Gacek kanaryjski

Gacek kanaryjski
	Plecotus teneriffae
	Barret-Hamilton, 1907
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Gromada	ssaki
Rząd	nietoperze
Podrząd	mroczkokształtne
Nadrodzina	Vespertilionoidea
Rodzina	mroczkowate
Podrodzina	mroczki
Plemię	gacki
Rodzaj	gacek
Gatunek	gacek kanaryjski
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gacek kanaryjski^[4] (Plecotus teneriffae) – gatunek ssaka z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae). Endemit Wysp Kanaryjskich, krytycznie zagrożony wyginięciem^[3].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1907 roku brytyjski teriolog Gerald Edwin Hamilton Barrett-Hamilton, nadając mu nazwę Plecotus teneriffae^[2]. Holotyp pochodził z La Orotavy, na Teneryfie, na Wyspach Kanaryjskich^[5].

We wcześniejszych ujęciach systematycznych Plecotus teneriffae umieszczany był w P. auritus lub P. austriacus, ale został wyodrębniony do rangi gatunku na podstawie morfologii^[6]. Na Wyspach Kanaryjskich nie stwierdzono żadnych istotnych różnic genetycznych^[6]. Istnieją populacje Plecotus wzdłuż rzeki Senegal w Senegalu i na Wyspach Zielonego Przylądka, które uważano za spokrewnione z P. teneriffae, ale prawdopodobnie są to odrębne gatunki i nie są uwzględnione w żadnym obecnie uznawanym gatunku^[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[6].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Plecotus: gr. πλεκω plekō „owijać, skręcać”; ους ous, ωτος ōtos „ucho”^[7].
teneriffae: Teneryfa, Wyspy Kanaryjskie^[8].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Gacek kanaryjski występuje na Wyspach Kanaryjskich, na wyspach Teneryfa, La Palma i El Hierro; prawdopodobnie również na wyspie La Gomera^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 45–55 mm, długość ogona 44–52 mm, długość ucha 33–40 mm, długość przedramienia 40,1–46 mm; brak danych dotyczących masy ciała^[9]. Samice są zwykle większe niż samce^[9]. Wzór zębowy: I ${\tfrac {2}{3}}$ C ${\tfrac {1}{1}}$ P ${\tfrac {2}{3}}$ M ${\tfrac {3}{3}}$ = 36^[9].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Lasy klimatu umiarkowanego, podzwrotnikowe albo tropikalne suche zarośla, śródziemnomorska roślinność krzewiasta, trawiasty obszar w klimacie umiarkowanym, obszary skaliste, jaskinie, podziemne siedliska (inne niż jaskinie) i pastwiska. Gatunkowi grozi utrata siedliska.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Plecotus teneriffae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b G.E.H. Barrett-Hamilton. Description of two new species of Plecotus. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 7 (120), s. 520, 1907. (ang.).
↑ ^a ^b D.D. Russo D.D., L.L. Cistrone L.L., Plecotus teneriffae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2023, wersja 2023-1 [dostęp 2023-12-27] (ang.).
↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 122. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Plecotus teneriffae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-04].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 242. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 546, 1904. (ang.).
↑ teneriffae, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-08-04] (ang.).
↑ ^a ^b ^c R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Vespertilionidae (Vesper Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 865. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[itis-1] Plecotus teneriffae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ham-2] G.E.H. Barrett-Hamilton. Description of two new species of Plecotus. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 7 (120), s. 520, 1907. (ang.).

[iucn-3] D.D. Russo D.D., L.L. Cistrone L.L., Plecotus teneriffae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2023, wersja 2023-1 [dostęp 2023-12-27] (ang.).

[miiz-4] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 122. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Plecotus teneriffae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-04].

[icmw-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 242. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[pal-7] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 546, 1904. (ang.).

[8] teneriffae, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-08-04] (ang.).

[hmw-9] R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Vespertilionidae (Vesper Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 865. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]