Formacja Irati
Formacja Irati (port. Formação Irati) – formacja geologiczna składająca się ze skał osadowych, występująca w południowej Brazylii, Paragwaju, Urugwaju i północnej Argentynie, w niecce Parany. Jej wiek oceniany jest na perm[1].
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa formacji pochodzi od miasta Irati, gdzie skały te odkryto i opisano. Nazwę formacji zdefiniował brazylijski geolog Sérgio Estanislau do Amaral[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Wychodnie skał formacji Irati znajdują się w geoparku Paleorrota (Rio Grande do Sul)[2] [3] oraz w stanach Goiás i Mato Grosso do Sul.
Składa się głównie ze skał osadowych - łupków ilastych, w tym łupków bitumicznych, mułowców, piaskowców, skał węglanowych (wapieni, wapieni dolomitycznych, dolomitów) oraz podrzędnie zlepieńców.
Wiek[edytuj | edytuj kod]
Wiek formacji został oznaczony na podstawie badań palinologicznych na górny perm, natomiast na podstawie datowania wieku bezwzględnego cyrkonów z lamin bentonitowych na dolny perm (278 Ma ± 2,2 Ma)[4].
Podział[edytuj | edytuj kod]
Formacja Irati składa się z dwóch ogniw (od góry):
- ogniwo Taquaral (port. Membro Taquaral)
- ogniwo Assistência (port. Membro Assistência)
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Powyżej zalega formacja Serra Alta (port. Formação Serra Alta), a poniżej formacja Palermo (port. Formação Palermo).
Milani (1997) określił formację Irati jako część supersekwencji Gondwana I (port. Supersequência Gondwana I)[5].
Skamieniałości[edytuj | edytuj kod]
Skały formacji Irati znane są ze skamieniałości mezozaurów[6][7][8]
Gondwana[edytuj | edytuj kod]
Formacja Irati uważana jest[przez kogo?] za ekwiwalent południwoafrykańskiej formacji Whitehill (ang. Whitehill Formation) w obrębie grupy Ecca (ang. Ecca Group) i supergrupy Karoo (ang. Karoo Supergroup).
Znaczenie gospodarcze[edytuj | edytuj kod]
W skałach formacji Irati występują złoża ropy naftowej[9][10][11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Amaral, S.E., 1971, Geologia e petrologia da Formação Irati (Permiano) no Estado de São Paulo. http://geologiausp.igc.usp.br//downloads/geoindex18.pdf
- ↑ https://web.archive.org/web/20080501100955/http://www.lenep.uenf.br/~severian/es-sm-sincro.html Formação Santa Maria (port.)
- ↑ http://www.pesquisasemgeociencias.ufrgs.br/arquivos/ARTIGO311.pdf Paleoformações (port.)
- ↑ Santos (2006) Shrimp U–Pb zircon dating and palynology of bentonitic layers from the Permian Irati Formation, Paraná Basin, Brazil
- ↑ Milani, E. J.; Melo, J. H. G., Souza, P. A.; Fernandes, L. A. E.; França, A. B. (2007) – Bacia do Paraná. In: Cartas Estratigráficas - Boletim de Geociências da Petrobras, Rio de Janeiro, w. 15, n. 2, s. 265-287, maj/listopad 2007
- ↑ Mac Gregor, J.H. 1908 – Mesosaurus brasiliensis nov. sp., Parte II. (port. • ang.) IN: White, I.C. 1908. Relatório final da Comissão de Estudos das Minas de Carvão de Pedra do Brasil. DNPM , Rio de Janeiro, Parte II, s. 303-617. (Ed. Fac-similar de 1988).
- ↑ https://www.webcitation.org/query?url=http://www.geocities.com/arturpermiano/perira.html&date=2009-10-25+12:40:59 Irati
- ↑ http://jasper.rc.unesp.br/corumbatai/vd/cp07/7.4.htm
- ↑ Petrobras: Processo Petrosix: https://web.archive.org/web/20110112021322/http://www2.petrobras.com.br/minisite/refinarias/petrosix/portugues/index.asp
- ↑ Milani, E. J., França, A. B. E Medeiros, R. Á.. (2007). "Roteiros Geológicos, Rochas geradoras e rochas-reservatório da Bacia do Paraná". 'Boletim de Geociências da Petrobras' 15-1: 135–162
- ↑ Souza, I.V.A.; Mendonça Filho, J.G.; Menezes, T.R.. (2008). "Avaliação do efeito térmico das intrusivas ígneas em um horizonte potencialmente gerador da Bacia do Paraná: Formação Irati". 'Revista Brasileira de Geociências' 38-2 (suplemento): 138–148
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Milani, E. J. – Evolução tectono-estratigráfica da Bacia do Paraná e seu relacionamento com a geodinâmica fanerozóica do Gondwana sul-ocidental. 1997. 2vol. Il. Tese (Doutorado) – Universidade Federal do Rio Grande do Sul, Curso de Pós-Graduação em Geociências, Porto Alegre, 1997