Przejdź do zawartości

Gadożer białobrzuchy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gadożer białobrzuchy
Circaetus pectoralis[1]
A. Smith, 1829[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Circaetini

Rodzaj

Circaetus

Gatunek

gadożer białobrzuchy

Synonimy
  • Circaeetus Pectoralis A. Smith, 1829[2]
  • Circaetus rufulus Reichenow, 1905[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Gadożer białobrzuchy[5] (Circaetus pectoralis) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkującego Afrykę Subsaharyjską.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek monotypowy[6][7]. Bywał uznawany za podgatunek gadożera zwyczajnego (C. gallicus) i prążkowanego (C. beaudouini)[6].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Występuje w Afryce pomiędzy równoleżnikami 19°N a 33°S – od wschodniego Sudanu i Etiopii po RPA.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Ma czarno-brązową głowę, ramiona, grzbiet, skrzydła oraz ogon. Jego brzuch ma barwę białą. Dziób i nogi są szare, a oczy żółte. Osobniki tego gatunku osiągają długość ciała 63–71 cm, rozpiętość skrzydeł 160–185 cm; masa ciała wynosi 1178–2260 g[8].

Ekologia i zachowanie

[edytuj | edytuj kod]

Żyją na obszarach trawiastych i innych terenach otwartych, w tym pustyniach, głównie na wysokościach od 0 do 3400 m n.p.m. Gadożery białobrzuche żywią się gryzoniami, mniejszymi ptakami, gadami, rybami, nietoperzami, płazami i owadami.

Okres godowy trwa od listopada do czerwca w Etiopii, od grudnia do października we wschodniej Afryce i od czerwca do stycznia w południowej Afryce. Gniazda gadożerów usytuowane są na wysokości 3,5–7,5 m, zazwyczaj na szczycie akacji. Samice składają jedno jajo. Okres inkubacji trwa 51 dni.

Status

[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gadożera białobrzuchego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Trend liczebności populacji jest nieznany[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Circaetus pectoralis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b A. Smith. Descriptions of new or imperfectly known objects of theanimal kingdom, found in the South of Africa. „The South African Commercial Advertiser”, s. kol. 2, 1829. (ang.). 
  3. A. Reichenow. Beschreibung neuer Arten. „Ornithologische Monatsberichte”. 13, s. 179, 1905. (ang.). 
  4. a b Circaetus pectoralis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Accipitrinae Vigors, 1824 - jastrzębie (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-13].
  6. a b Black-breasted Snake-eagle (Circaetus pectoralis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  7. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-13]. (ang.).
  8. A.C. Kemp, G.M. Kirwan, A. Bonan, J.S. Marks & E.F.J. Garcia: Black-chested Snake-Eagle (Circaetus pectoralis), version 1.0. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red. red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2021. DOI: 10.2173/bow.bkbsne1.01. [dostęp 2021-05-09]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Circaetus pectoralis. [w:] The Eagle Directory [on-line]. [dostęp 2014-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-29)]. (ang.).
  • James Ferguson-Lees, David A. Christie: Raptors of the World. Christopher Helm, 2001. ISBN 0-7136-8026-1. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]