Glaucidium
| Glaucidium[1] | |||
| Boie, 1826[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – sóweczka plamobrzucha (G. capense) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Glaucidium | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Strix passerina Linnaeus, 1758 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Glaucidium – rodzaj ptaków z podrodziny sóweczek (Surniinae) w obrębie rodziny puszczykowatych (Strigidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce[9].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 13–25 cm, rozpiętość skrzydeł 34–45 cm; masa ciała samic 50–240 g, samców 45–176 g[9].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Glaucidium: gr. γλαυκιδιον glaukidion „sóweczka”, od zdrobnienia γλαυξ glaux, γλαυκος glaukos „sowa”[10].
- Noctua: łac. noctua „sowa” poświęcona Minerwie (znanej również jako Atena, Pallas lub Pallas Atena), bogini mądrości, wojny i sztuk wyzwolonych, której ulubionym ptakiem była sowa, poprzez starożytne skojarzenie z jej prymitywną rolą jako bogini nocy, od nox, noctis „noc”[11]. Gatunek typowy: Noctua cuculoides Vigors, 1837.
- Nyctipetes: gr. νυκτι- nukti- „nocny”, od νυξ nux, νυκτος nuktos „noc”; πετης petēs „skrzydlaty, lotnik”, od πετομαι petomai „latać”[12]. Gatunek typowy: Strix perlata Vieillot, 1817.
- Microglaux: gr. μικρος mikros „mały”; γλαυξ glaux, γλαυκος glaukos „sowa”[13]. Gatunek typowy: Strix perlata Vieillot, 1817.
- Microptynx: gr. μικρος mikros „mały”; πτυγξ ptunx, πτυγγος ptungos „sowa”[14]. Gatunek typowy: Strix passerina Linnaeus, 1758.
- Taenioglaux: gr. ταινια tainia „pasmo, pasek”; γλαυξ glaux, γλαυκος glaukos „sowa”[15]. Gatunek typowy: Strix radiata Tickell, 1833.
- Phalaenopsis: gr. φαλαινα phalaina „ćma”; οψις opsis „wygląd”[16]. Gatunek typowy: Strix nana P.P. King, 1827.
- Smithiglaux: sir Andrew Smith (1797–1872), szkocki zoolog, etnolog, podróżnik po Afryce Południowej, pierwszy kurator w Cape Town Museum w 1825 roku; γλαυξ glaux, γλαυκος glaukos „sowa”[17]. Gatunek typowy: Noctua capensis A. Smith, 1834.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[18]:
- Glaucidium passerinum (Linnaeus, 1758) – sóweczka zwyczajna
- Glaucidium perlatum (Vieillot, 1817) – sóweczka sawannowa
- Glaucidium tephronotum Sharpe, 1875 – sóweczka rdzawopierśna
- Glaucidium sjostedti Reichenow, 1893 – sóweczka białobroda
- Glaucidium cuculoides (Vigors, 1831) – sóweczka falista
- Glaucidium castanopterum (Horsfield, 1821) – sóweczka jawajska
- Glaucidium radiatum (Tickell, 1833) – sóweczka prążkowana
- Glaucidium castanotum (Blyth, 1851) – sóweczka cejlońska
- Glaucidium capense (A. Smith, 1834) – sóweczka plamobrzucha
- Glaucidium albertinum Prigogine, 1983 – sóweczka górska
- Glaucidium gnoma Wagler, 1832 – sóweczka dwuplamista
- Glaucidium costaricanum L. Kelso, 1937 – sóweczka kostarykańska
- Glaucidium nubicola Robbins & Stiles, 1999 – sóweczka ekwadorska
- Glaucidium jardinii (Bonaparte, 1855) – sóweczka andyjska
- Glaucidium bolivianum C. König, 1991 – sóweczka szara
- Glaucidium palmarum Nelson, 1901 – sóweczka palmowa
- Glaucidium sanchezi Lowery & R.J. Newman, 1949 – sóweczka meksykańska
- Glaucidium griseiceps Sharpe, 1875 – sóweczka lilipucia
- Glaucidium parkeri Robbins & S.N.G. Howell, 1995 – sóweczka ciemna
- Glaucidium hardyi Vielliard, 1989 – sóweczka brazylijska
- Glaucidium minutissimum (zu Wied, 1830) – sóweczka karłowata
- Glaucidium mooreorum J.M.C. Silva, Coelho & Gonzaga, 2003 – sóweczka kasztanowata
- Glaucidium brasilianum (J.F. Gmelin, 1788) – sóweczka kreskowana
- Glaucidium peruanum C. König, 1991 – sóweczka peruwiańska
- Glaucidium nana (P.P. King, 1827) – sóweczka magellańska
- Glaucidium siju (d’Orbigny, 1839) – sóweczka kubańska
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Glaucidium, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ F. Boie. Generalübersicht der ornithologischen Ordnungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. 1826, s. kol. 970, 1826. (niem.).
- ↑ B.H. Hodgson. On some new Genera of Raptores, with remarks on the old genera. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 6 (1), s. 369, 1837. (ang.).
- ↑ W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 1. London: John Taylor, 1837, s. 328. (ang.).
- ↑ a b Kaup 1848 ↓, s. 769.
- ↑ Kaup 1848 ↓, s. 764.
- ↑ Bonaparte 1854 ↓, s. 112.
- ↑ Bonaparte 1854 ↓, s. 152.
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Owls (Strigidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.strigi1.01. [dostęp 2020-06-08]. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Glaucidium [dostęp 2023-04-25].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Noctua [dostęp 2023-04-25].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Nyctipetes [dostęp 2023-04-25].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Microglaux [dostęp 2023-04-25].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Microptynx [dostęp 2023-04-25].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Taenioglaux [dostęp 2023-04-25].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Phalaenopsis [dostęp 2023-04-25].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Smithiglaux [dostęp 2023-04-25].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Surniinae Bonaparte, 1838 - sóweczki (Wersja: 2020-01-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-13].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J.J. Kaup. Uebersicht der Eulen (Styrigidae). „Isis von Oken”. 1848, s. 753–774, 1848. (niem.).
- Ch.L. Bonaparte. Conspectus systematis ornithologæ. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Quatrieme partie. 1, s. 105–152, 1854. (fr.).
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).