Przejdź do zawartości

Inteligencja wieloraka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Inteligencja wieloraka (ang. multiple intelligences) – teoria opracowana przez Howarda Gardnera[1] w 1983.

Gardner podzielił inteligencję na 8 odrębnych bloków. Wartości różnią się pomiędzy społeczeństwami, zgodnie z tym co dla danego społeczeństwa jest potrzebne, użyteczne i cenione. Do pomiaru tego rodzaju inteligencji potrzeba zastosowania znacznie dokładniejszych testów niż w przypadku standardowego pomiaru inteligencji. Teoria wymaga obserwacji oraz oceny jednostki w różnych sytuacjach życiowych. W ostatnich latach, badacze zaczęli się dokładnie zajmować jednym z rodzajów inteligencji - inteligencją emocjonalną, która jest związana z pojęciami inteligencji interpersonalnej oraz inteligencji intrapersonalnej w koncepcji Gardnera.

Osiem inteligencji według Gardnera

[edytuj | edytuj kod]
Typ inteligencji Przykładowy kierunek rozwoju Kluczowe komponenty
logiczno-matematyczna naukowiec, matematyk Wrażliwość oraz zdolność do dostrzegania wzorców logicznych lub liczbowych; zdolność prowadzenia długiego ciągu rozumowania.
językowa poeta, dziennikarz Wrażliwość na dźwięk, rytmy i znaczenie słów; wrażliwość na różne funkcje języka.
przyrodnicza biolog, ekolog Wrażliwość na różnice pomiędzy gatunkami; zdolność do subtelnej interakcji z żyjącymi stworzeniami.
muzyczna kompozytor, skrzypek Wrażliwość na rytmy, wysokość i barwy dźwięków, ich rozumienie i zdolność do tworzenia; rozumienie form ekspresji muzycznej.
przestrzenna pilot, nawigator, rzeźbiarz Umiejętność trafnego postrzegania świata wzrokowo-przestrzennego i analizowania swoich pierwotnych percepcji.
cielesno-kinestetyczna tancerz, sportowiec Umiejętność kontrolowania własnych ruchów ciała i zręczność w radzeniu sobie z przedmiotami.
interpersonalna terapeuta, sprzedawca Umiejętność dostrzegania i właściwego reagowania na nastroje, temperament, motywacje i pragnienia innych ludzi.
intrapersonalna osoba o szczegółowej, trafnej samowiedzy Dostęp do własnych uczuć, umiejętność ich rozróżniania oraz polegania na nich przy kierowaniu zachowaniem; znajomość własnych mocnych stron, słabości, pragnień i inteligencji.

Teoria nie ma żadnych empirycznych dowodów i sama w sobie nie jest szczegółowo opisana, wyjaśniona (co znacząco utrudnia przeprowadzenie jakichkolwiek badań naukowych mogących ją potwierdzić lub obalić), przez co jest powodem krytyki wielu psychologów.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]