Grzybówka pomarańczowoblaszkowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
grzybówka pomarańczowoblaszkowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Mycena oregonensis A.H. Sm. Mycologia 28(5): 413 (1936) | |
.jpg)
Grzybówka pomarańczowoblaszkowa (Mycena oregonensis A.H. Sm.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten opisał w 1936 r. Alexander Hanchett Smith na igliwiu w Oregonie (USA)[1].
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[2]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 2–10 mm, początkowo stożkowy, dzwonkowaty lub paraboliczny, potem wypukły, często z małym garbkiem, półprzeźroczyście prążkowany. Jest higrofaniczny, Powierzchnia delikatnie oprószona, jasnopomarańczowa z żółtymi odcieniami, z wiekiem bardziej żółta, ale z pomarańczowym środkiem[3].
W liczbie 7–10 dochodzących do trzonu, brzuchate, szeroko przyrośnięte, bladożółte lub białawe z jasnożółtym brzegiem[3].
Wysokość 15–60 mm, grubość 0,3–0,5 mm, prosty lub nieco skrzywiony, giętki. Cała powierzchnia delikatnie owłosiona i promieniście pokryta drobnymi, włókienkami o barwie od żółtej do biało-żółtej. Jest połyskująca z wyjątkiem wierzchołka. Barwa pomarańczowa, na wierzchołku jaśniejsza[3].
Bardzo cienki, kruchy, bez zapachu[3].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 22–28 × 5–6 µm, maczugowate, smukłe, 2-zarodnikowe ze sterygmami o długości do 7 µm. Zarodniki 6,6–9,8 × 3,3–5,5 µm, Q=1,6–2,3, Qav =1,97, pipetowate, gładkie, amyloidalne. Cheilocystydy 13–68 × 7–17 µm, wrzecionowate, baryłkowate lub workowate, z szeroko zaokrąglonym wierzchołkiem, gładkie, czasem z jednym lub dwoma odrostami, z żółtą zawartością. Pleurocystydy podobne, rzadkie. Trama blaszek w odczynniku Melzera nie zmienia barwy na winną. Strzępki włosków kapelusza o szerokości 2–48 µm, pokryte prostymi lub rozgałęzionymi wyrostkami o wymiarach 2,5–30 × 1–2 μm, tworzące gęste masy. Strzępki warstwy korowej trzonu o szerokości 2–3,5 µm, pokryte cylindrycznymi, dość grubymi naroślami 2–15 × 1–4 μm. Czasem narośla te przypominają cystydy, są wrzecionowate lub workowate, o wymiarach, do 40 × 8 μm z gładkimi końcowymi komórkami. Strzępki warstwy korowej trzonu szerokości 2–3 µm, gładkie. Kaulocystydy liczne, w kępkach, 13–70 × 7–22,5 µm, kuliste, elipsoidalne, wrzecionowate, niemal cylindryczne, z żółtą zawartością. Sprzążek brak[3].
- Gatunki podobne
Podobny, pomarańczowoczerwony kapelusz ma grzybówka szpilkowa (Mycena acicula). Jest ona jednak zazwyczaj bardziej czerwona i blaknie do bardziej żółtawej. Poza tym różni się mikroskopijnie. Jej podskórkową warstwę tworzą komórki kuliste lub prawie kuliste, podczas gdy u M. oregonensis są one wydłużone. Strzępki warstwy korowej trzonu M. acicula pokryte są grubymi naroślami zatopionymi w galaretowatej masie, u M. oregonensis są one gładkie i suche. Cheilocystydy i kaulocystydy u M. acicula nie mają żółtej zawartości[3]. Rudolph Arnold Maas Geesteranus w 1990 r. na materiale amerykańskim opisał podstawki Mycena oregonensis jako czterozarodnikowe i stwierdził obecność sprzążek. Stwierdził także, że w europejskich kolekcjach gatunek ten miał podstawki 2-zarodnikowe i bez sprzążek. A. Ronikier w 2003 r. u grzybów znalezionych w Polsce stwierdził brak sprzążek. Robich w 2003 r. stwierdził na grzybach zebranych we Włoszech, że sprzążki występowały na strzępkach włosków i warstwie korowej trzonu[3].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Występuje w Ameryce Północnej i Europie[4]. Władysław Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza tylko jedno stanowisko podane przez A. Ronikera w 2003 r. w kosodrzewinie na Sarniej Skale w Tatrach[2].
Grzyb saprotroficzny. Występuje na opadłych igłach, małych gałązkach i szyszkach lub wśród mchu pod świerkami, często w miejscach dość wilgotnych, bogatych w paprocie. Występuje również wśród opadłych liści pod olszą. Owocniki od lata do jesieni[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-04-05] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda. Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h Mycena oregonensis A. H. Sm. [online] [dostęp 2021-04-05] (ang.).
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2021-04-05] (ang.).