Przejdź do zawartości

Dowspuda (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Gmina Dowspuda)
Dowspuda
gmina wiejska
1919–1954[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: białostockie
1945–54: białostockie

Powiat

augustowski

Siedziba

Raczki

Populacja (1946)
• liczba ludności


5 608

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba gromad

25

Położenie na mapie Polski w latach 1951–1975
Mapa konturowa Polski w latach 1951–1975, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Dowspuda”
53°58′48,0000″N 22°48′00,0000″E/53,980000 22,800000

Dowspuda (od 1973 Raczki) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] w woj. białostockim (dzisiejsze woj. podlaskie). Nazwa gminy pochodzi od wsi Dowspuda, jednakże siedzibą gminy były Raczki[3].

Za Królestwa Polskiego gmina należała do powiatu augustowskiego w guberni suwalskiej[4][5][6]. 31 maja 1870[7] do gminy przyłączono pozbawione praw miejskich Raczki[8].

W okresie międzywojennym gmina Dowspuda należała do powiatu augustowskiego w woj. białostockim[3]. Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się 25 gromad: Chomontowo, Grabowo, Grabowo Majątek, Jabłońskie, Jankielówka, Janówka, Jaśki, Lipówka, Ludwinowo, Mazurki, Mikołajówek, Moczydły, Planta, Posielanie, Pruska Mała, Pruska Wielka, Raczki, Sołdacka Słoboda, Sucha Wieś, Szkocja, Topiłówka, Witówka, Wronowo, Wysokie, Ziółkowo[9]. Ludwinowo stanowiło eksklawę gminy Dowspuda i powiatu augustowskiego na terenie gminy Wólka i powiatu suwalskiego[3].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[11]. Jej dawny obszar należy obecnie do gmin Raczki i Augustów.

Miejscowości

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowości i osady na podstawie spisu powszechnego z 30 września 1921[12].

Ludność

[edytuj | edytuj kod]
Rok 1880[13] 1909[14] 1921[12] 1946[15]
Liczba ludności 7796 8223 6037 5608

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Do 28 września 1954 roku
  3. a b c Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  5. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  6. Powiat augustowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 51.
  7. 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego
  8. Postanowienie z 27 lutego (11 marca) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 93)
  9. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  10. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  11. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  12. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. T. V: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924, s. 2-3.
  13. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. II. Warszawa: 1881, s. 136.
  14. Rocznik Statystyczny Królestwa Polskiego. Rok 1913. Warszawa: 1914, s. 30.
  15. Powszechny sumaryczny spis ludności. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1947, s. 35.