Języki w Armenii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wjazd do monastyru Geghard w języku ormiańskim, angielskim i rosyjskim

Armenia jest krajem jednolitym językowo – językiem ormiańskim posługuje się 97,9% społeczeństwa[1].

Armenia na tle mapy etnolingwistycznej Kaukazu

Język ormiański[2][edytuj | edytuj kod]

12. artykuł Konstytucji Armenii mówi o tym, że język ormiański jest językiem urzędowym. Jest on powszechnie używany na całym terytorium kraju w szkolnictwie, mediach i prasie.

Języki obce[edytuj | edytuj kod]

Rosyjski[edytuj | edytuj kod]

Na początku XIX wieku Imperium Rosyjskie zaanektowało Armenię i wtedy popularność języka w kraju zaczęła się zwiększać. Na początku XX wieku językiem tym posługiwało się 3–4% ludności. Rządy Związku Radzieckiego dodatkowo wymusiły używanie języka rosyjskiego w rządzie, administracji i edukacji, co szybko zwiększyło kilkakrotnie odsetek osób mówiących po rosyjsku w Armenii. Język ten osiągnął w tym czasie status drugiego języka urzędowego kraju. Po uzyskaniu niepodległości przez Armenię język rosyjski jest nadal powszechnie używany w kraju. Według spisu powszechnego z 2011 r., dla 0,8% Ormian język rosyjski jest językiem ojczystym, a 52,7% posługuje się nim jako drugim językiem. Rosyjskojęzyczne gazety i kanały telewizyjne są również popularne w kraju. Biegle zna go 24% społeczeństwa[2].

W 2022 roku około 70% ludności kraju mówiło po rosyjsku[3], czego powodem mogą być stosunki armeńsko-rosyjskie.

Angielski[edytuj | edytuj kod]

40% społeczeństwa Armenii może pochwalić się podstawową znajomością języka angielskiego, jednak jedynie 4% może pochwalić się biegłą jego znajomością. Jego popularność zaczęła się po odzyskaniu niepodległości w 1991 roku. Edukacja języka angielskiego była promowana, a społeczeństwo dobrze przyjęło naukę tego języka. W 2011 roku 3,6% ludności kraju nazwało angielski swoim drugim językiem, ale liczba ta może wzrosnąć w przyszłości[2]. W 2022 roku język ten znały w większym stopniu młodsze pokolenia w porównaniu ze starszymi, co spowodowane jest nauczaniem tego języka w wielu publicznych szkołach średnich[3].

Inne[edytuj | edytuj kod]

Według spisu powszechnego (prawdopodobnie z 2011 roku)[2]:

Wyższa uczelnia języka francuskiego(inne języki) w Erywaniu
Drugi język obywateli Armenii (oprócz ros. i ang.)
Język Liczba ogólnie w tym Ormianie
Francuski 10 106 10 056
Niemiecki 6 342 6 210
Perski 4 396 4 352
Inny 29 430 25 899

W Armenii jest też mała grupa użytkowników hiszpańskiego[4]. Wielu Ormian nauczyło się też paru słów po hiszpańsku, niemiecku czy francusku, aby łatwiej było nawiązać kontakt z turystami[4].

Języki mniejszości[edytuj | edytuj kod]

W Armenii cztery języki zostały uznane za oficjalne języki mniejszości – kurdyjski, rosyjski, asyryjski i grecki[2].

Oficjalne[edytuj | edytuj kod]

Kurmandżi[edytuj | edytuj kod]

W Armenii 1% społeczeństwa posługuje się kurmandżi[1]. W 2011 roku 33 509 obywateli Armenii uznało język kurdyjski za swój ojczysty, z czego 32 688 to etniczni Kurdowie, 777 Ormianie, a 44 to przedstawiciele innych narodowości[2].

Pomnik poświęcony ofiarom ludobójstwa Ormian – po lewej napis ormiański, a po prawej asyryjski

Rosyjski[edytuj | edytuj kod]

Język rosyjski występuje w Armenii także jako język mniejszości narodowej, w 2011 roku 10 472 etnicznych Rosjan uznało ten język za ojczysty. Poza tym jest to też język ojczysty 13 012 przedstawicieli innych nacji, z czego 11 859 to etniczni Ormianie[2].

Znak drogowy z zapisaną w trzech językach nazwą miejscowości Arzniormiańskim, asyryjskim i rosyjskim

Asyryjski[edytuj | edytuj kod]

Według spisu z 2011 w Armenii było 2769 Asyryjczyków. 2402 osób mówi asyryjskim jako pierwszym językiem, 2265 z nich to etniczni Asyryjczycy, a pozostałe 137 to osoby innych narodowości (125 to etniczni Ormianie)[2].

Grecki[edytuj | edytuj kod]

W Armenii pozostało bardzo niewielu rodzimych użytkownków języka greckiego, część z nich jako pierwszym językiem posługuje się rosyjskim. Część starszego pokolenia potrafi mówić po pontyjsku (odmiana greckiego).

Nieoficjalne[edytuj | edytuj kod]

Ukraiński[edytuj | edytuj kod]

Według spisu w 2011, 733 osób w Armenii mówi po ukraińsku jako pierwszym językiem. Jest to 606 Ukraińców i 127 przedstawicieli innych nacji (w tym 106 etnicznych Ormian)[2].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Languages - The World Factbook [online], www.cia.gov [dostęp 2023-05-14].
  2. a b c d e f g h i What Languages Are Spoken In Armenia? [online], WorldAtlas, 23 września 2019 [dostęp 2023-05-14] (ang.).
  3. a b 2 Major Spoken Languages In Armenia: An Easy Guide - Ling App [online], 5 sierpnia 2022 [dostęp 2023-05-15] (ang.).
  4. a b n, What Language Do They Speak In Armenia? [online], USA Translate, 10 sierpnia 2022 [dostęp 2023-05-15] (ang.).