Grzybóweczka mączna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grzybóweczka mączna
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

grzybówkowate

Rodzaj

grzybóweczka

Gatunek

grzybóweczka mączna

Nazwa systematyczna
Mycenella lasiosperma (Bres.) Locq.
Revue Mycol., Paris 8(Suppl.): 3 (1943)

Grzybóweczka mączna (Mycenella lasiosperma (Bres.) Locq.) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycenella, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1883 r. Giacomo Bresàdola, nadając mu nazwę Mycena lasiosperma. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 2009 r. Marcel V. Loicquin[1].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r.[2] W piśmiennictwie polskim Mycenella lasiosperma jest synonimizowany z Mycenella margaritispora[2][3], jednak według Index Fungorum są to odrębne gatunki[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Drobny, o średnicy 3–8 mm, o kształcie od szeroko stożkowatego do dzwonkowatego z małym garbkiem, higrofaniczny, promieniście prążkowany. Powierzchnia początkowo oprószona, potem naga, brązowawa do brudnej ochrowej z ciemniejszym garbkiem i jaśniejszym brzegiem. Starsze okazy blakną i przyjmują odcień ochrowy[4].

Blaszki

Blaszki dość rzadkie, wąskie, przyrośnięte do wolnych, białawe do białawych z żółtawym odcieńniem[4].

Trzon

Wysokość 20–35 mm, grubość 0,4–1 mm, prawie nitkowaty z lekko ukorzenioną podstawaą. Powierzchnia delikatnie owłosiona, bladobrązowa, wierzchołek jasny[4].

Cechy mikroskopowe

Strzępki w skórce z krótkimi występami przypominającymi pręty i licznymi pileocystydami 21,5–45,0 × 3,1–6,2 μm, szkliste, cylindryczne, mniej lub bardziej koralkowato rozgałęzione, często gładkie, z wąskimi wierzchołkami. Podstawki mają rozmiar 21,5–25,1 × 6,2–8,0 μm i posiadają po dwie sterygmy. Zarodniki o kształcie od kulistego do prawie kulistego i rozmiarach 5,4–7,7(–8,8) × 5,4– 6,2 μm, szkliste, o powierzchni drobno brodawkowanej, nieamyloidalne. Cheilocystydy i pleurocystydy są liczne. Mają rozmiar 30,8–46,5 × 6,2–11,2 μm, butelkowaty lub wrzecionowaty kształt, czasami nieco pogrubioną ścianę, długą szyjkę, koralkowato rozgałęzione wierzchołki, rzadko gładkie, pokryte granulkowatą substancjąrozpuszczalną w 5% KOH. Pilocystydy małe, 23,1–34,6 × 3,1–3,8 μm, są proste lub wygięte i mają inkrustowane wierzchołki[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Występowanie tego gatunku opisano tylko w niektórych państwach Europy[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 6 stanowisk[2], w późniejszych latach podano wiele nowych[3]. Jest rzadki[4].

Grzyb saprotroficzny[2]. Występuje na zgniłych i omszonych pniach, na ściółce, w łęgach i olsach na stanowiskach naturalnych. Owocniki zazwyczaj pojedynczo od czerwca do października[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-08-18] (ang.).
  2. a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 466, ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-08-18].
  4. a b c d e f Halina Komorowska, The geneus Mycenella (Agaricales, Tricholomataceae) in Poland, „Polish Botanical Journal”, 50 (1), 2005, s. 83–92.
  5. Występowanie Mycenlla lasiosperma na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-08-18].