Gronowice (województwo opolskie)
50°54′37″N 18°18′05″E/50,910278 18,301389
| wieś | |
 Kościół św. Idziego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
642[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
46-280[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OKL |
| SIMC |
0497549 |
Położenie na mapie gminy Lasowice Wielkie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego  | |
| 50°54′37″N 18°18′05″E/50,910278 18,301389[1]
| |
Gronowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Grunowitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Lasowice Wielkie, w północno-wschodniej części województwa. Położona nad posiadającą w pobliżu swe źródło rzeką Bogacicą, na nizinnych terenach Równiny Opolskiej (stanowiącej część obszaru Niziny Śląskiej) i skraju ważnej, zwartej strefy leśnej Opolszczyzny - Stobrawskiego Parku Krajobrazowego.
Do czasu polskiej reformy administracyjnej (1999) wieś związana była z powiatem oleskim.
Gronowice uchwałą X/73/2003 (załącznik nr 3) Rady Gminy Lasowice Wielkie z 27 VIII 2003 r. uzyskały formalnie status sołectwa.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa wywodzi się od polskiej nazwy "granicy"[4]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę Granowice podając jej znaczenie "Grenzort" czyli po polsku "Miejscowość graniczna, leżąca na granicy"[4]. Niemcy fonetycznie zgermanizowali nazwę na Grunowitz w wyniku czego utraciła ona swoje znaczenie.
W okresie nazistowskiego reżimu w latach 30. i 40. XX wieku niemiecka administracja III Rzeszy zmieniła nazwę na nową, całkowicie niemiecką Teichfelde[5]. Po II wojnie światowej polska administracja spolonizowała wcześniejszą zgermanizowaną nazwę Grunowitz na Gronowice w wyniku czego nie ma ona obecnie związku z pierwotnym znaczeniem.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[6]:
- kościół fil. pw. św. Idziego, drewniany, wypisany z księgi rejestru, spalony w pożarze w 1995 r.
Kolekcja Minkwitza[edytuj | edytuj kod]
Na początku XIX w. majątek należał do barona Sylwiusza Augusta Minkwitza, z zamiłowania ornitologa. Baron przez całe życie kolekcjonował modele ptaków występujących na ziemiach niemieckich. Po jego śmierci kolekcja została sprzedana Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie, którą reprezentował prof. Feliks Jarocki. Kolekcja Minkwiza stała się też podstawą do tworzenia Gabinetu Zoologicznego Uniwersytetu Warszawskiego[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39159
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 345 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 67, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, S. Sochacka, Słownik nazw miejscowych Górnego Śląska, Opole-Kluczbork 1997, s. 44.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 43. [dostęp 2012-12-06].
- ↑ G. Brzęk, Pozauczelniane ośrodki nauk zoologicznych w Polsce od połowy XIX wieku do roku 1918, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 1997, z. 1
- Siedziba gminy: Lasowice Wielkie
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
|
