Język banggai
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
60 tys.? | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 7 wypierany↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | bgz | ||
| IETF | bgz | ||
| Glottolog | bang1368 | ||
| Ethnologue | bgz | ||
| BPS | 0513 6 | ||
| WALS | bgg | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język banggai (a. banggaai, banggaiy, banggay, banggaya), także aki[1][2] – język austronezyjski używany w indonezyjskiej prowincji Celebes Środkowy, przez ludność wysp Banggai. Historycznie był to język królestwa Banggai, które podlegało Sułtanatowi Ternate[3].
Pod względem leksyki i gramatyki wykazuje znaczną odrębność od pobliskich języków Celebesu. Niegdyś uważano, że jest bliżej spokrewniony z pewnymi językami Moluków lub był rozpatrywany jako izolat. Na podstawie analizy zmian dźwiękowych stwierdzono związek genealogiczny banggai z saluan, balantak i innymi językami regionu[3].
Liczba użytkowników banggai jest nieznana, ale według danych szacunkowych posługuje się nim połowa grupy etnicznej Banggai (czyli ok. 60 tys. osób)[3]. W 2006 r. zaobserwowano, że użycie banggai ogranicza się do osób dorosłych (w wieku powyżej 30 lat). O ile społeczność ma pozytywny stosunek do swojego języka, to wśród młodszego pokolenia zdecydowanie dominuje język indonezyjski[3][4].
Dzieli się na dwa dialekty – wschodni i zachodni, przy czym dialekt wschodni jest bardziej prestiżowy. Dialekt zachodni koncentruje się na zachodniej części wyspy Peling (historycznie swoim zasięgiem obejmował też Bangkurung i Bookan), a wschodni jest używany we wschodniej części tej wyspy oraz na Banggai i Labobo. Zaobserwowano mieszanie się dialektów wskutek migracji ludności[3].
Czasem spotykana nazwa „aki” pochodzi od formy przeczenia w tym języku[5].
Został opisany w postaci publikacji Spraakkunst van het Banggais (1953)[6]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Banggai, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- ↑ Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Banggai. Glottolog 4.6. [dostęp 2024-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-08-21)]. (ang.).
- ↑ a b c d e David Mead: Banggai. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-16)]. (ang.).
- ↑ Aprilani, Tarp i Susilawati 2010 ↓, s. 15.
- ↑ Aprilani, Tarp i Susilawati 2010 ↓, s. 5.
- ↑ J. D. van den Bergh: Spraakkunst van het Banggais. ’s-Gravenhage: M. Nijhoff, 1953. OCLC 905641996. (niderl.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Herdian Aprilani, Kristina Tarp, Tanti Susilawati, The Banggai of Central Sulawesi: A rapid appraisal survey report, SIL International, 2010 (SIL Electronic Survey Reports 2010-020), OCLC 896396081 [dostęp 2024-08-21] (ang.).