Iwan Agajanc

Iwan Agajanc
Իվան Աղայանց
Иван Иванович Агаянц
	generał major bezpieczeństwa państwowego
Data i miejsce urodzenia	28 sierpnia 1911 ; Jelizawietpol
Data i miejsce śmierci	12 maja 1968 ; Moskwa
	Przebieg służby
Lata służby	1940–1992
Formacja	NKGB; KGB
Główne wojny i bitwy	zimna wojna
	Odznaczenia

Iwan Agajanc (orm. Իվան Աղայանց, ros. Иван Иванович Агаянц, ur. 15 sierpnia^?/28 sierpnia 1911 w Jelizawietpolu, zm. 12 maja 1968 w Moskwie) − radziecki agent wywiadu, Ormianin.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie nauczyciela. Po ukończeniu szkoły podstawowej i średniej pracował w aparacie partyjnym.

W 1930 wyjechał do Moskwy, gdzie dwaj starsi bracia pracowali w OGPU. Został przyjęty do Zarządu Ekonomicznego OGPU, działał również w Komsomole (przez kilka lat kierował pracą organizacji komsomolskiej).

W 1936 został przyjęty do organów wywiadu zagranicznego, doskonalił znajomość języków obcych (znał turecki, perski, francuski, hiszpański i angielski). W 1937 był skierowany do pracy operacyjnej w rezydenturze paryskiej pod przykryciem najpierw współpracownika misji handlowej, a następnie kierownika wydziału konsularnego. Po wybuchu wojny domowej w Hiszpanii brał udział w ewakuacji liderów Komunistycznej Partii Hiszpanii, Dolores Ibárruri Gómez i José Díaza Ramosa do Moskwy.

Od 1940 pracował w moskiewskich komórkach Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych (NKWD).

Po napaści Niemiec na Związek Radziecki był rezydentem NKGB w Iranie, gdzie kierując pracą wywiadowczą zlikwidował niemiecką sieć agentów (patrz planowany zamach na Roosevelta podczas konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie).

Następnie był ponownie rezydentem wywiadu w Paryżu (pod pseudonimem "Avalov"), skąd powrócił w 1947. Pracował w organach wywiadu zagranicznego, jak również szkolenia wywiadowców. Od 1967 był zastępcą szefa I Zarządu Głównego Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego (KGB). Zakończył służbę w stopniu generała majora.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Order Lenina (30 października 1967)
Order Czerwonego Sztandaru (24 listopada 1950)
Order Czerwonego Sztandaru Pracy (26 maja 1962)
Order Wojny Ojczyźnianej II stopnia (5 listopada 1944)
Order Czerwonej Gwiazdy (dwukrotnie - 20 września 1943 i 4 grudnia 1945)
Odznaka „Zasłużony Funkcjonariusz NKWD” (27 kwietnia 1940)
Order 9 września 1944 (Ludowa Republika Bułgarii)

I medale.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Антонов В. С., Карпов В. Н. Разведчики … — М.: Мол. гвардия, 2004. ISBN 5-235-02711-6
Biografia na stronie Służby Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej. svr.gov.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-29)].
https://web.archive.org/web/20121019175213/http://www.memo.ru/uploads/files/845.pdf (ros.)