Emil Bohn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emil Bohn
Data i miejsce urodzenia

14 stycznia 1839
Biała Nyska

Data i miejsce śmierci

5 lipca 1908
Wrocław

Zawód, zajęcie

muzykolog, nauczyciel akademicki, organista i kompozytor

Emil Bohn (ur. 14 stycznia 1839 w Białej Nyskiej, zm. 5 lipca 1908 we Wrocławiu[1][a]) – niemiecki muzykolog, organista, dyrygent i kompozytor czynny we Wrocławiu, profesor i doktor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego.

Urodził się w rodzinie wrocławskiego stolarza oraz ślusarza Friedricha i Anny z d. Weiss[2]. W latach 1858-1862 studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Wrocławskim, dodatkowo zaczął wówczas uczęszczać na wybrane zajęcia z muzyki. Po ukończeniu filologii w coraz większym stopniu angażował się w naukę muzyki, czego efektem było podjęcie studiów w tej dziedzinie w Królewskim Akademickim Instytucie Muzyki Kościelnej na macierzystej uczelni, ukończonych w 1868. Opanował tam, oprócz teorii muzyki, grę na flecie i na organach. Następnie pracował jako organista w kościele p.w. św. Krzyża, jednocześnie ucząc śpiewu we wrocławskim gimnazjum św. Macieja. W latach 1881 - 1883 opracował katalog zbiorów muzycznych Biblioteki Miejskiej Wrocławia, po wydaniu którego otrzymał w 1884, w dowód uznania dla tej pracy, tytuł doktor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1887 został na tejże uczelni zatrudniony jako nauczyciel akademicki w Królewskim Akademickim Instytucie Muzyki Kościelnej, gdzie w 1895 mianowano go uczelnianym profesorem[3], a w 1908 otrzymał honorowy stopień profesora zwyczajnego[4]. Ważną częścią działalności Bohna we Wrocławiu była organizacja chórów. Pierwszy taki zespół stworzył jeszcze na studiach, a w 1881 r. założył Bohnscher Gesangverein (Stowarzyszenie Śpiewacze Bohna), które prowadził prawie do swej śmierci. Chór pod batutą Bohna wykonywał utwory dawnych kompozytorów w ramach tzw. Koncertów Historycznych[5], których liczba przekroczyła 100[6]. Bohn zajmował się także dziennikarstwem muzycznym, od 1884 był redaktorem muzycznym gazety Breslauer Zeitung[7]. Ponadto zgromadził dużą (16 000 stron) kolekcję partytur z XVI i XVII w., która zaginęła pod koniec wojny. Był też kompozytorem pieśni, w tym chóralnych[8]. W dorobku Bohna szczególne miejsce zajmują dwa opracowane przezeń katalogi dawnych utworów muzycznych z bibliotek Wrocławia: wzmiankowany wyżej z 1893 oraz z 1890 r. Oba są do dziś ważnymi źródłami muzykologicznymi[9].

Był żonaty ze śpiewaczką Selmą[10], córką wrocławskiego fotografa i malarza Roberta Weigelta[11], miał syna Ericha Bohna (1874-1948)[12].

Spoczął na starym cmentarzu św. Maurycego, który uległ całkowitemu zniszczeniu w czasie i po drugiej wojnie światowej[13].

Za życia otrzymał członkostwa honorowe w: amsterdamskim Vereeniging voor Noord-Nederlands Muziekgeschiedenis (1892), Accademia Filarmonica z Florencji (1887) oraz rzymskiej Akademii Muzycznej św. Cecylii (1891)[14]. W roku 1929 jego nazwiskiem nazwano ulicę we Wrocławiu[15], obecną ul. Józefa Brandta na Biskupinie[16].

Publikacje E. Bohna:

  • Katalog: Bibliographie der Musikdruckwerke bis 1700, welche in der Stadtbibliothek, der Bibliothek des Academischen Instituts für Kirchenmusik und der Königlichen und Universitätsbibliothek zu Breslau aufbewahrt werden.Berlin, 1883
  • Katalog: Die musikalischen Handschriften des 16 ’. und 17. Jh. in der Stadtbibliothek zu Breslau. Wrocław, 1890.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Encyklopedia Wrocławia (2006) podaje rok śmierci 1909, bez dziennej daty, strona 82

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gurlitt 1959, strona 189
  2. Feldmann F., 1955: Bohn, Emil Gottfried Carl Ignaz Adolf. W: Neue Deutsche Biographie. Band 2, Duncker & Humblot, Berlin, strona 420 [1]
  3. Jasińska 2017, s. 51, 52
  4. Gurlitt 1959, s. 189
  5. Encyklopedia Wrocławia, 2006, biogram Bohna, strona 82
  6. Jasińska 2017, s. 52
  7. Gurlitt 1959, s. 189
  8. Gurlitt 1959, strona 189
  9. Jasińska 2017, s. 51
  10. Jasińska 2017, s. 52
  11. Feldmann 1955, str. 420
  12. Licht und Schatten. [dostęp 2024-03-02].
  13. Jasińska 2017, s. 53
  14. Gurlitt 1959, s. 189
  15. Jasińska 2017, s. 53
  16. Plan miasta Wrocław Breslau z 1945. Wyd. Tow. Miłośników Wrocławia "Wratislavia", 1994, ISBN 8386221038

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Gurlitt W. (red.): Bohn, Emil. W: Riemann Musiklexikon, 12., A–K. Wyd. Schott, Mainz 1959, strona 189 [2]
  • Jasińska K., 2017: Zagadka znalezionej w Auli Leopoldyńskiej karteczki. Przegląd Uniwersytecki UWR, 2 (217), s. 50-53.