Franciszek Węgleński (minister)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Węgleński
Data urodzenia

1766

Data śmierci

1820

Zawód, zajęcie

adwokat

Franciszek Szreniawa-Węgleński (ur. w 1766, zm. 10 maja 1820 roku) – polski ziemianin, adwokat, minister sprawiedliwości w Radzie Administracyjnej Królestwa Kongresowego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował prawo na Akademii Zamojskiej. Był członkiem palestry lubelskiej, a następnie był wziętym adwokatem lwowskim. „Należał do najzdolniejszych adwokatów, gładki był w obejściu, dowcipny, wesoły, wszędzie, nawet do cesarza trafić umiejący, więc też wkrótce doszedł do wielkiego majątku”[1].

Był masonem, członkiem lożyDoskonała równość”, z której wyszło lwowskie „Towarzystwo patryotycznych polityków" (w którego kierownictwie był Węgleński), którego organem stał się Dziennik Patriotycznych Polityków.

W grudniu 1792 roku wszedł we Lwowie w skład komitetu ds. zebrania środków w celu ufundowania korpusu ochotników na pograniczu Wołynia dla obrony Rzeczypospolitej[2]. W 1809 roku przeniósł się do Warszawy, wstąpił w służbę Księstwa Warszawskiego, był komisarzem rządowym „do urządzenia powracających departamentów w Galicji”, następnie sędzią najwyższej instancji[3].

W 1818 roku był już senatorem-kasztelanem, a w roku 1819 objął po Walentym Sobolewskim tekę ministerstwa sprawiedliwości w Radzie Administracyjnej Królestwa Kongresowego, „zostawiając na tym stanowisku po sobie pamięć człowieka uczciwego i energicznego, podczas gdy we Lwowie długo jeszcze opowiadano kawały, na jakie brał sędziów i sądownictwo austriackie, o ile mu chodziło o wygranie jakiejś sprawy”[1].

Odznaczony Orderem Świętego Stanisława I klasy w 1820 roku i II klasy w 1818 roku[4].

Zmarł w 1820 roku. Został pochowany na cmentarzu Kapucynów w Warszawie[3].

Życie rodzinne[edytuj | edytuj kod]

Bratem Franciszka był Jan Węgleński[5]minister skarbu za Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego.

Franciszek Węgleński kupił pod Lwowem majątek, wybudował w nim pałacyk, „urządził prawdziwe tusculum, (...) nazwał Pohulanką i hulał tam razem z całym Iwowskim towarzystwem do upadłego”[1][5]. W 1820 roku Pohulankę odwiedził i opisywał Julian Ursyn Niemcewicz.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Pohulanka. [dostęp 2013-01-09]. Na podstawie książki Franciszka Jaworskiego pt. „Lwów stary i wczorajszy” (Lwów 1910)
  2. Mało znane fakty na temat pierwszego polskiego dziennika. [dostęp 2013-01-09].
  3. a b Renata Kulik, Henryk Kulik: Historia Grabowca – Grabowiecki Słownik Biograficzny. s. 107.
  4. Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, nr 5, r. IX, Warszawa, sierpień 1930, s. 99.
  5. a b Maciej Kowalczyk (wybór): Pamiętniki Kajetana Koźmiana. [dostęp 2013-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-17)].