Gęśle (skała)
Gęśle – maczuga skalna w grupie Lorencowych Skałek w Pieninach Spiskich. Skałki te znajdują się we wsi Krempachy na polach na południe od zabudowanego obszaru tej miejscowości, a Gęśle są u ich południowo-zachodniego podnóża[1]. Geoportal podaje ich wysokość 634 m n.p.m., Józef Nyka 670 m. Ich wysokość względna wynosi 10–12 m[2]. Nazwa skały pochodzi od kształtu podobnego do gęśli, dawnego góralskiego, smyczkowego instrumentu muzycznego[2].
Południowa część skałki Gęśli zbudowana jest z czerwonych, pionowych ławic wapieni bulastych formacji czorsztyńskiej. Większą część skały tworzą jasnokremowe wapienie mikrytowe. Pod mikroskopem widoczne w nich są liczne kalpionelle formacji dursztyńskiej pochodzące z wczesnej kredy. Obydwa rodzaje tych skał są najpłytszą sukcesją w basenie pienińskim, który w mezozoiku był jedną z najbardziej północnych gałęzi oceanu Tetydy[3].
Gęśle stanowią dominujący element krajobrazu i są jedyną tego rodzaju skałą w całym Pienińskim Pasie Skałkowym[2]. Wraz z należącymi do Lorencowych Skałek Basami jest pomnikiem przyrody nieożywionej[3].
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-09-28].
- ↑ a b c Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
- ↑ a b Michał Krobicki, Jan Golonka, Skalne atrakcje Polskich Karpat -część 4. Pieniny, Władysław Łoboz (red.) [online] [dostęp 2021-11-12].
- ↑ Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008.
