Przejdź do zawartości

Gospodarka Anglii w średniowieczu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamieszkany inicjał z XIII-wiecznego tekstu francuskiego, przedstawiający trójdzielny porządek społeczny średniowiecza : ōrātōrēs ( modlący się – duchowni), bellātōrēs (walczący – rycerze, czyli szlachta) i labōrātōrēs (ci, którzy praca – chłopi i przedstawiciele niższej klasy

Gospodarka Anglii w średniowieczu - Średniowieczni Anglicy postrzegali swoją gospodarkę jako składającą się z trzech grup społecznych: duchowieństwa, które zajmowało się modlitwą; rycerzy, którzy walczyli; oraz chłopów, którzy uprawiali ziemię i prowadzili handel międzynarodowy[1]. W ciągu pięciu stuleci średniowiecza angielska gospodarka najpierw się rozwijała, a następnie doświadczyła kryzysu, który spowodował istotne zmiany polityczne i gospodarcze. Mimo zakłóceń w gospodarkach miejskich i wydobywczych, produkcja gospodarcza w miastach i kopalniach rozwijała się i intensyfikowała[2]. Pod koniec tego okresu Anglia posiadała słaby rząd, który nadzorował gospodarkę zdominowaną przez dzierżawione gospodarstwa rolne kontrolowane przez szlachtę oraz dynamicznie rozwijającą się społeczność angielskich kupców i korporacji[3].

W XII i XIII wieku nastąpił umiarkowany rozwój gospodarki angielskiej, co było częściowo spowodowane wzrostem populacji z około 1,5 miliona w momencie tworzenia Domesday Book w 1086 roku do 4–5 milionów w 1300 roku[4]. Anglia pozostawała głównie gospodarką rolniczą, z prawami głównych właścicieli ziemskich i obowiązkami chłopów coraz częściej zapisywanymi w prawie angielskim[5]. Więcej ziemi zaczęto uprawiać kosztem lasów królewskich, aby wyżywić rosnącą populację lub produkować wełnę na eksport do Europy[5]. Powstało wiele nowych miast, wspierając tworzenie cechów, jarmarków i innych instytucji[6]. Żydowscy finansiści, którzy przybyli do Anglii wraz z Wilhelmem Zdobywcą, oraz nowe zakony cystersów i augustianów odegrali znaczącą rolę w rozwijającej się gospodarce, zwłaszcza w handlu wełną[7]. Rozwinęło się również górnictwo, a wydobycie srebra w XII wieku przyczyniło się do rozwoju waluty[8].

Pod koniec XIII wieku wzrost gospodarczy zaczął słabnąć z powodu przeludnienia, niedoborów ziemi i zubożonych gleb[9]. Wielki Głód w latach 1315–1317 oraz pierwszy wybuch czarnej śmierci w 1348 roku, który zabił około połowy populacji Anglii, miały poważne konsekwencje dla gospodarki[9]. Sektor rolniczy skurczył się, prowadząc do wyższych płac, niższych cen i malejących zysków, co doprowadziło do upadku starego systemu posiadłości i pojawienia się nowoczesnego systemu rolniczego opartego na dzierżawach pieniężnych[10]. Bunt chłopski z 1381 roku podważył stary porządek feudalny i znacznie ograniczył poziom podatków królewskich[11]. W XV wieku rozwijał się angielski przemysł sukienniczy, a nowa klasa międzynarodowych kupców miała coraz większą siedzibę w Londynie i na południowym zachodzie Anglii, co prowadziło do upadku starszej gospodarki miast wschodnich. Nowe systemy handlowe przyczyniły się do zakończenia wielu międzynarodowych targów i powstania licencjonowanych firm[3][12]. Te zmiany oznaczały koniec średniowiecznej gospodarki i początek wczesnego okresu nowożytnego w ekonomii angielskiej[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Bartletta, s. 313; Dyer 2009, s. 25. 14.
  2. ↑ Homera, s. 58; Hatcher 1996, s. 2. 40; Bailey, s. 55.
  3. ↑ a b Hodgett, s. 23. 148; Ramsay, s. xxxi; Kowalskiego, s. 248.
  4. ↑ Cantor 1982a, s. 2. 18.
  5. ↑ a b Bartletta, s. 321; Cantor 1982a, s. 23. 19.
  6. ↑ Bailey, s. 47; Funty, s. 15.
  7. ↑ Hillaby, s. 16; Dyer 2009, s. 25. 115.
  8. ↑ Blanchard, s. 29
  9. ↑ a b Bailey, s. 46; Aberth, s. 26–7; Cantor 1982a, s. 23. 18; Jordania, s. 12.
  10. ↑ Hodgett, s. 23. 206; Bailey, s. 46
  11. ↑ Jones, s. 201.
  12. ↑ Myers, s. 161–4; Raban, s. 50; Barron, s. 78.
  13. ↑ Geddes , s. 181.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Abulafia, Dawid. (red) (1999) The New Cambridge Medieval History: ok. 1198-ok. 1300. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-36289-4
  • Anderson, Michael. (red) (1996) Historia populacji Wielkiej Brytanii: od czarnej śmierci do dnia dzisiejszego . Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-57884-4
  • Archer, Rowena E. i Simon Walker. (red.) (1995) Władcy i rządzeni w późnośredniowiecznej Anglii. Londyn: Hambledon Press. ISBN 978-1-85285-133-0
  • Armstrong, Lawrin, Ivana Elbl i Martin M. Elbl. (red) (2007) Pieniądze, rynki i handel w Europie późnośredniowiecznej: eseje na cześć Johna HA Munro . Lejda: WSPANIAŁE. ISBN 978-90-04-15633-3
  • Astill, Grenville. (2000) „Ogólne badanie 600–1300”, w: Palliser (red.) 2000.
  • Astill, Grenville i John Langdon (red.) (2007) Średniowieczne rolnictwo i technologia: wpływ zmian w rolnictwie w północno-zachodniej Europie. Lejda: WSPANIAŁE. ISBN 978-90-04-10582-9
  • Bailey, Marek. (1996) „Populacja i zasoby gospodarcze”, w: Biorąc pod uwagę-Wilsona (red.) 1996
  • Baron, Karolina. (2005) Londyn w późniejszym średniowieczu: rząd i ludzie 1200–1500 . Oksford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-928441-2
  • Barnes, Carl F. (2005) „Notatka o Villard de Honnecourt i metalu”, w: Bork (red.) 2005.
  • Barlett, Robert. (2000) Anglia pod rządami królów Normanów i Andegawenów, 1075–1225. Oksford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-925101-8
  • Bayley, J. (2009) „Średniowieczna rafinacja metali szlachetnych: porównanie archeologii i tekstów współczesnych”, w: Martinon-Torres i Rehren (red.) 2009.
  • Birrell, Jean. (1988) „Prawo leśne i chłopstwo w późniejszym XIII wieku”, w: Coss i Lloyd (red.) 1988.
  • Blair, John i Nigel Ramsay. (red) (2001) Angielski przemysł średniowieczny: rzemieślnicy, techniki, produkty . Londyn: Hambledon Press. ISBN 978-1-85285-326-6
  • Blanchard, Ian. (2002) „Lothian i nie tylko: gospodarka „imperium angielskiego” Dawida I”, w: Britnell i Hatcher (red.) 2002.
  • Bolton, JK (2007) „Ekonomia angielska na początku XIII wieku”, w: Church (red.) 2007
  • Borka, Roberta Odella. (red) (2005) De Re Metallica: Zastosowania metalu w średniowieczu . Aldershot, Wielka Brytania: Ashgate. ISBN 978-0-7546-5048-5
  • Britnell, Richard i John Hatcher (red.). (2002) Postęp i problemy w średniowiecznej Anglii: eseje na cześć Edwarda Millera. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52273-1
  • Britnell, Richard i Ben Dodds (red.) (2008) Rolnictwo i społeczeństwo wiejskie po czarnej śmierci: wspólne tematy i różnice regionalne. Hatfield, Wielka Brytania: University of Hatfield Press. ISBN 978-1-902806-79-2
  • Brown, R. Allen. (red) (1989) Anglo-Norman Studies XI: Proceedings of the Battle Conference 1988 . Woodbridge, Wielka Brytania: Boydell. ISBN 978-0-85115-526-5
  • Brown, Alfred L. (1989) Zarządzanie późnośredniowieczną Anglią, 1272–1461. Stanford: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-1730-4
  • Burton, Janet E. (1994) Zakony monastyczne i zakonne w Wielkiej Brytanii, 1000–1300 . Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-37797-3
  • Kantor, Leonard (red.). (1982) Angielski krajobraz średniowieczny. Londyn: Hełm Crooma. ISBN 978-0-7099-0707-7
  • Kantor, Leonard. (1982a) „Wprowadzenie: angielski krajobraz średniowieczny”, w: Cantor (red.) 1982.
  • Kantor, Leonard. (1982b) „Lasy, pościgi, parki i labirynty”, w: Cantor (red.) 1982
  • Stolarz, Dawid. (2004) Walka o mistrzostwo: historia pingwinów w Wielkiej Brytanii 1066–1284. Londyn: Książki o pingwinach. ISBN 978-0-14-014824-4
  • Church, SD (red.) (2007) King John: New Interpretations. Woodbridge, Wielka Brytania: Boydell Press. ISBN 978-0-85115-947-8
  • Cooper, Alana. (2006) Mosty, prawo i władza w średniowiecznej Anglii, 700–1400 . Woodbridge, Wielka Brytania: Boydell Press. ISBN 978-1-84383-275-1
  • Koss, Piotr. (2002) „Od feudalizmu do bękarta feudalizmu”, w: Fryde, Monnet i Oexle (red.) (2002)
  • Coss, Peter i SD Lloyd (red.). (1988) XIII-wieczna Anglia II: Proceedings of the Newcastle upon Tyne Conference 1987. Woodbridge, Wielka Brytania: Boydell Press. ISBN 978-0-85115-513-5-
  • Crouch, Dawid. (2005) Narodziny szlachty: budowanie arystokracji w Anglii i Francji: 900–1300. Harlow, Wielka Brytania: Pearson. ISBN 978-0-582-36981-8
  • Danziger, Danny i John Gillingham. (2003) 1215: Rok Magna Carta . Londyn: Coronet Books. ISBN 978-0-7432-5778-7
  • Dobin, Frank. (red) (2004) Socjologia gospodarki. Nowy Jork: Fundacja Russella Sage. ISBN 978-0-87154-284-7
  • Douglasa, Davida Charlesa. (1962) Wilhelm Zdobywca: wpływ Normanów na Anglię. Berkeley: University of California Press.
  • Dyer, Krzysztof. (2000) Życie codzienne w średniowiecznej Anglii. Londyn: Hambledon. ISBN 978-1-85285-201-6
  • Dyer, Krzysztof. (2009) Zarabianie na życie w średniowieczu: lud Wielkiej Brytanii, 850–1520 . Londyn: Yale University Press. ISBN 978-0-300-10191-1
  • Fletcher, Anthony i Diarmaid MacCulloch. (2008) Bunty Tudorów. Harlow, Wielka Brytania: Pearson Education. ISBN 978-1-4058-7432-8
  • Forey, Alan. (1992) Zakony wojskowe od XII do początków XIV wieku. Londyn: Macmillan. ISBN 0-333-46235-1
  • Fryde, EB i Natalie Fryde. (1991) „Bunt chłopski i niezadowolenie chłopskie”, w: Miller (red.) 1991
  • Fryde, Natalie, Pierre Monnet i Oto Oexle. (red.) (2002) Die Gegenwart des Feudalismus. Getynga, Niemcy: Vandenhoeck i Ruprecht. ISBN 978-3-525-35391-2
  • Geddes, Jane. (2001) „Żelazo”, w: Blair i Ramsay (red.) 2001
  • Gerrard, Krzysztof. (2003) Archeologia średniowieczna: zrozumienie tradycji i współczesnych podejść. Abingdon, Wielka Brytania: Routledge. ISBN 978-0-415-23463-4
  • Biorąc pod uwagę-Wilsona, Chris (red.). (1996) Ilustrowana historia późnośredniowiecznej Anglii. Manchester: Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-4152-5
  • Hamilton, JS (red.) (2006) XIV-wieczna Anglia, tom 4. Woodbridge, Wielka Brytania: Boydell Press. ISBN 978-1-84383-220-1
  • Harriss, GL (1975) King, Parlament i finanse publiczne w średniowiecznej Anglii do 1369. Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-822435-4
  • Hatcher, John. (1996) „Plaga, populacja i angielska gospodarka”, w: Anderson (red.) 1996
  • Hatcher, John. (2002) „Wielki kryzys połowy XV wieku”, w: Britnell i Hatcher (red.) 2002
  • Hardinga, Alana. (1997) Anglia w XIII wieku. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-31612-5
  • Hicks, Michael (red.) (2001) XV wiek 2: rewolucja i konsumpcja w późnośredniowiecznej Anglii . Woodbridge, Wielka Brytania: Boydell. ISBN 978-0-85115-832-7
  • Hillaby, Joe. (2003) „Kolonizacja żydowska w XII wieku”, w: Skinner (red.) 2003.
  • Hinton, Dawid. (2002) Archeologia, gospodarka i społeczeństwo: Anglia od piątego do piętnastego wieku. Abingdon, Wielka Brytania: Routledge. ISBN 978-0-203-03984-7
  • Hodgett, Gerald. (2006) Historia społeczna i gospodarcza średniowiecznej Europy. Abingdon, Wielka Brytania: Routledge. ISBN 978-0-415-37707-2
  • Homer, Ronald F. (2010) „Cyna, ołów i cyna”, w: Blair i Ramsay (red.) 2001
  • Huscroft, Ryszard. (2005) Rządząca Anglią, 1042–1217. Harlow, Wielka Brytania: Pearson. ISBN 978-0-582-84882-5
  • Jones, Dan. (2010) Lato krwi: bunt chłopski z 1381 r. Londyn: Harper. ISBN 978-0-00-721393-1
  • Jordana, Williama Chestera. (1997) Wielki głód: Europa Północna na początku XIV wieku . Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-05891-7
  • Ciekawy, Laurence. (1989) „Produkcja soli przybrzeżnej w normańskiej Anglii”, w: Brown R. (red.) 1989
  • Kermode, Jenny. (1998) Średniowieczni kupcy: York, Beverley i Hull w późniejszym średniowieczu . Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52274-8
  • Kowalski, Maryanna. (2007) „Wojna, żegluga i patronat koronny: wpływ gospodarczy wojny stuletniej na angielskie miasta portowe”, w: Armstrong, Elbl i Elbl (red.) 2007
  • Langdon, John, Grenville Astill i Janken Myrdal. (1997) „Wprowadzenie”, w Astill i Langdon (red.) 1997
  • Lawler, John i Gail Gates Lawler. (2000) Krótkie wprowadzenie historyczne do prawa nieruchomości . Waszyngton: Książki o brodzie. ISBN 978-1-58798-032-9
  • Lee, John. (2001) „Handel piętnastowiecznego Cambridge i jego regionu”, w: Hicks (red.) 2001.
  • Martinon-Torres, Marcos i Thilo Rehren (red.). (2009) Archeologia, historia i nauka: Integracja podejść do starożytnych materiałów . Walnut Creek, Kalifornia: Left Coast Press. ISBN 978-1-59874-350-0
  • McFarlane’a, Kennetha Bruce’a. (1981) Anglia w XV wieku: eseje zebrane. Londyn: Hambledon Press. ISBN 978-0-907628-01-9
  • Miller, Edward. (red) (1991) Historia agrarna Anglii i Walii, tom III: 1348–1500 . Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-20074-5
  • Myers, AR (1971) Anglia w późnym średniowieczu. Harmondsworth, Wielka Brytania: Pingwin. ISBN 0-14-020234-X
  • Słowik, Pamela. (2002) „Rozwój Londynu w średniowiecznej gospodarce angielskiej”, w: Britnell i Hatcher (red.) 2002
  • Palliser, DM (red.) (2000) The Cambridge Urban History of Britain: 600 - 1540, tom 1. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-44461-3
  • Pilkintona, Marka Cartwrighta. (1997) Bristol. Toronto: Uniwersytet w Toronto Press. ISBN 978-0-8020-4221-7|
  • Postan, MM (1942) „Niektóre konsekwencje społeczne wojny stuletniej” w Economic History Review , XII (1942)
  • Postan, MM (1972) Średniowieczna gospodarka i społeczeństwo. Harmondsworth, Wielka Brytania: Pingwin. ISBN 0-14-020896-8
  • Funty, Norman John Greville. (2005) Średniowieczne miasto. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-32498-7
  • Raban, Sandra. (2000) Anglia pod rządami Edwarda I i Edwarda II, 1259–1327 . Oksford: Blackwell. ISBN 978-0-631-22320-7
  • Rahman, MM (2005) Encyklopedia historiografii. Nowe Delhi: Anmol. ISBN 978-81-261-2305-6
  • Ramsay, Nigel. (2001) „Wprowadzenie”, w: Blair i Ramsay (red.) 2001.
  • Reyerson, Kathryn L. (1999) „Handel i komunikacja”, w: Abulafia (red.) 1999.
  • Richardson, Amanda. „Królewskie krajobrazy” w Hamilton (red.) 2006.
  • Skinner, Patricia (red.). (2003) Żydzi w średniowiecznej Wielkiej Brytanii: perspektywa historyczna, literacka i archeologiczna . Woodbridge, Wielka Brytania: Boydell. ISBN 978-0-85115-931-7
  • Stacey, Robert C. (2003) „Angielscy Żydzi pod rządami Henryka III”, w: Skinner (red.) 2003
  • Stenton, Doris Mary. (1976) Towarzystwo angielskie we wczesnym średniowieczu (1066–1307). Harmondsworth, Wielka Brytania: Pingwin. ISBN 0-14-020252-8
  • Sutton, Anna. F. (2005) Mercery of London: handel, towary i ludzie, 1130–1578 . Aldershot, Wielka Brytania: Ashgate. ISBN 978-0-7546-5331-8
  • Swanson, Robert N. „Powszechna opłata: dziesięciny i agencja ekonomiczna”, w: Dodd i Britnell (red.) 2008
  • Swedberg, Ryszard. (2004) „O instytucjach prawnych i ich roli w gospodarce”, w: Dobbin (red.) 2004
  • Tait, James. (1999) Średniowieczna dzielnica angielska: studia nad jej pochodzeniem i historią konstytucyjną . Manchester: Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-0339-4
  • Drewno, Diana. (2002) Średniowieczna myśl ekonomiczna. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-45893-1
  • Woolgar, Krzysztof. (1995) „Dieta i konsumpcja w gospodarstwach domowych szlachty i szlachty: studium przypadku z okolic Wash”, w: Archer i Walker (red.) 1995
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gospodarka_Anglii_w_średniowieczu&oldid=74077001”