Grzebacze (plemię ssaków)

Grzebacze
	Scalopini
	Gill, 1875
	; Przedstawiciel plemienia – kretnik szerokołapy (Scapanus latimanus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	owadożery
Podrząd	Erinaceota
Rodzina	kretowate
Podrodzina	grzebacze
Plemię	grzebacze
	Typ nomenklatoryczny
	Scalops Illiger, 1811 (= Scalopus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803)
Synonimy
	Scalopsia Rafinesque, 1815; Scalopes Gill, 1875; Scalopeæ Trouessart, 1879; Scalopes: Dobson, 1883; Scalopidæ: Cope, 1889; Scalopinae: O. Thomas, 1912; Scapanei Winge, 1917; Scalopini: Van Valen, 1967; Parascalopina Hutchison, 1968;
	Scalopsia Rafinesque, 1815; Scalopes Gill, 1875; Scalopeæ Trouessart, 1879; Scalopes: Dobson, 1883; Scalopidæ: Cope, 1889; Scalopinae: O. Thomas, 1912; Scapanei Winge, 1917; Scalopini: Van Valen, 1967; Parascalopina Hutchison, 1968;
Rodzaje
	13 rodzajów (w tym 8 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	13 rodzajów (w tym 8 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Grzebacze^[10] (Scalopini) – plemię ssaków z podrodziny grzebaczy (Scalopinae) w obrębie rodziny kretowatych (Talpidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Plemię obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej i Azji^[11]^[12].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Do plemienia należą następujące występujące współcześnie rodzaje^[13]^[11]^[10]:

Scapanulus O. Thomas, 1912 – kretniczek – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Scapanulus oweni O. Thomas, 1912 – kretniczek chiński
Alpiscaptulus Chen Zhongzheng & Jiang Xuelong, 2021 – jedynym przedstawicielem jest Alpiscaptulus medogensis Jiang Zhongzheng & Chen Xuelong, 2021
Parascalops F.W. True, 1894 – kopacz – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Parascalops breweri (Bachman, 1842) – kopacz szczotkoogonowy
Scapanus Pomel, 1848 – kretnik
Scalopus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803 – grzebacz – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Scalopus aquaticus (Linnaeus, 1758) – grzebacz wschodnioamerykański.

Opisano również rodzaje wymarłe^[14]:

Domninoides Green, 1956^[15]
Hugueneya Van den Hoek Ostende, 1989^[16] – jedynym przedstawicielem był Hugueneya primitiva (Hutchison, 1974)
Leptoscaptor Ziegler, 2003^[17]
Mioscalops R.E. Wilson, 1986^[18]
Proscapanus Gaillard, 1899^[19]
Scapanoscapter Hutchison, 1968^[20] – jedynym przedstawicielem był Scapanoscapter simplicidens Hutchison, 1968
Yanshuella Storch & Qiu Zhuding, 1983^[21]
Yunoscaptor Storch & Qiu Zhuding, 1991^[22] – jedynym przedstawicielem był Yunoscaptor scalprum Storch & Qiu Zhuding, 1991

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Pisownia oryginalna, takson zdefiniowany bez podawania rangi.
↑ Typ nomenklatoryczny: Scalopus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803.
↑ Typ nomenklatoryczny: Scapaneus Winge, 1917 (= Scapanus Pomel, 1848).
↑ Typ nomenklatoryczny: Parascalops True, 1894.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b T.N. Gill. Synopsis of Insectivorous Mammals. „Bulletin of the United States Geological and Geographical Survey of the Territories”. 1 (2), s. 106, 1875. (ang.).
↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 59. (fr.).
↑ É.L. Trouessart. Synopsis sytematicus et geographicus mammalium. „Revue et magasin de zoologie pure et appliquée”. 3^e série. 7, s. 267, 1879. (fr.).
↑ G.E. Dobson: A Monograph of the Insectivora, Systematic and Anatomical: Including the families Erinaceidæ, Centetidæ, and Solenodontidæ. Cz. 2. London: J. Van Voorst, 1883, s. 128. (ang.).
↑ E.D. Cope. Synopsis of the families of Vertebrata. „The American naturalist”. 23 (274), s. 876, 1889. (ang.).
↑ O. Thomas. On a Collection of Small Mammals from the Tsin-ling Mountains, Central China, presented by Mr.G. Fenwick Owen to the National Museum. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth series. 10 (58), s. 397, 1912. (ang.).
↑ H. Winge. Udsigt over Insektædernes indbyrdes Slægtskab. „Videnskabelige Meddelelser fra Dansk naturhistorisk Forening i Kjøbenhavn”. 68, s. 129, 1917. (szw.).
↑ L.M. Van Valen. New Paleocene insectivores and insectivore classification. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 135 (5), s. 264, 1967. (ang.).
↑ Hutchison 1968 ↓, s. 58.
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 75-76. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 80. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Tribe Scalopini. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-14].
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-25]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Scalopini Gill, 1875, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-25] (ang.).
↑ M. Green. The Lower Pliocene Ogallala-Wolf Creek vertebrate fauna, South Dakota. „Journal of Paleontology”. 30 (1), s. 152, 1956. JSTOR: 1300389. (ang.).
↑ L.W. van den Hoek Ostende. The Talpidae (Insectivora, Mammalia) of Eggingen- Mittelhart (Baden-Württemberg, F.R.G.) with special reference to the Paratalpa-Desmanodon lineage. „Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde”. Serie B (Geologie und Paläontologie). 152, s. 15, 1989. (ang.).
↑ R. Ziegler. Moles (Talpidae) from the late Middle Miocene of South Germany. „Acta Palaeontologica Polonica”. 48 (4), s. 620, 2003. (ang.).
↑ G.E. Ostrander, A. Mebrate & R.W. Wilson. Type and figured specimens of fossil vertebrates in the collection of the University of Kansas Museum of Natural History Part IV. Fossil mammals. „University of Kansas Museum of Natural History Miscellaneous Publication”. 79, s. 9, 1986. (ang.).
↑ C. Gaillard. Mammifères miocènes nouveaux ou peu connus de la Grive-Saint-Alban (Isère). „Archives du Muséum d’histoire naturelle de Lyon”. 7 (1), s. 23, 1899. (fr.).
↑ Hutchison 1968 ↓, s. 83.
↑ G. Storch & Z. Qiu. The Neogene mammalian faunas of Ertemte and Harr Obo in Inner Mongolia (Nei Mongol), China. 2. Moles (Insectivora: Talpidae). „Senckenbergiana lethaea”. 64 (2/4), s. 111, 1983. (ang.).
↑ G. Storch & Z. Qiu. Insectivores (Mammalia: Erinaceidae, Soricidae, Talpidae) from the Lufeng hominoid locality, Late Miocene of China. „Geobios”. 24 (5), s. 615, 1991. DOI: 10.1016/0016-6995(91)80025-U. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

J.H. Hutchison. Fossil Talpidae (Insectivora, Mammalia) from the Later Tertiary of Oregon. „Bulletin of the Museum of Natural History Oregon”. 11, s. 1–117, 1968. (ang.).

[3] Pisownia oryginalna, takson zdefiniowany bez podawania rangi.

[4] Typ nomenklatoryczny: Scalopus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803.

[9] Typ nomenklatoryczny: Scapaneus Winge, 1917 (= Scapanus Pomel, 1848).

[12] Typ nomenklatoryczny: Parascalops True, 1894.

[Gill-1] T.N. Gill. Synopsis of Insectivorous Mammals. „Bulletin of the United States Geological and Geographical Survey of the Territories”. 1 (2), s. 106, 1875. (ang.).

[raf-2] C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 59. (fr.).

[tro-5] É.L. Trouessart. Synopsis sytematicus et geographicus mammalium. „Revue et magasin de zoologie pure et appliquée”. 3^e série. 7, s. 267, 1879. (fr.).

[dob-6] G.E. Dobson: A Monograph of the Insectivora, Systematic and Anatomical: Including the families Erinaceidæ, Centetidæ, and Solenodontidæ. Cz. 2. London: J. Van Voorst, 1883, s. 128. (ang.).

[cope-7] E.D. Cope. Synopsis of the families of Vertebrata. „The American naturalist”. 23 (274), s. 876, 1889. (ang.).

[tho-8] O. Thomas. On a Collection of Small Mammals from the Tsin-ling Mountains, Central China, presented by Mr.G. Fenwick Owen to the National Museum. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth series. 10 (58), s. 397, 1912. (ang.).

[win-10] H. Winge. Udsigt over Insektædernes indbyrdes Slægtskab. „Videnskabelige Meddelelser fra Dansk naturhistorisk Forening i Kjøbenhavn”. 68, s. 129, 1917. (szw.).

[val-11] L.M. Van Valen. New Paleocene insectivores and insectivore classification. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 135 (5), s. 264, 1967. (ang.).

[CITEREFHutchison196858-13] Hutchison 1968 ↓, s. 58.

[Cichocki&inni-14] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 75-76. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-15] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 80. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Wilson&Reeder-16] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Tribe Scalopini. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-14].

[mdd-17] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-25]. (ang.).

[zij-18] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Scalopini Gill, 1875, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-25] (ang.).

[gre-19] M. Green. The Lower Pliocene Ogallala-Wolf Creek vertebrate fauna, South Dakota. „Journal of Paleontology”. 30 (1), s. 152, 1956. JSTOR: 1300389. (ang.).

[ost-20] L.W. van den Hoek Ostende. The Talpidae (Insectivora, Mammalia) of Eggingen- Mittelhart (Baden-Württemberg, F.R.G.) with special reference to the Paratalpa-Desmanodon lineage. „Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde”. Serie B (Geologie und Paläontologie). 152, s. 15, 1989. (ang.).

[zie-21] R. Ziegler. Moles (Talpidae) from the late Middle Miocene of South Germany. „Acta Palaeontologica Polonica”. 48 (4), s. 620, 2003. (ang.).

[wil-22] G.E. Ostrander, A. Mebrate & R.W. Wilson. Type and figured specimens of fossil vertebrates in the collection of the University of Kansas Museum of Natural History Part IV. Fossil mammals. „University of Kansas Museum of Natural History Miscellaneous Publication”. 79, s. 9, 1986. (ang.).

[gai-23] C. Gaillard. Mammifères miocènes nouveaux ou peu connus de la Grive-Saint-Alban (Isère). „Archives du Muséum d’histoire naturelle de Lyon”. 7 (1), s. 23, 1899. (fr.).

[CITEREFHutchison196883-24] Hutchison 1968 ↓, s. 83.

[sto&qiu83-25] G. Storch & Z. Qiu. The Neogene mammalian faunas of Ertemte and Harr Obo in Inner Mongolia (Nei Mongol), China. 2. Moles (Insectivora: Talpidae). „Senckenbergiana lethaea”. 64 (2/4), s. 111, 1983. (ang.).

[sto&qiu91-26] G. Storch & Z. Qiu. Insectivores (Mammalia: Erinaceidae, Soricidae, Talpidae) from the Lufeng hominoid locality, Late Miocene of China. „Geobios”. 24 (5), s. 615, 1991. DOI: 10.1016/0016-6995(91)80025-U. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[c]

[7]

[8]

[d]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]