Excidobates captivus
| Excidobates captivus | |||
| (Myers, 1982) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Excidobates captivus | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |||
 | |||
Excidobates captivus – gatunek płaza bezogonowego z podrodziny Dendrobatinae w rodzinie drzewołazowatych (Dendrobatidae). Endemit Peru i Ekwadoru. Najmniejszy płaz świata. Narażony na wyginięcie.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten został odkryty w 1982 roku przez Charlesa Williama Myersa. Został on następnie połączony z E. mysteriosus jako jego odmiana barwna[2]. Ponownie nadano mu przynależność gatunku w 2006 roku[2]. Okazuje się, że jest E. captivus jest taksonem siostrzanym w stosunku do E. mysteriosus i tworzy klad z rodzajem Ranitomeya[2]. Opisywany pod synonimami: Dendrobates captivus, Ranitomeya captivica i Adelphobtes captivus[3].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek endemiczny dla Cordillera del Condor i Cerros de Campanquis w północno-zachodnim Peru[2]. Znany jest z dwóch stanowisk: w dorzeczu Marañón i w Santa Rosa, dzieląc zasięg występowania z E. mysteriosus[2]. Obecnie wiadomo, że występuje także w południowym Ekwadorze[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Dorosłe osobniki osiągają długość ciała 15-17 mm[2]. Posiada czarne ubarwienie, a na czarnym tle znajdują się czerwone oraz pomarańczowe plamki[2][5]. W okolicach pach i pachwin ciemne, żółte plamy, a na brzuchu są one jasnożółte[2][5]. Kciuk jest dłuższy od innych palców (ogólnie długie palce)[2].
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje na terenach nizinnych, przede wszystkim w lasach tropikalnych[2]. Na terenach Marañón E. captivus został znaleziony na wysokości 213 m n.p.m[2].
Gatunek ten, podobnie jak inne drzewołazowate (Dendrobatidae) odżywia się roztoczami i mechowcami, które najprawdopodobniej dostarczają mu alkaloidów ( do produkcji tzw. batrachotoksyny)[6].
Rozmnaża się jak E. mysteriosus; samica składa skrzek na ziemi, a kiedy kijanki się wylęgną, samiec umieszcza je na plecach i transportuje je do zbiorniczków wodnych, uformowanych przez liście roślin z rodzaju Heliconia[4].
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje Excidobates captivus za gatunek narażony na wyginięcie (VU – Vulnerable)[7]. Liczebność populacji nie jest znana, a jej trend uznawany jest za spadkowy[7]. Gatunek jest objęty konwergencją CITES i zakazuje odłowu tego gatunku w celach terrarystycznych[4]. W 2008 roku E. captivus został przemycony z natury do Niemiec, gdzie był on sprzedawany na giełdzie trrarytycznej[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Excidobates captivus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Evan Twomey: Excidobates captivus (Santiago Poison Frog). Amphibiaweb. [dostęp 2021-12-04]. (ang.).
- ↑ Excidobates captivus (Myers, 1982). American Museum of Natural History. [dostęp 2021-12-04]. (ang.).
- ↑ a b c d Excidobates captivus (Myers, 1982.). Dendrobates.org. [dostęp 2021-12-04]. (ang.).
- ↑ a b Twomey Evan, Jason L. Brown: Spotted poison frogs: rediscovery of a lost species and a new genus. ReasearchGate. [dostęp 2021-12-05]. (ang.).
- ↑ Ralph A. Saporito, Maureen A. Donnelly, Roy A. Norton, H. Martin Garraffo, Thomas F. Spande,: Oribatid mites as a major dietary source for alkaloids in poison frogs. PNAS: Proceedings of the National Academy of Sciences of the United Stanes of America. [dostęp 2021-12-04]. (ang.).
- ↑ a b IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Excidobates captivus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-12-04] (ang.).