Franciszek Bujak (narciarz)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Bujak
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1896
Zakopane

Data i miejsce śmierci

11 września 1975
Zakopane

Klub

SN PTT Zakopane

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi

Franciszek Bujak (ur. 25 listopada 1896 w Zakopanem[1], zm. 11 września 1975 tamże) – polski narciarz, olimpijczyk, działacz, producent nart i smarów.

Franciszek Bujak podczas MP 1922
Franciszek Bujak, Aleksander Rozmus, Mikenbrun (1923)
Pomnik nagrobny Franciszka Bujaka na Nowym Cmentarzu w Zakopanem

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Józefa i Franciszki Karpal[2]. Brat Józefa Bujaka. Uczęszczał do Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, którą ukończył w 1914 roku[3]. Razem z braćmi wybudował na Jaszczurówce skocznię. Wkrótce potem wygrał zawody szkolne. Narty wykradał ojcu[3]. W 1908 zapisał się do Klubu Łyżwistów. Dwa lata później zdobył swoje pierwsze laury. Od 1913 startował w barwach SN TT Zakopane, którego to klubu, w latach 1935–1938, był wiceprezesem[4].

W latach 1914–1915 należał do Legionów Polskich[1]. Od 1916 do 1917 służył w C. K. Armii, gdzie uczył żołnierzy jazdy na nartach. Od 1918 był sierżantem w Wojsku Polskim w Kompanii Wysokogórskiej kapitana Władysława Ziętkiewicza[3]. Służbę wojskową zakończył w 1920. W tym samym roku zdobył srebrny medal I Mistrzostw Polski w skokach w Zakopanem. W następnym roku stanął na najniższym stopniu podium[5][6]. W 1920 wygrał też kombinację norweską[7] i bieg na 18 km[8]. Rok później obronił tytuł mistrza w kombinacji i został wicemistrzem w biegu (podobnie jak w 1924). W 1923 został międzynarodowym mistrzem Tatr.

W 1924 wziął udział w I Olimpiadzie Zimowej we francuskim Chamonix, gdzie zajął 27. miejsce w biegu na 18 km[9]. Nie został jednak sklasyfikowany w kombinacji, ponieważ nie stanął do konkursu skoków wskutek upadku na treningu[8]. Reprezentanci Polski we Francji po raz pierwszy zetknęli się z oddzielnymi nartami do skoków i biegów i ze specjalnymi smarami oraz wiązaniami[10]. Wystąpił też w Mistrzostwach Polski 1924 w Krynicy, gdzie był siódmy. W 1926 zajął szóste miejsce[11].

Bujak często startował w narciarskich zawodach w kraju i za granicami, m.in. w 1926 zajął trzecie miejsce w czechosłowackim Novém Měste i szóste w VII Międzynarodowych Mistrzostwach Polski na Hali Gąsienicowej[10]. W 1927 zdobył złoty medal MP w biegu na 50 km[2].

Po zakończeniu kariery sportowej został działaczem w SN PTT i producentem nart i smarów, które zostały także użyte podczas polskiej wyprawy na Spitsbergen[4]. Prowadził też sklep ze sprzętem sportowym i taterniczym[2]. W latach 1948–1949 był kapitanem sportowym Polskiego Związku Narciarskiego. Sędziował też zawody międzynarodowe i sam startował w rywalizacji sędziów i działaczy (zwyciężał przez 12 lat z rzędu[2]). Nadal produkował narty. Pracował w komitetach organizacyjnych MŚ 1939 i MŚ 1962[4]. Miał dwoje dzieci: Ewę i Annę. Zmarł w 1975 roku w Zakopanem, pochowany został na Nowym Cmentarzu[2] (kw. M1-B-13)[12].

Osiągnięcia[edytuj | edytuj kod]

Igrzyska olimpijskie [edytuj | edytuj kod]

1924 Francja Chamonix nie klasyfikowany (w kombinacji norweskiej), 27. miejsce (w biegu na 18 km)

Starty F. Bujaka w biegach na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo[edytuj | edytuj kod]

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Dyscyplina Czas Strata Zwycięzca
27. 2 lutego 1924 Francja Chamonix bieg na 18 km 1:42:13,0 29:42,0 Thorleif Haug

Mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym[edytuj | edytuj kod]

1925 Czechosłowacja Jańskie Łaźnie 38. miejsce (w biegu na 18 km)
1927 Cortina d’Ampezzo 14. miejsce (w biegu na 50 km), 26. miejsce (w biegu na 18 km)

Sukcesy krajowe[edytuj | edytuj kod]

  • mistrz Polski w kombinacji norweskiej – 1920, 1921
  • mistrz Polski w biegu na 18 km – 1920
  • mistrz Polski w biegu na 50 km – 1927
  • wicemistrz Polski w biegu na 18 km – 1921, 1924

Mistrzostwa Polski w skokach[edytuj | edytuj kod]

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca
2. 22 lutego 1920 Polska Zakopane na Antołówce ? 2,55 pkt 0,2 pkt Leszek Pawłowski
3. 28 marca 1921 Polska Zakopane w dolinie Jaworzynce ? ? ? Aleksander Rozmus
7. 17 lutego 1924 Polska Krynica na Górze Krzyżowej ? 11,950 pkt 6,285 pkt Henryk Mückenbrunn
6.[a] 6 marca 1926 Polska Zakopane w dolinie Jaworzynce ? 10,854 pkt 5,312 pkt Andrzej Krzeptowski I

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W klasyfikacji międzynarodowej 11.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 84.
  2. a b c d e BUJAK FRANCISZEK (1896–1975). PKOl.pl. [dostęp 2014-08-24].
  3. a b c Szatkowski 2006 ↓, s. 1.
  4. a b c Szatkowski 2006 ↓, s. 5.
  5. Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920–2013. Zamość: 2014, s. 13.
  6. Wyniki Mistrzostw Polski – 1920–2002. skijumping.pl. [dostęp 2011-06-18].
  7. Szatkowski 2006 ↓, s. 2.
  8. a b Szatkowski 2006 ↓, s. 3.
  9. Franciszek Bujak. sports-reference.com. [dostęp 2011-06-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-08)].
  10. a b Szatkowski 2006 ↓, s. 4.
  11. Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920–2013. Zamość: 2014, s. 14–15.
  12. śp. Franciszek Bujak
  13. M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]