Gąska wierzbowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gąska wierzbowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Tricholoma cingulatum (Almfelt ex Fr.) Jacobasch Verh. bot. Ver. Prov. Brandenb. 33: 59 (1892) | |
Gąska wierzbowa (Tricholoma cingulatum (Almfelt ex Fr.) Jacobasch) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tricholoma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisali go w 1830 r. Almfelt i Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus cingulatus. Obecną nazwę nadał mu Ernst Jacobasch w 1892 r.[1] Pozostałe synonimy:
- Armillaria cingulata (Almfelt ex Fr.) P. Karst. 1879
- Tricholoma cingulatum var. alboflavescens Bidaud & Thévenard 2003[2].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]O średnicy 3–5 cm, początkowo wypukły, potem płaskowypukły, z niskim garbkiem. Powierzchnia sucha, matowa, biała do szarawej, pokryte delikatnymi włókienkami w kolorze od szarobrązowego do oliwkowego. Brzeg w młodym wieku podwinięty, często nieregularnie falisty[4].
O szerokości 2–4 mm, z blaszeczkami (l = 1–3), wolne, wyraźnie białawe do kremowych[4].
Wysokość 3–5 cm, szerokość 1–1,5 cm, cylindryczny, o powierzchni włókienkowatej do łuskowatej. Jego charakterystyczną cecha jest strefa pierścieniowa; powyżej niej jest biały, poniżej brązowy[4].
Mięsisty, biały do kremowego[4].
- Cechy mikroskopowe
Bazydiospory 5,5–6,2–7,2 × 3,0–3,5–4,2 µm, Q = 1,25–1,38, szeroko elipsoidalne, nieamyloidalne. Podstawki 15–30 × 8,0–10 µm, maczugowate do prawie maczugowatych, szkliste, cienkościenne, 4-zarodnikowe, ze sterygmami o długości 2–3 μm. Trama blaszek regularna, złożona z bezbarwnych, czasem rozgałęzionych, cienkościennych strzępek o średnicy 4–10 µm na środku. Skórka typu cutis, złożona z nieregularnie ułożonych nitkowatych strzępek 50–180 × 4–8 μm[4].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Znane jest występowanie gąski wierzbowej w Europie, Ameryce Północnej i Azji[5]. W Polsce Władysław Wojewoda w 2003 r. przytoczył tylko jedno stanowisko[3], ale w późniejszych latach podano wiele następnych, a najbardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Naziemny grzyb mykoryzowy występujący pod wierzbami[3] i topolami[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-06-04].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-06-04].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 662, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Tahir Mehmood i inni, Tricholoma cingulatum (Tricholomataceae): A new record to Indian mycobiota from Trans-Himalayan region of Drass (Ladakh), India, 2020, DOI: 10.36460/Kavaka/58/1/2022/29-32 (ang.).
- ↑ Występowanie Tricholoma cingulatum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-06-04].
- ↑ Aktualne stanowiska gąski wierzbowej w Polsce [online] [dostęp 2024-06-04].