Eufemia Radziwiłłówna

Eufemia

Krystyna Radziwiłłówna
Ksieni
Portret ksieni w Nationalmuseum, Szwecja
Kraj działania	I Rzeczpospolita
Data i miejsce urodzenia	1598 Ołyka
Data i miejsce śmierci	1658 Gdańsk
Ksieni nieświeska
Okres sprawowania	1630–1658
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	Benedyktynki
Śluby zakonne	1621

Eufemia, właśc. Krystyna Radziwiłłówna herbu własnego (ur. 12 lipca 1598 w Ołyce, zm. 1 maja 1658 w Gdańsku) – polsko-litewska duchowna, benedyktynka, ksieni w Nieświeżu w 1630–1658.

Była córką Stanisława Radziwiłła, (marszałka wielkiego litewskiego) i Marianny Myszczanki, młodszą siostrą Albrychta Stanisława (kanclerza Wielkiego Księstwa Litewskiego). Po śmierci ojca (1599) znajdowała się pod opieką stryja Mikołaja Krzysztofa (zwanego Sierotką); w 1605 została oddana do klasztoru benedyktynek pod wezwaniem św. Eufemii w Nieświeżu, tam uczyła się w szkole klasztornej, w lipcu 1614 przyjęła habit, a w maju 1621 złożyła śluby zakonne. Po śmierci ksieni Doroty Hartmanówny (1630) została wybrana jej następczynią. Założyła trzy nowe domy zakonne - w Mińsku, Smoleńsku i Orszy. Prawdopodobnie więcej uwagi poświęcała jednak życiu świeckiemu niż zakonnemu, była znana z wielkopańskiego trybu życia; miała wpływy na Litwie, gdzie nazywano ją „księżną jejmością panną ksienią nieświeską”. Prowadziła procesy o jurysdykcję kościelną, wykorzystując w nich swoją pozycję społeczną.

W 1648 ewakuowała się wraz z klasztorem do zamku w Nieświeżu w obawie przed zagrożeniem kozackim, w 1655 przeniosła się z zakonnicami na Pomorze (towarzyszyła tam bratu kanclerzowi). Zmarła w Gdańsku, została pochowana w kościele klasztornym w Nieświeżu.

Bibliografia

• Małgorzata Borkowska: Radziwiłłówna, Krystyna (1598–1658). W: Polski Słownik Biograficzny. Emanuel Rostworowski (red.). T. 30. Cz. 3. Kraków – Wrocław: PAU – Ossolineum, 1987. ISBN 83-04-00148-9.