HAT-P-15 b
| HAT-P-15 b | |
 Porównanie rozmiarów Jowisza i HAT-P-15 b | |
| Odkrywca |
G. Kovács i in.[1] |
|---|---|
| Data odkrycia |
2010 |
| Sposób odkrycia |
obserwacja tranzytu |
| Charakterystyka orbity (J2000) | |
| Ciało centralne |
HAT-P-15 (Berehynia) |
| Półoś wielka | |
| Mimośród | |
| Okres orbitalny | |
| Czas tranzytu | |
| Nachylenie orbity |
89,1° ± 0,2°[2] |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Masa | |
| Promień | |
| Gęstość | |
HAT-P-15 b (Tryzub[3]) – planeta pozasłoneczna krążąca wokół gwiazdy HAT-P-15 (Berehynia) w gwiazdozbiorze Lutni, odległej o około 630 lat świetlnych od Słońca.
Odkrycie[edytuj | edytuj kod]
Planeta została odkryta w 2010 roku w ramach projektu HATNet. Odkryto ją metodą obserwacji tranzytów, co pozwoliło równocześnie wyznaczyć promień i rzeczywistą masę tej planety. Tranzyty planety mają miejsce co 10,9 doby i trwają ok. 5,5 godziny[1].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Jest to gorący jowisz, gazowy olbrzym o masie prawie dwukrotnie większej od masy Jowisza, który obiega swoją gwiazdę w średniej odległości 0,096 au, około dziesięciokrotnie mniejszej niż średnia odległość Ziemi od Słońca[2]. Jej promień jest nieznacznie większy niż promień Jowisza, co pozwala obliczyć gęstość planety równą 1,96 g/cm³; na tej podstawie można ocenić, że w składzie planety dominują wodór i hel, a cięższe pierwiastki stanowią tylko ok. 2% jej masy (10 M🜨)[1].
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Planeta ma nazwę własną Tryzub, oznaczającą jeden z symboli Ukrainy, uwieczniony w jej herbie i znany z monet bitych przez księcia Włodzimierza Wielkiego. Nazwa została wyłoniona w konkursie, który zorganizowała w 2019 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna w ramach stulecia istnienia organizacji. Sto państw zyskało prawo nazwania gwiazd i okrążających je planet, uczestnicy z Ukrainy mogli wybrać nazwę dla tej planety. Wybrane nazwy miały być powiązane tematycznie i związane z Ukrainą. Spośród nadesłanych propozycji zwyciężyła nazwa Berehynia („brzeginia”) dla gwiazdy i Tryzub dla planety[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i G. Kovács i inni, HAT-P-15b: A 10.9-day Extrasolar Planet Transiting a Solar-type Star, „The Astrophysical Journal”, 724 (2), 2010, s. 866, DOI: 10.1088/0004-637X/724/2/866, arXiv:1005.5300 (ang.).
- ↑ a b c d e f g HAT-P-15 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ a b Ukraine – Approved Names. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2019-12-17. [dostęp 2021-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-11)]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- HAT-P-15 b w bazie SIMBAD (ang.)