Herman Pełka
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wyznanie | |
Herman Pełka (ur. 24 września 1831 w Kurkach k. Olsztynka, zm. 25 maja 1900 w Królewcu) – polski duchowny ewangelicki, profesor uniwersytecki, pedagog, badacz mazurskiego folkloru.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem wiejskiego karczmarza. Uczył się w miejscowej szkole, następnie 1851 ukończył seminarium nauczycielskie w Węgorzewie i pracował jako nauczyciel w szkole ewangelickiej w Jezioranach. Uzupełniając wykształcenie, ukończył gimnazjum w Olsztynku, gdzie zdał maturę. W latach 1858–1862 studiował teologię na uniwersytecie królewieckim. W latach 1862–1864 nauczał w gimnazjum w Ełku, 1864-1873 był proboszczem parafii polskiej w Królewcu, później II kaznodzieją w kościele zamkowym. Został radcą konsystorza w Królewcu i członkiem Towarzystwa Literackiego „Masovia” w Lecu (Giżycku). 1866 został profesorem i dyrektorem uniwersyteckiego Seminarium Polskiego, którego program zreformował. 1890 otrzymał doktorat honorowy Wydziału Teologicznego na Albertynie. Wydał podręcznik języka polskiego dla szkół ludowych, dbał o polskie duszpasterstwo ewangelickie dla mazurskich wychodźców w Westfalii, gromadził pieśni ludowe. Współpracował z Oskarem Kolbergiem i wydawnictwem Marcina Gerssa. Opublikował historię kościoła zamkowego (1893).
W wersji niem. używał nazwiska Hermann Pelka. Jego żoną była Agata Preuschhoff, córka burmistrza Jezioran, mieli 8 dzieci.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janusz Jasiński, Pelka (Pełka) Herman, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 25, Wrocław, Ossolineum, 1980, ISBN 83-04-00148-9.
- Paweł Fijałkowski, Polska parafia na Kamiennej Grobli w Królewcu, „Kalendarz Ewangelicki”, R. 110, 1996, Bielsko-Biała, Wyd. Augustana, 1995, ISSN 0239-3476.
- Jan Szturc, Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI-XX wieku, Bielsko-Biała: Wyd. Augustana, 1998, ISBN 83-85970-50-9, OCLC 835742676.