Grzybówka fioletowoszara
_Qu%C3%A9l_314342.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
grzybówka fioletowoszara |
| Nazwa systematyczna | |
| Mycena parabolica (Fr.) Quél. Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 242 (1872) | |
_Qu%C3%A9l_319606.jpg)
Grzybówka fioletowoszara, grzybówka paraboliczna (Mycena parabolica (Fr.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten opisał w 1838 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus parabolicus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Lucien Quélet w 1872 r.[1]
- Agaricus parabolicus Fr. 1838
- Mycena galericulata var. parabolica (Fr.) P. Kumm. 1871
Maria Lisiewska w 1987 r. nadała mu polską nazwę grzybówka paraboliczna. Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę grzybówka fioletowoszara[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 2–4(6) cm, początkowo tępo dzwonkowaty do szeroko stożkowego, z wiekiem szeroko stożkowy do dzwonkowatego, początkowo gęsto oprószony, wkrótce nagi, higrofaniczny. Powierzchnia początkowo czarniawoszara, wkrótce wodnistoszara, potem blado gliniasto-szara, czasami jaśniejsza na brzegu. Brzeg początkowo przylegający do trzonu, z wiekiem prosty do lekko uniesionego, głęboko i regularnie prążkowany aż do środka, w stanie wilgotnym lekko przeźroczysty[4]
Przyrośnięte, lub nieco zbiegające, wąskie do umiarkowanie szerokich, z międzyblaszkami, równe, dość gęste, początkowo ciemnoszare do białawych na grzbiecie, z wiekiem białawe do jasnoszarych[4].
Wysokość 4–10 cm, grubość 2–5 mm, cylindryczny, pusty w środku. Powierzchnia na wierzchołku oprószona, początkowo kutnerowato-włóknista, biała u nasady, wkrótce naga i gładka, z wiekiem błyszcząca i półprzezroczysta, tej samej barwy co kapelusz, lub jaśniejsza, szarawa[4].
Cienki, delikatny, bladoszary, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki szeroko elipsoidalne, gładkie, szkliste, amyloidalne, (8) 9–11 × 5–7 µm. Podstawki 4-zarodnikowe, 30–35 (40) x 6–8 µm. Cheilocystydy maczugowate, czasami nieco workowate, z 1–6 palcowatymi wypustkami na wierzchołku, szkliste, 35–52 × 9-18 µm. Pleurocystydy rzadkie do rozproszonych, podobne do cheilocystyd, ale bez palcowatych wypustek. Trama blaszek utworzona z krótkich lub średniej długości komórek, regularnie ułożonych, umiarkowanie szerokich, w odczynniku Melzera ciemnobrązowych. Trama trzonu utworzone z nitkowatych strzępek w odczynniku Melzera ciemnobrązowych. Pileocystydy często trudne do zaobserwowania u dojrzałych i u starych podstawczaków, bez palczastych wypustek[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Ameryce Północnej i niektórych krajach Europy[5]. Władysław Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza 10 stanowisk z uwagą, że rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane[3].
Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach liściastych i mieszanych na opadłych gałęziach i pniach drzew, zwłaszcza buka i jodły[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-04-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-04-05] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Roland Labbé, Mycena parabolica / Mycène parabolique [online], Mycoquebec.org, marzec 2023 [dostęp 2023-08-30].
- ↑ Występowanie Mycena parabolica na świecie (mapa) [online], Discover Life [dostęp 2021-04-05] (ang.).