Przejdź do zawartości

Jan Hanuš (kompozytor)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Hanuš
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 maja 1915
Praga

Pochodzenie

czeskie

Data i miejsce śmierci

30 lipca 2004
Praga

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Medal Za Zasługi I stopnia (Czechy)

Jan Hanuš (ur. 2 maja 1915 w Pradze[1][2][3], zm. 30 lipca 2004 tamże[3]) – czeski kompozytor.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1932–1940 studiował dyrygenturę u Pavla Dědečka w Konserwatorium Praskim[1], od 1934 roku pobierał także prywatnie lekcje kompozycji u Otakara Jeremiáša[1][2]. Od 1940 roku pracował w praskim wydawnictwie Františka Augustina Urbánka[1]. Był redaktorem wydawnictwa muzycznego Orbis (1949) i Státní Nakladatelství Krásné Literatury, Hudby a Uměni (1955)[1]. W latach 1963–1970 pełnił funkcję dyrektora wydawnictwa związku kompozytorów czeskich Panton[1]. Był członkiem komisji wydawniczej dzieł Zdenka Fibicha oraz redaktorem naczelnym edycji dzieł wszystkich Antonína Dvořáka[1]. Należał do organizatorów festiwalu muzycznego Pražské Jaro[1].

Początkowo uprawiał formy kameralne, w latach 40. zwrócił się w stronę wielkich dzieł orkiestrowych i chóralnych[1]. W swojej twórczości nawiązywał do tradycji czeskiego romantyzmu[1][2] i muzyki ludowej, stronił od nowatorstwa[1]. Zorkiestrował niedokończone opery Tkalci Zdenka Nejedlego i Balada o lásce Jaroslava Doubravy[2].

Został odznaczony Medalem za Zasługi I stopnia (1999)[4].

Wybrane kompozycje

[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 7 symfonii (I na alt solo i orkiestrę 1942, II 1951, III 1957, IV 1960, V 1965, VI 1978, VII 1990)
  • sinfonietta The Eulogy na sopran i orkiestrę (1945)
  • Symfonia koncertująca na organy, harfę, kotły i smyczki (1953–1954)
  • fantazja Petr a Lucie (1955)
  • Koncert podwójny na obój, harfę i orkiestrę (1965)
  • Musica concertante na wiolonczelę, fortepian, instrumenty dęte i perkusję (1969–1970)
  • Concerto grosso na orkiestrę dętą (1971)
  • Pražská nokturna na orkiestrę kameralną (1972–1973)
  • 3 eseje (1975–1976)
  • Wariacje i kolaż (1982–1983)
  • Koncert-fantazja na wiolonczelę i orkiestrę (1990–1991)

Utwory kameralne

  • Fantazja na kwartet smyczkowy (1939)
  • Sonata-rapsodia na wiolonczelę i fortepian (1941)
  • Suita podle Mánesových obrazů na skrzypce i fortepian (1948)
  • Serenata semplice na nonet (1953, zrewid. 1970)
  • Suita dramatica na kwartet smyczkowy (1959)
  • Suita domestica na kwintet dęty (1964)
  • Concertino na 2 perkusistów i taśmę (1972)
  • Sonata seria na skrzypce i perkusję (1974)
  • Sonata variata na klarnet (1976)
  • Tryptyk liryczny na kwartet smyczkowy (1987–1988)
  • Sonata variata a tre na klarnet, perkusję i fortepian (1996)

Utwory wokalne i wokalno-instrumentalne

  • 7 mszy (I 1943, II 1950, III 1954, IV 1959, V 1966, VI 1972–1973, VII 1985)
  • Země mluví na sopran, chór męski, chór żeński, chór mieszany i orkiestrę (1940)
  • Dva žalmové zpěvy na baryton i orkiestrę (1941)
  • Chvalozpěv na sopran i orkiestrę (1945)
  • Zpěv naděje na sopran, alt, baryton i orkiestrę (1948)
  • Zimni písně na głos i fortepian (1945)
  • Česky rok na chór dziecięcy i orkiestrę lub fortepian (1949–1952)
  • Pašije podle Matouše na głosy solowe i chór (1977–1978)
  • oratorium Ecce Homo (1980)
  • Pašije podle Jana na głosy solowe i chór (1982)
  • Litanie k Panně na solistów, chór i orkiestrę (1997)

Opery

  • Plameny (1942–1944)
  • Sluha dvou pánů (1958)
  • Pochodeň Prométhova (1961–1963)
  • Pohádka jedné noci (1961–1968)

Balety

  • Sůl nad zlato (1953)
  • Othello (1955–1956)
  • Labyrint (1981)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 74. ISBN 83-224-0453-0.
  2. a b c d e Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1452. ISBN 978-0-02-865528-4.
  3. a b Joseph P. Swain: Historical Dictionary of Sacred Music. Lanham: Rowman & Littlefield, 2016, s. 114. ISBN 978-1-4422-6462-5.
  4. Seznam vyznamenaných. hrad.cz. [dostęp 2024-07-27]. (cz.).