Przejdź do zawartości

Eugeniusz Kudaj

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eugeniusz Ryszard Kudaj
Data i miejsce urodzenia

6 kwietnia 1922
Łódź

Data śmierci

2009

Miejsce spoczynku

Cmentarz św. Franciszka w Łodzi

Zawód, zajęcie

dziennikarz i fotoreporter

Alma Mater

Uniwersytet Łódzki

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Eugeniusz Ryszard Kudaj (ur. 6 kwietnia 1922 w Łodzi[1], zm. 2009[2]) – polski dziennikarz i fotoreporter.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Podczas okupacji niemieckiej pracował jako robotnik w fabryce broni oraz frezer[3]. W latach 1934–1937 był działaczem Czerwonego Harcerstwa oraz sekretarzem Młodzieży Socjalistycznej Dzielnicy Czerwona[4]. W latach 1938–1939 działał w Komunistycznym Związku Młodzieży Polskiej, zaś od 1943 w Polskiej Partii Robotniczej. Jesienią 1944 został zaangażowany w działalność kontrwywiadu wojskowego Armii Czerwonej „Smiersz”. Następnie został przeniesiony do Milicji Obywatelskiej w Łodzi, gdzie do końca kwietnia 1945 był dowódcą kompanii w Centralnej Szkole Oficerów MO[3], a także sprawował funkcję zastępcy komendanta na Chojnach oraz działał w Związku Walki Młodych[4].

Uzyskawszy awans na podporucznika został przeniesiony do Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Białymstoku. W czerwcu 1945 został szefem Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Wysokiem Mazowieckiem. Następnie został aresztowany w październiku 1945, w wyniku oskarżeń o współpracę z Armią Krajową oraz przyjęcie łapówki za zwolnienie członka Narodowych Sił Zbrojnych, a także niedopełnienia obowiązku służbowego. W wyniku nowych dowodów, które pojawiły się w trakcie śledztwa, został skazany na 5 lat więzienia za przyjęcie łapówki i zwolnienie z aresztu 27 członków AK. Kara została mu darowana w związku z amnestią[3]. W 1947 wrócił do Łodzi[4], w 1948 zaś został członkiem PZPR oraz podjął pracę w Urzędzie Skarbowym w Łodzi. W 1949 został wykluczony z partii oraz skazany na 18 miesięcy więzienia, z powodu ostrzeżenia właściciela firmy o prowadzonym przeciwko niemu dochodzeni skarbowym. Od 1951 pracował w Centrali Tekstylnej w Łodzi[3].

Ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Łódzkim oraz podjął pracę jako dziennikarz w „Kurierze Popularnym” oraz w tygodniku „Pobudka”[4]. Następnie przez kilka miesięcy pracował w „Dzienniku Łódzkim” oraz współpracował z warszawską „Gazetą Handlową”. Od 1956 do przejścia na emeryturę pracował dla „Expressu Ilustrowanego”, początkowo jako dziennikarz, a następnie głównie jako fotoreporter[4]. Był także prezesem Pracowniczych Ogródków Działkowych na Nowym Rokiciu[4] oraz redaktorem „Życia uczelni: biuletynu informacyjnego Politechniki Łódzkiej”[5].

Swoje fotografie wystawiał wielokrotnie na wystawach indywidualnych oraz zbiorowych, w tym ogólnopolskich i międzynarodowych. Tematem jego prac było życie codzienne – budowy osiedli, praca robotników, wydarzenia polityczne[6].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był synem Antoniny Kudaj i Stanisława Kudaja[1] – tkacza i działacza robotniczego[4]. Miał żonę – Czesławę, z którą miał 2 dzieci: córkę – Dorotę i syna Krzysztofa[7].

Pochowany na cmentarzu św. Franciszka w Łodzi (kw. 7, rz. 6, grób 19)[2].

Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • II nagroda w Interpress Foto (Budapeszt 1962)[6] – za zdjęcia architektury łódzkiej[4],
  • Medal Łódzkiej Wiosny Artystycznej (1971)[8],
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1977)[9][10],
  • wyróżnienie na World Press Foto (1979)[11],
  • Grand Prix w Glasgow za zdjęcia sportowe,
  • Wyróżnienia na konkursie w Hongkongu[6],
  • Bursztynowy Obiektyw,
  • Srebrny Pierścień[4].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Kudaj E., Zaliński Z., Express-em przez PRL, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Koliński, 2013, ISBN 978-83-7729-099-6

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Eugeniusz Kudaj, [w:] Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej, katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2024-05-26].
  2. a b Ireneusz Kampinowski, Szlakiem pamięci [online], 2022, s. 19.
  3. a b c d Białostocczyzna: 1944-1945 : w dokumentach podziemia i oficjalnych władz, Instytut Studiów Politycznych PAN, 1998, ISBN 978-83-86759-48-4 [dostęp 2024-05-26] (pol.).
  4. a b c d e f g h i Andrzej Makowiecki, Historia pisana obiektywem, „Odgłosy” (22), bc.wbp.lodz.pl, 3 czerwca 1979 [dostęp 2024-05-28].
  5. Ewa Chojnacka, Hanna Morawska, Pismo tworzą ludzie- ciepło o danych statystycznych, „Życie uczelni: biuletyn informacyjny Politechniki Łódzkiej”, docplayer.pl, czerwiec 2007 [dostęp 2023-05-27].
  6. a b c Port Północny (fotografia), „Odgłosy” (29), bc.wbp.lodz.pl, 22 lipca 1973 [dostęp 2024-05-28].
  7. Mirosław Malinowski, „Express-em przez PRL”. Wyjątkowy album na 90-lecie „Expressu Ilustrowanego” [online], 8 grudnia 2013.
  8. Medale Łódzkiej Wiosny Artystycznej, „Dziennik Łódzki” (135), bc.wbp.lodz.pl, 9 czerwca 1971 [dostęp 2024-05-28].
  9. Minęło 40 lat, „Odgłosy” (26), bc.wbp.lodz.pl, 27 czerwca 1987, s. 20 [dostęp 2024-05-28].
  10. 30 lat RSW „Pasa”, „Dziennik Popularny” (110), bc.wbp.lodz.pl, 14 maja 1977 [dostęp 2024-05-28].
  11. Expressem przez PRL. łódź fotoreporterska, [w:] Gustaw Romanowski, Kronika Miasta Łodzi, bc.wbp.lodz.pl, 2015 (4 (72)) [dostęp 2024-05-28].