie w lasach iglastych i w parkach na martwym drewnie świerka pospolitego. Owocniki pojawiają się od wiosny do jesieni[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-12-25] (ang.).
  2. Dariusz Karasiński, Grzyby afylloforoidalne Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. Charakterystyka mykobioty, „Acta Botanica Cassubica Monographiae”, 1, Gdańsk 2016.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2017-12-25].
  4. a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  5. a b Mucronella calva [online], Mycobank [dostęp 2017-12-24].
  6. Rasiges Pfriempilzchen Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr. [online] [dostęp 2017-12-25].
  7. Występowanie Mucronella calva na świecie (mapa) [online], Discover Life Maps [dostęp 2017-12-23].
  8. Aktualne stanowiska ''Mucronella calva'' w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2017-12-25].
  9. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.