Hasan ibn Talal
Hasan ibn Talal (ur. 20 marca 1947 w Ammanie) – jordański książę, syn króla Talala i jego małżonki Zajn. W latach 1965-1999 następca tronu Jordanii.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jest najmłodszym synem i czwartym z kolei dzieckiem króla Jordanii Talala i królowej Zajn. Ukończył studia na Uniwersytecie w Oxfordzie[1] w zakresie orientalistyki[2].
W 1965 król Jordanii Husajn, starszy brat Hasana, mianował go następcą tronu w miejsce swojego małoletniego syna Abd Allaha. Powodem tej decyzji była niestabilna sytuacja polityczna kraju[3], niepewna przyszłość rządów Haszymidów w Jordanii[4]. Rola polityczna Hasana była jednak ograniczona. Był dopuszczany do ścisłej elity władzy jedynie w okresach, gdy sytuacja monarchii była najtrudniejsza, m.in. podczas wydarzeń Czarnego Września[3]. Książę starał się budować wizerunek patrona nauki i kultury, wspierał jordańską edukację i biznes. Działał w ONZ[3]. W 1972 założył Królewskie Towarzystwo Naukowe. Patronował również wielu konferencjom i instytucjom naukowym w Jordanii. W latach 1973-1975, 1976-1980 i 1986-1990 stał na czele krajowego komitetu rozwoju. [2]. Był również zaangażowany w dialog ekumeniczny między islamem a prawosławnym Patriarchatem Konstantynopolitańskim, Kościołem rzymskokatolickim oraz Kościołem Anglii[2]. Posiada honorowy stopień generała jordańskich sił zbrojnych[2]. Reprezentował swój kraj na zawodach międzynarodowych w polo. Jest autorem trzech książek o tematyce bliskowschodniej:
- A Study on Jerusalem (1979)
- Palestinian Self-Determination. A Study on the West Bank and the Gaza Strip (1981)
- Search for Peace (1984)[2].
W październiku 1993, po zawarciu jordańsko-izraelskiego traktatu pokojowego, razem z ministrem spraw zagranicznych Izraela Szimonem Peresem i prezydentem USA Billem Clintonem powołał Amerykańsko-Izraelsko-Jordański Trójstronny Komitet Ekonomiczny, który postawił sobie za cel rozwój współpracy ekonomicznej między Izraelem i Jordanią, wspieranie izraelskich inwestycji w Jordanii oraz turystyki[5][6]. Spotkanie księcia Hasana i Szimona Peresa było pierwszym publicznym spotkaniem wysokich funkcjonariuszy państwowych obydwu krajów[6]. Hasan popierał zbliżenie izraelsko-jordańskie i wspierał wysiłki króla Husajna, w tym kierunku[7].
Stosunki między królem Husajnem i księciem Hasanem nie były najlepsze. Znaczący udział Hasana w negocjacjach izraelsko-jordańskich wydawał się sugerować, że Hasan stał się bliskim współpracownikiem brata, jednak już w 1996 Husajn ponownie usunął go ze ścisłej elity władzy. Odmówił także zdymisjonowania premiera Abd al-Karima al-Kabaritiego, poróżnionego z następcą tronu[8]. Jeszcze w 1998, gdy król Husajn wyjechał do Stanów Zjednoczonych, by przejść półroczną kurację raka układu limfatycznego, Hasan pełnił obowiązki regenta. Wydawało się, że objęcie przez niego rządów w kraju po śmierci brata jest pewne, jednak w grudniu 1998, po powrocie do Jordanii, Husajn publicznie mianował następcą tronu swojego najstarszego syna Abd Allaha[3]. Kolejną osobą w linii sukcesji do tronu miał być natomiast kolejny syn Husajna, Hamza[8].
Książę Hasan, obok ojczystego języka arabskiego, włada językami angielskim i francuskim, uczył się języka hebrajskiego, rozumie natomiast język niemiecki oraz język turecki[2].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
28 sierpnia 1968 książę Hasan ożenił się z Pakistanką Sarvath Ikramullah. W małżeństwie tym urodziło się czworo dzieci:
- księżniczka Rahma (ur. 1969)
- księżniczka Sumaja (ur. 1971)
- księżniczka Badija (ur. 1974)
- książę Raszid (ur. 1979)[2].
Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Bukareszteńskiego (25 października 2011)[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jordan. Al Hashimi Dynasty
- ↑ a b c d e f g Prince El-Hassan Bin Talal Chairman of RSS Board of Trustees. [dostęp 2009-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-29)].
- ↑ a b c d Robins P.: A History of Jordan. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 193-195. ISBN 978-0-521-59117-1.
- ↑ Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 135. ISBN 978-83-7436-276-4.
- ↑ Czornik K.: Bliski Wschód w polityce zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 1945-2012. Katowice: Uniwersytet Śląski, 2012. ISBN 978-83-61975-17-5., s. 310.
- ↑ a b Robins P.: A History of Jordan. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 186. ISBN 978-0-521-59117-1.
- ↑ Robins P.: A History of Jordan. Cambridge: Cambridge University Press, 2004. ISBN 978-0-521-59117-1.
- ↑ a b Robins P.: A History of Jordan. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 196. ISBN 978-0-521-59117-1.
- ↑ Doctor Honoris Causa. [w:] Alteţa Sa Regală Prinţul El Hassan bin Talal al Iordaniei; Data acordării: 25 octombrie 2011 [on-line]. unibuc.ro. [dostęp 2022-09-27]. (rum.).