Gajusz Kasjusz Longinus

Gajusz Kasjusz Longinus

Denar Kasjusza z personifikacją Wolności na awersie
Data urodzenia	przed 85 p.n.e.
Data i miejsce śmierci	3 października 42 p.n.e. Filippi

Gaius Cassius Longinus (ur. przed 85 p.n.e., zm. 3 października 42 p.n.e.) – rzymski wódz, jeden z zabójców Cezara, później walczył przeciw II triumwiratowi. Jeden z ostatnich obrońców republiki. Kwestor w armii Krassusa, wyróżnił się w wojnie z Partami w 53 roku p.n.e. Jako jeden z nielicznych przeżył bitwę pod Karrami. W 49 p.n.e. stał się dowódcą floty pod rozkazami Pompejusza Wielkiego, tym samym stanął przeciwko Cezarowi w wojnie domowej. Jednakże Juliusz Cezar wybaczył mu później i wyznaczył go swoim legatem. Wraz z Markiem Brutusem stał na czele spiskowców, którzy zabili Cezara. W trakcie bitwy pod Filippi, w powstałym zamieszaniu, myśląc, że zbliżają się żołnierze triumwirów, aby uniknąć niewoli, polecił niewolnikowi, by przebił go mieczem. Jak się jednak okazało, byli to jego żołnierze.

Młodość

Znany jest przekaz mówiący, że jako młody chłopiec, będąc w szkole, kłócił się z synem dyktatora Sulli na temat tyranii, a zatem że od młodych lat okazywał niechęć jednowładztwu. Studiował filozofię na wyspie Rodos pod okiem filozofa Archelaosa z Aten, co z czasem zaowocowało biegłością w grece. Kasjusz stał się także wyznawcą epikureizmu. Gajusz Kasjusz ożenił się z Junią Tertią (Tertulla), córką Serwilli – matki Brutusa. Mieli syna, który urodził się około 60 roku p.n.e.

Kariera polityczna

Kariera polityczna Kasjusza była związana początkowo z działaniami najbogatszego Rzymianina tamtych czasów – Marka Krassusa. Gajusz Kasjusz został kwestorem w armii Krassusa i wyróżnił się w wojnie z Partami w 53 roku p.n.e. Jako jeden z nielicznych przeżył bitwę pod Karrami, która była jedną z największych klęsk ówczesnego Rzymu, pochłaniając życie wielu ludzi, w tym Marka Krassusa. Podczas bitwy Kasjusz doradzał przyjęcie tradycyjnej rzymskiej formacji wojskowej, która obejmowała użycie kawalerii do flankowania piechoty, aby chronić ją przed atakiem wroga. Krassus zignorował tę radę i powiedział swoim ludziom, aby uformowali pusty kwadrat. W tej formacji kawaleria Partów była w stanie zasypywać Rzymian deszczem strzał bez obawy przed odwetem. Siły rzymskie zostały zmiażdżone, a Kasjusz uciekł z pozostałymi małymi oddziałami z powrotem do Syrii. Następnie w 50 roku p.n.e. powrócił do Rzymu, gdzie w roku 49 p.n.e. został mianowany trybunem ludowym. W 49 roku p.n.e. w Grecji został mianowany dowódcą floty pod rozkazami Pompejusza Wielkiego, a jego brat Lucjusz Kasjusz stanął po stronie Cezara. Gajusz Kasjusz dowodząc flotą zniszczył w roku 48 p.n.e. dużą część statków Cezara. Resztę wojny spędził przy wybrzeżach Italii, ciągle atakując flotę Cezara. Po porażce Pompejusza pod Farsalos w 48 p.n.e. udał się w kierunku Dardaneli z planem zjednoczenia się z królem Pontu Farnakesem II. Kasjusz został jednak pochwycony. Juliusz Cezar wybaczył Kasjuszowi jego wrogie działania, wyznaczył go swoim legatem i skierował do walki przeciwko temu samemu władcy. Później Kasjusz nie zgodził się na walkę przeciwko Katonowi Młodszemu i Metellusowi Scipio w Afryce i osiadł w Rzymie. Następne dwa lata Kasjusz nie pastował żadnego urzędu. W tym czasie zawiązał bliższe relacje z Cyceronem, który podobnie jak on i Brutus miał prorepublikańskie poglądy. W roku 44 p.n.e. został wybrany praetor peregrinus z obietnicą otrzymania pod zarząd prowincji Syria. W tym samym czasie Brutus został praetor urbanus, co uraziło Kasjusza. Z inicjatywy Kasjusza zaczął zawiązywać się spisek przeciwko Cezarowi, na czele którego ostatecznie stanął Marek Brutus. W czasie id marcowych roku 44 p.n.e. spiskowcy zabili Cezara, a Kasjusz zadał cios w okolice klatki piersiowej. Jak twierdzą niektóre źródła, Kasjusz chciał zabić także Antoniusza, jednak nie wyraził na to zgody Brutus. Zwycięstwo zabójców było jednak krótkotrwałe, gdyż Marek Antoniusz przejął władzę i obrócił lud przeciwko nim. Kasjusz i Brutus musieli się ratować ucieczką z miasta na wschód Imperium.

Bitwa pod Filippi

Po ucieczce Kasjusz i Brutus budowali swoje siły, przygotowując się do konfliktu z Antoniuszem Wezwali lokalnych gubernatorów do finansowania i wzmacniania swoich armii. Ponadto nielegalnie zdobywali broń, przechwytując handel z Azji Mniejszej do Rzymu. Kasjusz rozważał przejęcie Egiptu siłą, podczas gdy Brutus chciał zając Rzym. Wcześniej musieli wygrać starcie z Drugim Triumwiratem, utworzonym z sojuszu między Antoniuszem, Markiem Emiliuszem Lepidusem i stryjecznym bratankiem Cezara Oktawianem. Drugi triumwirat został uznany przez Senat, czyniąc trzech triumwirów trzema najpotężniejszymi ludźmi w całej Republice Rzymskiej. Razem dysponowali armią większą niż ta Kasjusza i Brutusa. Kasjusz i Brutus próbowali osłabić władzę Drugiego Triumwiratu na Wschodzie, atakując odpowiednio Rodos i Licję. Oktawian i Antoniusz popłynęli na Wschód aby stawić im czoło, podczas gdy Lepidus rządził w Rzymie. Rozstrzygająca bitwa pod Filippi rozpoczęła się 3 października 42 p.n.e. Kasjusz walczył z siłami Antoniusza, podczas gdy Brutus walczył z Oktawianem. Każda ze stron widziała zarówno zwycięstwo, jak i porażkę, gdyż Brutusowi udało się pokonać siły Oktawiana, zmuszając go do ucieczki, ale Kasjusz został pokonany przez Antoniusza.

Pozostałe informacje

1. Plutarch nie szanował Kasjusza, opisując go jako człowieka, który nie był zbyt lubiany i który rządził swoimi żołnierzami ze strachu. Napisał: „…Kasjusz był znany jako człowiek o gwałtownych i niekontrolowanych namiętnościach, którego żądza pieniędzy często kusiła go do zboczenia ze ścieżki sprawiedliwości i dlatego wydawało się naturalne, że jego motywy do walki, wędrówki po imperium i ryzykować życiem nie było wywalczenie wolności dla rodaków, ale zapewnienie sobie jakiegoś wspaniałego miejsca”. Plutarch ma dokładnie odwrotną opinię o współspiskowcu Kasjusza: „Cnoty Brutusa z drugiej strony uczyniły go popularnym wśród szeregowych, kochanym przez przyjaciół i podziwianym przez szlachtę, podczas gdy nawet jego wrogowie go znaleźli nie można go nienawidzić”.
2. Kasjusz nigdy nie używał swojego portretu na monetach, które emitował, woląc zamiast tego pokazywać – jako narzędzie propagandowe – obraz Wolności odkryty lub zawoalowany

Zobacz też

• Drzewo genealogiczne Kasjuszów
• Lista trybunów ludowych republiki rzymskiej