Georgi Dimitrow (1940)
| |
| Klasa |
niszczyciel |
|---|---|
| Projekt | |
| Historia | |
| Stocznia |
nr 200 im. 61 Komunardów w Mikołajowie |
| Położenie stępki |
20 listopada 1939 |
| Wodowanie |
25 grudnia 1940 |
 MW ZSRR
| |
| Nazwa |
Ozornoj |
| Wejście do służby |
9 stycznia 1949 |
| Wycofanie ze służby |
luty 1950 |
 Bułgaria
| |
| Nazwa |
Georgi Dimitrow |
| Wejście do służby |
18 kwietnia 1950 |
| Wycofanie ze służby |
30 września 1960 |
| Los okrętu |
złomowany |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa 2125 t |
| Długość |
117 m |
| Szerokość |
11 m |
| Zanurzenie |
4,05 m |
| Napęd | |
| 2 zespoły turbin parowych o mocy łącznej 60 000 KM, 4 kotły, 2 śruby | |
| Prędkość |
36,5 węzła |
| Zasięg |
2950 Mm przy prędkości 16,9 w. |
| Uzbrojenie | |
| 4 działa 130 mm (2 x II) 2 działa 85 mm plot. (1 x II) 6 działek 37 mm plot. (6 x I) 6 wt 533 mm (2 x III), 2 mbg, bg, do 60 min | |
| Załoga |
301 ludzi |
Georgi Dimitrow (bułg. Георги Димитров) – bułgarski niszczyciel radzieckiego projektu 30K z okresu po II wojnie światowej, początkowo radziecki Ozornoj (Озорной).
Jego budowę rozpoczęto podczas II wojny światowej, wszedł na krótko do służby marynarki ZSRR jako „Ozornoj” w 1949 roku, po czym rok później został przekazany Bułgarii, gdzie służył jako „Georgi Dimitrow”. Był największym okrętem bułgarskim. Został wycofany w 1960 roku.
Budowa[edytuj | edytuj kod]
„Ozornoj” był drugim budowanym okrętem z najnowszej radzieckiej przedwojennej serii dużych niszczycieli projektu 30[2]. Stępkę pod jego budowę położono 20 listopada 1939 roku wraz z głównym okrętem typu („Ogniewoj”) w stoczni nr 200 im. 61 Komunardów w Mikołajowie, pod numerem budowy 1087[3]. 25 września 1940 roku został wciągnięty na listę floty[3]. Oba okręty wodowano jako jedyne z serii przed atakiem Niemiec na ZSRR („Ozornoj” jako drugi, 25 grudnia 1940 roku), lecz nie zdołano ich ukończyć. W obliczu zajęcia Mikołajowa przez Niemców, nieukończony „Ozornoj” został 6 sierpnia 1941 roku przeholowany do Sewastopola, a następnie do Poti[1]. W grudniu 1942 roku roboty na nim wstrzymano[3]. 29 kwietnia 1945 roku powrócił do Mikołajowa i wznowiono na nim prace, według skorygowanego projektu 30K[1].
„Ozornoj” różnił się od pozostałych okrętów projektu 30K m.in. siłownią o mocy 60.000 KM zamiast 54.000 KM i zaokrągloną rufą krążowniczą zamiast pawężowej, co powodowało niewielki wzrost długości (117 m zamiast 115,5 m)[4].
Służba[edytuj | edytuj kod]
„Ozornoj” wszedł do służby w Marynarce Wojennej ZSRR 9 stycznia 1949 roku[3][5][a]. 25 lutego 1949 roku wcielono go do Floty Czarnomorskiej[3]. Wkrótce jednak zdecydowano o przekazaniu go sojuszniczej Ludowej Republice Bułgarii.
23 lutego 1950 roku okręt przybył do Warny[6][7]. Wszedł do Marynarce Wojennej Bułgarii pod nazwą „Georgi Dimitrow”, na cześć działacza komunistycznego Georgi Dimitrowa. Został wciągnięty na listę floty 18 kwietnia 1950 roku[7]. Według innych źródeł, wszedł do służby 20 lutego tego roku[1]. Pierwszym dowódcą był kapitan II rangi Iwan Dobrew[7]. Stanowił największy okręt bojowy w dziejach marynarki bułgarskiej i jej ostatni niszczyciel[6]. W styczniu 1957 roku okręt pod flagą dowódcy floty kadm. Branimira Ormanowa przewiózł delegację rządową z premierem Antonem Jugowem do Albanii[7]. W ostatnich latach służby służył do szkolenia. Na 1961 rok planowano modernizację niszczyciela, lecz jej zaniechano[7]. 30 września 1960 roku „Georgi Dimitrow” został wycofany ze służby[1]. Został następnie rozbrojony i odstawiony na Jeziorze Warneńskim, gdzie w 1963 roku zatonął podczas sztormu[7]. Według M. Sobańskiego, wrak pozostawał tam jeszcze w 1977 roku[8].
Planowano dostawę dla marynarki Bułgarii jeszcze kolejnego niszczyciela podobnego ulepszonego projektu 30bis, który miał otrzymać nazwę „Wasil Kolarow”, lecz ostatecznie nie doszło do tego[6]. Według innych źródeł, miał to być prototypowy „Ogniewoj”[9]. W starszych źródłach zachodnich są spotykane błędne informacje, że „Georgi Dymitrow” to były „Ogniewoj”, oraz błędny rok przekazania 1956[2].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pietlewannyj 2009 ↓, s. 14 podaje datę wejścia do służby 9 kwietnia 1949 roku
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Pietlewannyj 2009 ↓, s. 14-15
- ↑ a b Rochowicz 1996 ↓
- ↑ a b c d e Bierieżnoj 1995 ↓, s. 20
- ↑ Zabłocki 2003 ↓, s. 47.
- ↑ Pawłow 1994 ↓, s. 7.
- ↑ a b c Todorow 2000 ↓, s. 60-62
- ↑ a b c d e f Ескадрен миноносец проект 30-К “Георги Димитров” w serwisie vimpel.boinaslava.net [dostęp 21-4-2017]
- ↑ Zabłocki 2003 ↓, s. 49 (dopisek tłumacza M. Sobańskiego).
- ↑ Zabłocki 2003 ↓, s. 49.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli SSSR i Rossii 1945 – 1995 g. Wyd. III. Jakuck: 1994. (ros.).
- M. Pietlewannyj: Korabli stran Warszawskogo dogowora. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2009. ISBN 978-5-8172-0127-7. (ros.).
- Robert Rochowicz. Radzieckie niszczyciele projektów 30 i 30K. „nowa Technika Wojskowa”. 2/1996, luty 1996.
- Władimir Zabłocki. „Trzydziestki” z lat trzydziestych... „Okręty Wojenne”. Nr 6/2003. XIII (62), 2003. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.
- Siergiej Bierieżnoj: Sowietskij WMF 1945-1995. Kriejsiera, bolszyje protiwołodocznyje korabli, esmincy. 1995, seria: Morskaja Kollekcyja. Nr 1/1995. (ros.).
- Ilia Todorow. 80 lat Bułgarskiej Marynarki Wojennej. „Okręty Wojenne”. Nr specjalny 4. X, 2000. ISSN 1231-014X.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ескадрен миноносец проект 30-К “Георги Димитров” w serwisie vimpel.boinaslava.net