Przejdź do zawartości

Grubogonek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grubogonek
Pygeretmus
Gloger, 1841[1]
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

skoczkowce

Rodzina

skoczkowate

Podrodzina

alaktagi

Rodzaj

grubogonek

Typ nomenklatoryczny

Dipus platurus H. Lichtenstein, 1823

Synonimy
Podrodzaje i gatunki

2 podrodzaje i 3 gatunki – zobacz opis w tekście

Grubogonek[4] (Pygeretmus) – rodzaj ssaków z podrodziny alaktag (Allactaginae) w rodzinie skoczkowatych (Dipodidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w europejskiej części Rosji, Iranie, Turkmenistanie, Uzbekistanie, Kazachstanie, Mongolii i Chińskiej Republice Ludowej[5][6][7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 75–135 mm, długość ogona 70–175 mm, długość ucha 18–37 mm, długość tylnej stopy 30–56 mm; masa ciała 19–86 g[6][8].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1841 roku niemiecki zoolog Constantin Wilhelm Lambert Gloger w książce swojego autorstwa o tytule Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte[1]. Na gatunek typowy Gloger wyznaczył (oznaczenie monotypowe) grubogonka mniejszego (P. platyurus).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Pygeretmus: gr. πυγη pugē „zad”; ερετμον eretmon „wiosło”[9].
  • Platycercomys: gr. πλατυς platus „szeroki”; κερκος kerkos „ogon”; μυς mus, μυος muos „mysz”[10]. Gatunek typowy: Dipus platurus M.H.C. Lichtenstein, 1823.
  • Alactagulus: rodzaj Alactaga[a] F. Cuvier, 1838 (alaktaga); łac. przyrostek zdrabniający -ulus[11]. Gatunek typowy: Dipus acontion Pallas, 1811 (= Dipus sibiricus pumilio Kerr, 1792).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki zgrupowane w dwóch podrodzajach[12][8][5][4]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Niepoprawna późniejsza pisownia Allactaga F. Cuvier. 1837.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. 106. (niem.).
  2. J.F. von Brandt. Remarques sur la classification des Gerboises eu égard surtout aux espèces de Russie, avec un aperçu de la disposition systématique des espèces en général, leur affinite et leur distribution géographique. „Bulletin de la Classe physico-mathématique de l’Académie impériale des sciences de Saint-Pétersbourg”. 2 (14–15), s. 225, 1844. (łac.). 
  3. A. Nehring. Gebiss- und Schädel unterschiede von Alactaga elater Licht. und A. acontion Pall. „Sitzungsberichte der Gesellschaft Naturforschender Freunde zu Berlin”. Jahrgang 1897, s. 154, 1897. (niem.). 
  4. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 229. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 322. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  6. a b J. Michaux & G. Shenbrot: Family Dipodidae (Jerboas). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 93–95. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  7. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Pygeretmus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-16].
  8. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 208. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  9. Palmer 1904 ↓, s. 599.
  10. Palmer 1904 ↓, s. 543.
  11. Palmer 1904 ↓, s. 87.
  12. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-30]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]