Epsilon Crucis

Epsilon Crucis
	ε Cru
	; Położenie w gwiazdozbiorze
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Krzyż Południa
Rektascensja	12h 21m 21s
Deklinacja	−60° 24′ 04″
Paralaksa (π)	0,01419 ± 0,00017″
Odległość	229,9 ± 2,8 ly; 70,47 ± 0,86 pc
Wielkość obserwowana	3,59m
Ruch własny (RA)	−170,93 ± 0,14 mas/rok
Ruch własny (DEC)	91,67 ± 0,13 mas/rok
Prędkość radialna	−4,60 ± 0,10 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy	K3 III
Masa	1,7 M☉
Promień	35 R☉
Jasność	330 L☉
Wiek	~2 mld lat
Temperatura	4150 K
Alternatywne oznaczenia
	2MASS: J12212161-6024040
	Cordoba Durchmusterung: CD−59°4221
	Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 186
	Boss General Catalogue: GC 6231
	Katalog Henry’ego Drapera: HD 107446
	Katalog Hipparcosa: HIP 60260
	Katalog jasnych gwiazd: HR 4700
	SAO Star Catalog: SAO 251862
	Ginan; CPD−59°4188

Epsilon Crucis (Ginan, ε Cru) – gwiazda w gwiazdozbiorze Krzyża Południa, znajdująca się w odległości około 230 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Gwiazda nie ma nazwy własnej w tradycji arabskiej i europejskiej, ale Aborygeni australijscy z ludu Wardaman znają ją pod nazwą Ginan^[3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Ginan dla określenia tej gwiazdy^[4].

Charakterystyka obserwacyjna[edytuj | edytuj kod]

Jest to piąta co do jasności gwiazda Krzyża Południa, widoczna gołym okiem między jaśniejszymi gwiazdami Acrux i Delta Crucis. Jej dostrzeżenie pozwala odróżnić Krzyż Południa od niedalekiego asteryzmu Fałszywego Krzyża^[5]^[6]. Jako część bardzo charakterystycznego gwiazdozbioru jest widoczna na flagach kilku państw, m.in. Australii, Papui-Nowej Gwinei i Samoa (gwiazdy tej nie ma na fladze Nowej Zelandii). Jest to gwiazda zmienna nieregularna, jej obserwowana wielkość gwiazdowa zmienia się od 3,4 do 4,0^m bez rozpoznawalnego okresu zmian^[2]

Charakterystyka fizyczna[edytuj | edytuj kod]

Jest to olbrzym należący do typu widmowego K. Emituje 330 razy więcej promieniowania niż Słońce, ma temperaturę 4150 K, niższą niż temperatura fotosfery Słońca. Ma promień równy 35 promieni Słońca i masę około 1,7 raza większa niż masa Słońca. Gwiazda rozpoczęła życie jako przedstawicielka typu widmowego A około dwóch miliardów lat temu. Nie jest pewne, na jakim etapie ewolucji jest obecnie^[2].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

lista gwiazd w gwiazdozbiorze Krzyża Południa

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Epsilon Crucis w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Jim Kaler: Epsilon Crucis. STARS, 2012-03-30. [dostęp 2017-07-12]. (ang.).
↑ IAU Approves 86 New Star Names From Around the World. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-12-11. [dostęp 2017-12-12].
↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-12-12].
↑ Brian Ventrudo: The False Cross. One-Minute Astronomer, 2012-02-17. [dostęp 2017-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-27)]. (ang.).
↑ Kamil Złoczewski: Kosmos. Przewodnik obserwatora.. T. 68. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2013, s. 19–21. ISBN 978-83-252-1921-5.

[simbad-1] Epsilon Crucis w bazie SIMBAD (ang.)

[kaler-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Jim Kaler: Epsilon Crucis. STARS, 2012-03-30. [dostęp 2017-07-12]. (ang.).

[world-3] IAU Approves 86 New Star Names From Around the World. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-12-11. [dostęp 2017-12-12].

[iau-4] Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-12-12].

[Cross-5] Brian Ventrudo: The False Cross. One-Minute Astronomer, 2012-02-17. [dostęp 2017-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-27)]. (ang.).

[kosmos-6] Kamil Złoczewski: Kosmos. Przewodnik obserwatora.. T. 68. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2013, s. 19–21. ISBN 978-83-252-1921-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]