Ibrahim Karbunara
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1879 |
| Data śmierci | |
| Mufti Lushnje | |
| Okres sprawowania |
1912-? |
| Wyznanie | |
| Kościół |
Wspólnota Muzułmańska Albanii |
| Odznaczenia | |
| Martir i Demokracise | |
Ibrahim Haki Karbunara (ur. 1879 we wsi Karbunarë k Lushnji, zm. 10 października 1947[1]) – albański polityk i działacz niepodległościowy, duchowny muzułmański (szejk tarikatu Halveti).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Rushidiego i Hamdiji. Uczył się w medresie w Beracie, a następnie studiował teologię w Stambule i w Teheranie[2]. Po zakończeniu studiów powrócił do rodzinnej wsi. W 1909 został internowany przez władze osmańskie w Peqinie, za nawoływanie do niepokojów społecznych[3]. W listopadzie 1912 otrzymał godność muftiego Lushnji. Wspólnie z Nebi Sefą zorganizował podróż Ismaila Qemala do Wlory, gdzie miała być ogłoszona Albańska Deklaracja Niepodległości[2]. W okresie rządów Wilhelma zu Wieda zaangażował się w przygotowanie not protestacyjnych przeciwko podziałowi ziem albańskich.
W 1920 był delegatem na kongres albańskich działaczy narodowych w Lushnji, który zajął się reaktywacją państwowości albańskiej. Otwierał obrady kongresu[3]. W początkach lat 20. związany ze środowiskiem Partii Demokratycznej, wspierał Fana Noliego, kiedy ten w czerwcu 1924 dokonał zamachu stanu i przejął władzę nad Albanią[2]. Po upadku rządu Noliego wyjechał do Bari i tam związał się z emigracyjną organizacją Związek Narodowy (Bashkimi Kombëtar).
Powrócił do Albanii w czerwcu 1939 po inwazji włoskiej[3], ale nie podjął współpracy z władzami okupacyjnymi. Związany z Ruchem Narodowowyzwoleńczym, udostępniał świątynię na spotkania działaczy ruchu oporu[2]. W sierpniu 1943 policja włoska spaliła dom Karbunary i zniszczyła lokalną świątynię. W 1944 został aresztowany przez Niemców, ale wkrótce opuścił więzienie. 2 grudnia 1945, po przejęciu władzy przez komunistów wziął udział w pierwszych wyborach parlamentarnych i uzyskał mandat deputowanego z okręgu Lushnja[3]. Związany z opozycją antykomunistyczną został aresztowany w 1946 pod zarzutem wrogiej działalności skierowanej przeciwko państwu albańskiemu[4]. Przed sądem nie przyznał się do stawianych mu zarzutów, twierdząc że zawsze działał zgodnie z interesami Albanii[4]. 10 października 1947 Sąd Specjalny, któremu przewodniczył Niko Çeta skazał Karbunarę na karę śmierci przez rozstrzelanie[4]. Stracony w październiku 1947 wraz z synem Hysenem[2].
9 grudnia 1992 Prezydent Republiki Albanii Sali Berisha uhonorował Karbunarę medalem Męczennika za Demokrację (Martir i Demokracise)[1]. Otrzymał także tytuł Honorowego Obywatela Lushnji.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Biografi e shkurte e Ibrahim Sheh Karbunara. radiandradi.com. [dostęp 2023-01-30]. (alb.).
- ↑ a b c d e Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 2. Tirana: 2008, s. 1124. (alb.).
- ↑ a b c d Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, vol.4. Tirana: 2015, s. 175–176. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
- ↑ a b c Fjalët e fundit të Sheh Ibrahim Karbunarës para pushkatimit. panorama.com.al. [dostęp 2023-01-30]. (alb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 2. Tirana: 2008, s. 1124. (alb.).
- Sheh Ibrahim Karbunara. kujto.al. [dostęp 2023-01-30]. (alb.).