Przejdź do zawartości

Hydrornis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hydrornis[a]
Blyth, 1843[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – kurtaczek prążkobrzuchy (H. guajanus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

kurtaczki

Rodzaj

Hydrornis

Typ nomenklatoryczny

Paludicola nipalensis Hodgson, 1837

Gatunki

13 gatunków – zobacz opis w tekście

Hydrornisrodzaj ptaków z rodziny kurtaczków (Pittidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej i południowo-wschodniej Azji[10].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 16–29 cm; masa ciała 56–202 g[10].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1837 roku angielski etnolog i przyrodnik Brian Houghton Hodgson w artykule poświęconym trzem nowym rodzajom lub podrodzajom drozdopodobnych ptaków opublikowanym w czasopiśmie The journal of the Asiatic Society of Bengal[2]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) kurtaczek modrokarkowy (H. nipalensis). Jednak nazwa – Paludicola – którą Hodgson nadał nowemu rodzajowi okazała się młodszym homonimem rodzaju płazów opisanym w 1930 roku, dlatego w 1843 roku angielski zoolog Edward Blyth nadał rodzajowi ptaków nową nazwę – Hydrornis[1].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Paludicola: łac. paludicola ‘mieszkaniec bagna’, od palus, paludis ‘bagno, mokradło’; -cola ‘mieszkaniec’, od colere ‘mieszkać’[11].
  • Hydrornis: gr. ὑδρο- hudro- ‘wodny’, od ὑδωρ hudōr, ὑδατος hudatos ‘woda’; ορνις ornis, ορνιθος ornithos ‘ptak’[12].
  • Heleornis: gr. ἑλος helos, ἑλεος heleos ‘bagno’; ορνις ornis, ορνιθος ornithos ‘ptak’[13].
  • Eucichla: gr. ευ eu ‘ładny, piękny’; κιχλη kikhlē ‘drozd’[14]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Pitta elegans Temminck, 1836[15].
  • Gigantipitta: łac. gigas, gigantis ‘olbrzymi’, od gr. γιγα gigas, γιγαντος gigantos ‘olbrzymi’; rodzaj Pitta Vieillot, 1816 (kurtaczek)[16]. Gatunek typowy: Bonaparte wymienił kilka gatunków – Myiothera caerulea Raffles, 1822, Pitta cyanea Blyth, 1843, Paludicola nipalensis Hodgson, 1837 i Pitta maxima S. Müller & Schlegel, 1845 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Myiothera caerulea Raffles, 1822[17].
  • Iridipitta: gr. ιρις iris, ιριδος iridos ‘tęcza’; rodzaj Pitta Vieillot, 1816 (kurtaczek)[18]. Gatunek typowy: Bonaparte wymienił dwa gatunki – Pitta baudii S. Müller & Schlegel, 1839 i Pitta iris Gould, 1842 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Pitta baudii S. Müller & Schlegel, 1839}[17].
  • Merulanthus: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Merula Boddaert, 1783 (drozd) oraz Anthus Bechstein, 1805 (świergotek)[19]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pitta phayrei Blyth, 1862.
  • Anthocincla: Rodzaj Anthus Bechstein, 1805 (świergotek); łac. cinclus ‘drozd’, od gr. κιγκλος kinklos ‘mały, niezidentyfikowany przybrzeżny ptak’[20]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pitta phayrei Blyth, 1862.
  • Leucopitta: gr. λευκος leukos ‘biały’; rodzaj Pitta Vieillot, 1816 (kurtaczek)[21]. Gatunek typowy: Elliot wymienił dwa gatunki – Pitta cyanea Blyth, 1843 i Pitta maxima S. Müller & Schlegel, 1845 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Pitta cyanea Blyth, 1843[22].
  • Insignipitta: łac. insignis ‘godny uwagi’, od in ‘w kierunku’; signum ‘znak, wskazówka’; rodzaj Pitta Vieillot, 1816 (kurtaczek)[23]. Gatunek typowy: Elliot wymienił dwa gatunki – Pitta elliotii Oustalet, 1874 i Pitta Gurneyi Hume, 1875 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Pitta elliotii Oustalet, 1874[23].
  • Ornatipitta: łac. ornatus ‘strojny’, od ornare ‘stroić’; rodzaj Pitta Vieillot, 1816 (kurtaczek)[24]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Turdus guajanus Statius Muller, 1776.

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[25]:

  1. a b Nowa nazwa dla Paludicola Hodgson, 1837.
  2. Młodszy homonim Paludicola Wagler, 1830 (Amphibia).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b E. Blyth. Report for December Meeting, 1842, with Addenda subsequently appended. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 12 (2), s. 960, 1843. (ang.). 
  2. a b B.H. Hodgson. On three new Genera or sub-Genera of long-legged Thrushes, with descriptions of their species. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 6 (1), s. 103, 1837. (ang.). 
  3. B.H. Hodgson: Catalogue of Nipalese Birds, collected between 1824 an 1844. W: J.E. Gray: The zoological miscellany: to be continued occasionally. London: Published by Treuttel, Wurtz and Co., G.B. Sowerby, W. Wood, 1844, s. 83. (ang.).
  4. H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. ryc. lii. (niem.).
  5. a b Ch.-L. Bonaparte. Conspectus Systematis Ornithologiæ. „Annales des sciences naturelles, Zoologie”. Seria 2. 1, s. 135, 1854. (fr.). 
  6. E. Blyth. Extracts from Correspondence, Announcements, &c. „The Ibis”. 3, s. 408, 1861. (ang.). 
  7. E. Blyth. Report of Curator, Zoological Department, February, 1862. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 31, s. 343, 1862. (ang.). 
  8. D.G. Elliot. Remarks on some lately-described Pittae, with a Synopsis of the Family as now known. „Ibis”. New series. 6 (23), s. 413, 1870. (ang.). 
  9. a b D.G. Elliot: A monograph of the Pittidæ, or family of ant-thrushes. London: B. Quaritch, 1895, s. xviii. (ang.).
  10. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Pittas (Pittidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, DOI10.2173/bow.pittid1.01 [dostęp 2021-02-05] (ang.), Hydrornis. Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  11. The Key to Scientific Names, Paludicola [dostęp 2023-02-02].
  12. The Key to Scientific Names, Hydrornis [dostęp 2023-02-02].
  13. The Key to Scientific Names, Heleornis [dostęp 2023-02-02].
  14. The Key to Scientific Names, Eucichla [dostęp 2023-02-02].
  15. Gray 1855 ↓, s. 43.
  16. The Key to Scientific Names, Gigantipitta [dostęp 2023-02-02].
  17. a b Gray 1855 ↓, s. 144.
  18. The Key to Scientific Names, Tridipitta [dostęp 2023-02-02].
  19. The Key to Scientific Names, Merulanthus [dostęp 2023-02-02].
  20. The Key to Scientific Names, Anthocincla [dostęp 2023-02-02].
  21. The Key to Scientific Names, Leucopitta [dostęp 2023-02-02].
  22. G.R. Gray: Hand-list of genera and species of birds, distinguishing those contained in the British Museum. Cz. 3. London: printed by order of the Trustees, 1871, s. 154. (ang.).
  23. a b The Key to Scientific Names, Insignipitta [dostęp 2023-02-02].
  24. The Key to Scientific Names, Ornatipitta [dostęp 2023-02-02].
  25. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pittidae Swainson, 1831 – kurtaczki – Pittas (wersja: 2020-12-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-16].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]