Friedrich Cerha

Friedrich Cerha

Friedrich Cerha na spotkaniu ze sluchaczami radia austriackiego, Wiedeń, luty 2016
Data i miejsce urodzenia	17 lutego 1926 Wiedeń
Pochodzenie	austriackie
Data i miejsce śmierci	14 lutego 2023 Wiedeń
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	kompozytor, dyrygent
Odznaczenia
Strona internetowa

Friedrich Cerha (ur. 17 lutego 1926 w Wiedniu, zm. 14 lutego 2023 tamże) – kompozytor i dyrygent austriacki.

Życiorys

Friedrich Cerha studiował skrzypce i kompozycję na Akademii Muzycznej w Wiedniu (niem. Universität für Musik und darstellende Kunst) oraz muzykologię, germanistykę i filozofię na Uniwersytecie Wiedeńskim. W roku 1961 odniósł pierwszy międzynarodowy sukces jako kompozytor i dyrygent na Światowych Dniach Muzyki w Wiedniu. W latach 1968-75 był prezesem austriackiego oddziału Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. Kulminacją fascynacji Friedricha Cerha muzyką współczesną było ukończenie opery Albana Berga Lulu, do której ukończył instrumentację trzeciego aktu oraz uzupełnił braki w partyturze (prawykonanie pod dyrekcją Pierre'a Bouleza w Paryżu w roku 1979).

Odznaczony został krzyżem oficerskim francuskiego Orderu Sztuki i Literatury (2006) oraz austriacką Odznaką Honorową za Naukę i Sztukę (2006).

Grupa "die reihe"

W roku 1958 wraz z Kurtem Schwertsikiem założył grupę „die reihe”, która wykonywała utwory muzyki kameralnej skomponowane po roku 1900, zwłaszcza kompozytorów Drugiej Szkoły Wiedeńskiej. Działalność grupy znacznie przyczyniła się do popularyzacji muzyki współczesnej w Austrii, dzieł Albana Berga, Arnolda Schönberga oraz Antona Weberna. W roku 1970 grupa odbyła tournée po Kanadzie i USA.

Kompozycje

• Opery
  • Netzwerk, 1981
  • Baal, 1974/81 – libretto: Bertolt Brecht
  • Der Rattenfänger, 1987 – libretto: Carl Zuckmayer
  • dokończenie opery Lulu Albana Berga, 1962–78
  • Der Riese vom Steinfeld, 2002 – libretto: Peter Turrini, 2002
  • Onkel Präsident, 2013 – libretto: Peter Wolf i Friedrich Cerha. Prapremiera: 1 czerwca 2013, Staatstheater am Gärtnerplatz, Monachium.

• Spiegel I–VII, 1960–72
• Sinfonie, 1975
• Requiem für Hollensteiner, 1982/83
• Baal-Gesänge, 1983
• Keintaten, 1983 ff.
• Momentum für Karl Prantl, 1988
• Fünf Stücke für Klarinette in A, Violoncello und Klavier, 1999–2000
• Konzert für Sopransaxophon und Orchester, 2003–2004
• Konzert für Violine und Orchester, 2004
• Quintett für Oboe und Streichquartett, 2007
• Konzert für Schlagzeug und Orchester, 2007–2008
• Like a Tragicomedy für Orchester, 2008–2009
• Bruchstück, geträumt für Ensemble, 2009
• Paraphrase über den Anfang der 9. Symphonie von Beethoven, 2010
• Zebra-Trio, für Streichtrio, 2011
• Tagebuch für Orchester, 2012

Literatura

• Lothar Knessl: . Verlag Lafite, Wien 2001 (Komponisten unserer Zeit, Bd. 28), s. 312, ISBN 978-3-85151-065-2.
• Harald Kaufmann: Notizen über Friedrich Cerha. Anlässlich der Uraufführung von „Spiegel III“ in Stockholm, in: Harald Kaufmann Von innen und außen. Schriften über Musik, Musikleben und Ästhetik, hg. von Werner Grünzweig und Gottfried Krieger, Wolke, Hofheim 1993, s. 100–103.
• Nikolaus Urbanek, Spiegel des Neuen. Musikästhetische Untersuchungen zum Werk Friedrich Cerhas (Varia Musicologica 4), Peter Lang, Bern, Berlin, Bruxelles, Frankfurt am Main, New York, Oxford, Wien 2005. ISBN 978-3-03910-445-1

Linki zewnętrzne

• Friedrich Cerha. Oficjalna strona
• Friedrich Cerha w Universal Edition
• Friedrich Cerha w Ricordi Verlag
• Karlheinz Essl: Mein Lehrer Friedrich Cerha
• Ensemble die reihe