Iwan Wyrypajew
.jpg) Iwan Wyrypajew (2024) | |
| Data i miejsce urodzenia |
3 sierpnia 1974 |
|---|---|
| Zawód |
aktor, reżyser, dramatopisarz |
| Współmałżonek | |
Iwan Aleksandrowicz Wyrypajew (ur. 3 sierpnia 1974 w Irkucku) – rosyjski i polski aktor, reżyser i dramatopisarz rosyjskiego pochodzenia.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Absolwent wydziału aktorskiego Irkuckiej Szkoły Teatralnej. Studiował także reżyserię w Instytucie Teatralnym im. B. Szczukina w Moskwie.
W 1998 r. założył w Irkucku teatr studyjny Przestrzeń Gry, który został zlikwidowany z powodu trudności finansowych i nieprzychylności władz. Aktor przeniósł się do Moskwy i od 2001 r. współpracował w moskiewskim Teatr.doc. Międzynarodowy rozgłos przyniósł mu dramat Sny.
Laureat nagrody Paszport „Polityki” za 2012 w kategorii „Teatr”[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Ma syna Gienadija (ur. 1994) z pierwszego małżeństwa. Ma także syna Piotra (ur. 2005) z drugiego małżeństwa z aktorką Poliną Aguriejewą.
W 2007 r. poślubił polską aktorkę Karolinę Gruszkę. W sierpniu 2012 urodziła się im córka.
Mieszka w Polsce[2]. W maju 2022 poinformował, że uzyskał polskie obywatelstwo[3]. Wniosek o nadanie złożył jeszcze przed inwazją Rosji na Ukrainę[4]. W maju 2023 został zaocznie skazany przez sąd w Moskwie za „szerzenie fałszywych informacji na temat armii rosyjskiej”[5] (sprzeciwia się wojnie rosyjsko-ukraińskiej) na 7,5 roku więzienia[2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Sztuki teatralne
[edytuj | edytuj kod]- Sny (Сны, 1999)
- Miasto gdzie ja (Город, где я, 2001)
- Walentynki (Валентинов день, 2001)
- Tlen (Кислород, 2003)
- Księga Rodzaju № 2 (Бытие №2, 2004)
- Lipiec (Июль, 2006)
- Taniec »Delhi«
- Letnie osy kąsają nas nawet w listopadzie
- Cherry Man (2023)[6]
Reżyseria teatralna
[edytuj | edytuj kod]- Lipiec (Teatr na Woli w Warszawie, 2009)
- Taniec »Delhi« (Teatr Narodowy w Warszawie, 2010)
- Ufo. Kontakt (Teatr Studio w Warszawie, 2010)
- Nieznośnie długie objęcia (Teatr Powszechny w Warszawie, 2015)[7]
Filmy fabularne
[edytuj | edytuj kod]- Euforia (Эйфория, 2006)
- Tlen (Кислород, 2009)
- Taniec Delhi (Танец Дели, 2012)
- Zbawienie (Спасение /Spasenije/, 2015)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ PASZPORTY 2012: kto laureatem?. Polityka, 15 stycznia 2013. [dostęp 2013-01-16].
- ↑ a b kgr, Reżyser Iwan Wyrypajew skazany przez sąd w Moskwie za sprzeciw wobec wojny [online], www.pap.pl, 13 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-28].
- ↑ Łucja Siennicka, Iwan Wyrypajew zrzekł się rosyjskiego obywatelstwa. Mąż Karoliny Gruszki był na czarnej liście Putina [online], Radio Zet [dostęp 2024-06-01] (pol.).
- ↑ Iwan Wyrypajew został obywatelem RP [online], dzieje.pl, 21 maja 2022 [dostęp 2022-05-21] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-21].
- ↑ Iwan Wyrypajew ścigany listem gończym przez Rosję. „Zostałem aresztowany za mówienie prawdy”. Polsat News, 2023-05-18. [dostęp 2023-05-18].
- ↑ światowa premiera Praga 26.10.2023.
- ↑ Łukasz Badula: Nieznośnie długie objęcia: Obcy /recenzja/. kulturaonline.pl, 7 grudnia 2015. [dostęp 2017-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-22)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Iwan Wyrypajew w bazie Filmweb
- Iwan Wyrypajew w bazie filmpolski.pl
- Iwan Wyrypajew w Internetowej Bazie Filmowej (fdb.pl)
- Iwan Wyrypajew, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-10].
- Iwan Wyrypajew w bazie IMDb (ang.)
- Absolwenci Instytutu Teatralnego im. B. Szczukina
- Absolwenci Irkuckiej Szkoły Teatralnej
- Laureaci nagrody Nika
- Laureaci Paszportu Polityki
- Ludzie urodzeni w Irkucku
- Pisarze związani z Irkuckiem
- Polacy pochodzenia rosyjskiego
- Polscy dramaturdzy XXI wieku
- Polscy reżyserzy teatralni
- Rosyjscy dramaturdzy XX wieku
- Rosyjscy dramaturdzy XXI wieku
- Rosyjscy reżyserzy teatralni
- Urodzeni w 1974