Halina Doree
Imię i nazwisko |
Helena Zajdel |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci |
Halina Doree[a], właśc. Helena Zajdel[1] (ur. 13 listopada 1907 w Rudzie Guzowskiej[2] (ob. w granicach Żyrardowa), zm. 23 maja 1939 w Łodzi) – polska aktorka teatralna i filmowa.
Była córką Wincentego Zajdla, robotnika fabrycznego, i Józefy z Baranowskich.[2]
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Na deskach teatru występowała m.in. w Teatrze Nowym w Poznaniu. W sezonach teatralnych 1935/1936 i 1936/1937 roku wchodziła w skład zespołu Teatru Ziemi Pomorskiej w Toruniu[3], gdzie szybko zdobyła popularność u publiczności i uznanie krytyków. W sezonie 1937/1938 zatrudniona była w kierowanym przez Władysława Stomę Teatrze Miejskim w Bydgoszczy[4]. Jednocześnie występowała też w latach 1937–1938 w Teatrze Wołyńskim im. Słowackiego w Łucku[5].
W sezonie 1938/1939 zatrudniona była w Zespole Teatrów Miejskich w Łodzi. Aktorka brała ponadto udział w przedstawieniach rewiowych w Łodzi – np. w Teatrze Kawiarni Bagatela, ul. Piotrkowska 94 (rewia „To trzeba zobaczyć!!", 1934)[6] czy w Restauracji Kawiarni Pod Orłem (rewia "Orzeł w kwiatach", premiera 1 sierpnia 1935)[7].
Jej filmowym debiutem była komedia „Dwie Joasie” z roku 1935.
Halina Doree występowała na scenie w szerokim repertuarze utworów – od komedii i wodewili, poprzez dramaty, do operetek i oper. Recenzenci teatralni oceniali ją jako wyróżniającą się, niezwykle utalentowaną aktorkę dysponującą świetnymi warunkami głosowymi, obdarzoną wdziękiem i temperamentem, zaliczając Doree do czołówki zespołu Teatru Ziemi Pomorskiej w Toruniu. W łuckim przedstawieniu „Rozkosznej dziewczyny” (1938) odnotowano u Doree „dobrą grę aktorską i miły głosik w stylu operetkowym”[8]. Recenzent Ilustrowanego Kuriera Codziennego w sprawozdaniu z komedii „Stare wino” określił ją w 1936 roku mianem „wschodzącej gwiazdy na firmamencie teatralnym”[9], a publiczność grudziądzka podczas gościnnego wystawienia komedii muzycznej „Gospoda pod białym koniem” w marcu 1936 zgotowała jej gorące owacje po każdym akcie[10].
Na sezon teatralny 1939/1940 Doree podpisała kontrakt do Teatru Miejskiego im. J. Słowackiego w Krakowie[11].
Zmarła 23 maja 1939 w Łodzi, około godziny 23:30, w szpitalu im. św. Józefa znajdującym się przy ulicy Drewnowskiej 75. Powodem zgonu było zapalenie otrzewnej oraz zakażenie krwi. Pochowana została na cmentarzu, w rodzinnym mieście Żyrardowie, 26 maja 1939[12].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- „Dwie Joasie” (1935)
- „Paweł i Gaweł” – panna Aniela, córka gospodyni (1938)
- „Sportowiec mimo woli” – Idalia, sekretarka barona Dropsa (1939/1940)
- „Złota maska” (1939/1940)
Niektóre role teatralne
[edytuj | edytuj kod]Teatr Ziemi Pomorskiej w Toruniu[13]:
- „Krakowiacy i górale” – Basia (?) (1935)
- „Madame Sans-Gene” – Katarzyna (1935)
- „Rozkoszna dziewczyna” (1935)
- „Klub kawalerów” (1936)
- „Skalmierzanki” – Dosia (1936)
- „Stare wino” – druga żona Karola (1936)
- „Głupi Jakób” – Hania (1936)
- „Gospoda pod białym koniem” – Józefa Vogelhubec (1936)
- „Cnotliwa Zuzanna” – Zuzanna (1936)
- „Azais” – rola drugoplanowa (1936)
- „Wesele” – Panna Młoda (1936)
- „Wesoła wdówka” (1936)
- „Zgorszenie publiczne” – Rózia (1937)
- „Pan minister na inspekcji” – artystka kabaretowa (1937)
- „Matura” – prof. dr Anna Mathee (premiera 29.04.1937)
Teatr Miejski w Bydgoszczy
- „Małżeństwo” – Hella (premiera 11.09.1937)[14]
- „Ormianin z Bejrutu” – Marfa (premiera 15.01.1938)
Teatr Wołyński im. J. Słowackiego
- „Rozkoszna dziewczyna” – córka „króla czekolady” (1938)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W części publikacji występuje pisownia Dorée.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zdjęcie nagrobka, na stronie Cmentarza Rzymskokatolickiej Parafii Matki Bożej Pocieszenia w Żyrardowie.
- ↑ a b Wpis w drzewie genealogicznym, na stronie moikrewni.pl, akt urodzenia nr 723 z roku 1907 z parafii rzymskokatolickiej w Żyrardowie w serwisie skanoteka.
- ↑ Stanisław Kwaskowski: Teatr toruński za dyrekcji Władysława Brackiego; w: Rocznik Toruński; Towarzystwo Miłośników Torunia, Toruń 1971 na stronie Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
- ↑ Kurier Bydgoski, 1.09.1937 na stronie Biblioteki Cyfrowej.
- ↑ Wołyń w dziejach teatru polskiego.
- ↑ Głos Poranny, 25.07.1934 na stronie WiMBPwŁ.
- ↑ Orędownik, 5.08.1935 na stronie WiMBPwŁ.
- ↑ Ziemia Wołyńska 1938:1.
- ↑ „Stare wino”, Ilustrowany Kurier Codzienny, 16.12.1936.
- ↑ Wspaniały sukces Teatru Ziemi Pomorskiej, Dzień Grudziądzki, 07.03.1936.
- ↑ Kurier Bydgoski, 26.05.1939 na stronie Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
- ↑ Głos Poranny, Łódź, 24.05.1939, na stronie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi.
- ↑ Wykaz na podstawie zdjęć ze spektakli w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego.
- ↑ Kurier Bydgoski, 14.09.1937 na stronie Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Halina Doree w bazie Filmweb
- Halina Doree w bazie filmpolski.pl
- Halina Doree, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
- Halina Doree na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”