Gao Zhisheng

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gao Zhisheng
ilustracja
Data urodzenia

20 kwietnia 1964

Rodzaj działalności

polityk, prawnik, działacz społeczny

Gao Zhisheng (chiń. 高智晟; pinyin Gāo Zhìshèng; ur. 20 kwietnia 1964) – dysydent, prawnik i działacz praw człowieka w Chińskiej Republice Ludowej.

Gao Zhisheng urodził się w prowincji Shanxi w ubogiej wielodzietnej rodzinie. W młodości wstąpił do armii i Komunistycznej Partii Chin. W trakcie służby ukończył szkołę średnią. W 1995 zdał egzaminy adwokackie, stając się z czasem jednym z bardziej znanych prawników[1]. W 2001 znalazł się na opublikowanej przez władze liście 10 najlepszych prawników. Z czasem zmienił jednak charakter swojej pracy i rozpoczął działalność w ruchu obrony praw człowieka, bezpłatnie prowadząc sprawy ofiar nieudanych zabiegów medycznych, prześladowanych dziennikarzy, ofiar skorumpowanych urzędników, członków ruchu Falun Gong, przesiedlonych mieszkańców terenów olimpijskich, poszkodowanych robotników itd. W 2005 roku wystąpił z Komunistycznej Partii Chin i wystosował list otwarty do przewodniczącego ChRL Hu Jintao i premiera Wen Jiabao, w którym opowiadał się za zakończeniem prześladowań członków Falun Gong. W tym samym roku władze zakazały mu prowadzenia praktyki adwokackiej. Formalnym powodem jej zamknięcia było niepoinformowanie o zmianie adresu zamieszkania. W 2006 został skazany na karę pozbawienia wolności w zawieszeniu za „wszczynanie działalności wywrotowej”. W tym czasie Gao i jego rodzina stali się obiektem ciągłej obserwacji władz[1][2].

We wrześniu 2007 został aresztowany. W późniejszych relacjach opisywał, jak w trakcie zatrzymania był torturowany; bity elektrycznymi pałkami, przypalany papierosami i poddawany presji psychologicznej przez ponad 50 dni. W lutym 2009 zniknął z oczu opinii publicznej, a jego los i miejsce pobytu stały się nieznane. Miesiąc później jego rodzina, żona i dwójka dzieci, uciekły z Chin i wyjechały do Stanów Zjednoczonych, skąd kontynuowali wysiłki na rzecz jego odnalezienia[2]. Obrońcy praw człowieka i rodzina przypuszczali, że został on ponownie zatrzymany przez władze. Międzynarodowe organizacje broniące praw człowieka, a także Stany Zjednoczone i Unia Europejska wezwały Chiny do wszczęcia dochodzenia w sprawie jego zniknięcia. Gao ukazał się opinii publicznej w marcu 2010, kiedy udzielił wywiadu zachodnim mediom, przemawiając z pobliża górskich okolic Wutai Shan w prowincji Shanxi. Stwierdził wówczas, że pragnie żyć w ciszy przez pewien czas[3]. Na początku kwietnia 2010 pojawił się w Pekinie i ogłosił porzucenie swojej działalności społecznej, wyrażając pragnienie spotkania z rodziną[4]. Pod koniec kwietnia 2010 los Gao ponownie stał się nieznany, a jego rodzina stwierdziła, że nie ma od niego żadnych wieści[5]. 16 grudnia 2011 państwowa agencja Xinhua podała informację, iż pekiński sąd odrzucił apelację Gao i skazał go na 3 lata więzienia za podżeganie do obalenia władzy państwowej[6]. Na początku stycznia 2012 roku brat dysydenta otrzymał informację od władz, że Gao odbywa zasądzoną karę w więzieniu w powiecie Xayar w regionie autonomicznym Xinjiang[7]. Na początku sierpnia 2014 roku został zwolniony z więzienia[8].

Gao Zhisheng jest autorem wydanej jesienią 2007 roku w USA książki Chiny bardziej sprawiedliwe[1]. W 2007 roku otrzymał Nagrodę im. Brunona Kreiskiego. W 2008 roku był nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla[9].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Wołanie zza muru. Dziennik Polski, 24 października 2008. [dostęp 2010-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-11)]. (pol.).
  2. a b Mystery of missing Chinese lawyer Gao Zhisheng. BBC News, 29 stycznia 2010. [dostęp 2010-05-11]. (ang.).
  3. Missing Chinese dissident lawyer Gao Zhisheng 'alive'. BBC News, 28 marca 2010. [dostęp 2010-05-11]. (ang.).
  4. Dissident Chinese lawyer Gao Zhisheng 'gives up'. BBC News, 7 kwietnia 2010. [dostęp 2010-05-11]. (ang.).
  5. China dissident lawyer Gao Zhisheng 'missing again'. BBC News, 30 kwietnia 2010. [dostęp 2010-05-11]. (ang.).
  6. Beijing court withdraws probation on ex-lawyer convicted of overthrowing state. China Daily, 16 grudnia 2010. [dostęp 2011-12-20]. (ang.).
  7. China dissident lawyer Gao Zhisheng 'in Xinjiang jail'. BBC News, 2 stycznia 2012. [dostęp 2011-01-22]. (ang.).
  8. China’s Nobel nominee lawyer released after three years. World Watch Monitor, 15 sierpnia 2014. [dostęp 2015-03-12]. (ang.).
  9. China dissidents tipped for Nobel. BBC News, 9 października 2008. [dostęp 2010-05-11]. (ang.).